یادداشت | حکومت فطرت و عقلانیت

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، یکی از مسائلی که پیرامون قیام حضرت مهدی(عج) وجود دارد چگونگی مواجهه ایشان با افراد، دولت‌ها و تمدن‌های موجود در جهان است. گسترده شدن پرچم توحید و عدالت در سراسر جهان به چه صورتی رخ خواهد داد؟ یکی از مهم‌ترین عوامل در این مواجهه برای دستیابی به این اهداف، در مبنای معرفتی حکومت حضرت بر پایه فطرت و عقلانیت نهفته است.

حکومت مهدوی، حکومت فطرت و عقلانیت

قیام منجی بشریت بر اساس مبنای معرفتی فطرت سالم و عقلانیت صحیح، بنا شده است. حضرت امیرالمؤمنین(ع) در بیان ویژگی انبیاء بر دو نکته فطرت و عقل، تأکید دارند. ایشان در خطبه اول نهج البلاغه می‌فرماید: «فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَه‏ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ ... وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول‏: پس خدا رسولانش را مبعوث کرد، و پيامبرانش را به دنبال هم به‌سوى آنان فرستاد، تا اداى عهد فطرت الهى را از مردم بخواهند، ... و نيروهاى پنهان عقل‌های آنان را بر انگيزانند.» حکومت مهدی موعود (عج) نیز در امتداد این راه است.

از امام باقر(ع) روایت شده: «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولهُمْ وَ كَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ: چون قائم ما قيام كند خداوند دست رحمتش را بر سر بندگان گذارد پس عقولشان را جمع كند، و خرد و آرمان‌هایشان كامل شود» (الکافی، ج1، ص25، چاپ دار الکتب الاسلامیۀ).

‌بر پایه این روایات، هنگام قیام حضرت ولی عصر(عج)، لطف الهی بر سر امت کشیده و عقل‌هایشان کامل می‌گردد. علاوه بر این، حکومت مهدوی بر فطرت بنا می‌شود. فطرت دارای ویژگی‌هایی است که از جمله آنها همگانی و فرا زمانی بودن، عدم نیاز به تعلیم و تربیت، صادق و صریح بودن است. بنابراین افراد، دولت‌ها، تمدن‌ها بر اساس عقل و فطرت، جذب قیام حضرت می‌شوند و صلح و امنیت جهانی را به ارمغان می‌آورند؛ مگر آنانی که خلاف عقلانیت و فطرت، حرکت می‌کنند.

همچنین بر اساس آنچه در چنین حکومتی شکل می‌گیرد می‌توان چنین گفت که: از جمله تکالیف و وظایف منتظران قبل از شکل گیری قیام، تعالی بخشیدن به سطح تعقل عمومی، و سلامت فطریات است و این امر، نخستین زمینه لازم جهت ادراک پیام امام زمان (ع) است؛ زیرا جامعه‌ای که از سطح تعقل والاتر و بالاتری برخوردار باشد و بر اساس فطرت پاک خود حرکت نماید و معرفت و شناخت پیدا کند معارف الهی را که امام عرضه خواهد کرد بهتر ادراک و در برابر هجوم امواج جهل و کینه، بهتر ایستادگی و دفاع می‌کند. نَه خود، گرفتار جهل و تجاهل می‌گردد و نَه اجازه می‌دهد از جهل دیگران سوء استفاده گردد./918/ی704/س

مجتبی صداقت