معرفی اجمالی چند تالیف از گنجینه علمی آیت الله آصفی
به گزارش خبرگزاری رسا، مرحوم آیت الله محمد مهدی آصفی نماینده سابق مقام معظم رهبری در عراق، نزدیک به شصت سال فعالیت علمی و فرهنگی داشتند که در این مدت بیش از دویست اثر مکتوب از ایشان به چاپ رسیده است. مرجع عالیقدر حضرت آیت الله مکارم شیرازی در وصف مرحوم آیت الله آصفی فرمودند: «آیت الله آصفی را سال‌ها است که می‌شناسیم و او مردی عالم، دانشمند، وارسته و صاحب افکار معتدل بوده و از محضر بسیاری از بزرگان قم و نجف بهره مند شده و صاحب تالیفات فراوان، پر مغز و پر معنا است»
بخش اصلی زندگی علمی این محقق پرکار، تألیفات و تصنیفات فراوانی است که در حوزه علوم دینی از خود به جاگذاشت. وی، اگرچه به عربي و فارسي سخن ميگفت و می‌نوشت؛ اما آثارش به زبانهاي انگلیسي، فرانسه، اردو، ترکي، کردي و بوسنيایي و ... ترجمه شد و بدین ترتیب، گستره نوشته‌هایش، آفاق بسیاری را درنوردید. آيت‌الله آصفي، در فقه، اصول، تفسير، فلسفه و تاريخ اسلام، تخصص و تفنن فراوان داشت و تلاش‌های آموزشی و پژوهشی خود را بیشتر در همین حوزه‌ها توسعه و تعمیق بخشید.
به دليل تحصيل در حوزه و دانشگاه، با روش‌هاي گوناگون و جديد تدريس و تحقيق به‌خوبي آشنا بود و براي نشر انديشه‌هاي خود، اهميت بي‌مانند رسانه‌ها را نيك مي‌شناخت. بدين رو، از جواني همكاري با نشريه‌هاي علمي را جزئي از زندگي علمي و طلبگي خود مي‌دانست. نشریات مختلف نيز به قلم و نوشته‌های او اشتیاق داشته و جویای درج مقاله‌های علمی‌اش بودند. در آستانه سالگرد ارتحال این عالم مجاهد به معرفی مهمترین آثار علمی مرحوم آیت الله آصفی خواهیم پرداخت:
- فی رحاب القرآن: از ترجمه این اثر چهارده جلدی با نام «در آینه وحی» در مراسم بزرگداشت آصفی رونمایی شد. آيت‌الله آصفي، توجه بسياري به معارف قرآني داشت و درمان دردهاي امت را در بازگشت به وحي مي‌دانست. مجموعۀ في رحاب القرآن شمه‌اي از اهتمام و التجاي او به قرآن است. تفسيری موضوعي از قرآن که بسياري از انديشه‌هاي قرآنی وی را در آن مي‌توان يافت. آنچه بیش از همه در شيوۀ تفسيري او به چشم می‌خورد، استناد به آیات و اخبار است؛ به‌طوری که هیچ نکته‌ای را نگفته مگر آنکه آن را به چندین آیه و روایت مستند کرده است. گاهي نيز در این راه از تاریخ و تجربه‌هاي بشري مدد گرفته است. آیت الله آصفی همچنین برنکته‌های تربیتی قرآن کریم بیشتر تاکید می‌ورزد.
- ملکیة الارض فی الاسلام: نوآوري‌هاي فقهي آيت‌الله آصفي، بيشتر در حوزۀ فقه سياسي و احكام سلطاني است. ایشان باب‌هاي جديدي در فقه گشود كه ثمرۀ نيم‌قرن حضورش در اجتماعات مختلف است؛ مانند «فقه الاعتراض» كه پیشینۀ مستقلي ندارد. این کتاب که تطبیقی بین فرق مختلف اسلامی است با استقبال بسیاری از علما مواجه شد و دو تقریظ از علمای نجف در حکم اجازه اجتهاد ایشان صادر شد.
- الدعاء عند اهل البیت علیهم السلام: این کتاب برای اولین بار در 1415 ه.ق در 280 صفحه چاپ شده و هم اکنون از کتب درسی حوزه علمیه است.ديدگاه‌هاي ايشان در بارۀ جايگاه اهل بيت علیهم السلام در فهم ديني و اجتهاد شرعي، چنان صلابت و اصالتي داشت كه مي‌توان آن را نمونۀ روشنی از انديشه‌هاي معرفت شيعي ناميد.
- الحب الالهی فی ادعیة اهل البیت (ع): این کتاب که به بررسی محبت الهی در میان ادعیه ماثوره ائمه معصومین (ع) می‌پردازد، در ضمن کتاب الدعاء عند اهل البیت علیهم السلام به چاپ رسیده است.
از دیگر آثار مهم مرحوم آیت الله آصفی می‌توان به الکلمة الطیبة فی القرآن، فی رحاب عاشوراء، مشروع الوحده الاسلامیه ثقافیا و سیاسیا، الامه الواحدة و الموقف من الفتنه، الانتظار الموجه، التحدیاث المعاصرة و مشروع المواجة الاسلامیة، الجسور الثلاثه، قصه الغاره الحضاریه علی العالم الاسلامی و الاجتهاد و التقلید و سلطات الفقیه و صلاحیاته را نام برد. آنچه جالب توجه است این است که رهبر معظم انقلاب نیز در تعریف شخصیت علمی این نویسنده نوشته است: « ایشان نویسنده ای پرکار و اثر گذار بود که ده‌ها کتاب مفید و ناظر به مسائل مورد ابتلا در حوزه‌ی عقاید و کلام و فقه، ثمره‌ی عمر با برکت ایشان است.»
در پایان باید تاکید کرد که اعتقادات كلامي، فقهي و حكومتي آيت الله محمدمهدي آصفي، بيشتر بر مشي جمهور بوده و نوآوري را به بدعت‌ها نيالوده و هماره از موضع تحقيق و بر پايۀ نصوص سخن گفته است؛ البته آنچه در آثار ايشان به چشم مي‌خورد، تعميق مباني و گسترش مطالب است./981/ب504/ک