ره توشه‌ای از دعای افتتاح به بیان حجت الاسلام والمسلمین رستمیان؛
دعای افتتاح انشائی نورانی از امام عصر | تفاوت عفو، رحمت و مغفرت الهی
مدیر حوزه علمیه استان سمنان گفت: در دعای افتتاح به خدای متعال عرض می‌کنیم که تو أَرْحَمُ الرَّاحِمِین هستی،اما فراموش نمی‌کنیم که زمینه عفو و رحمت را خود باید فراهم کنیم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در سمنان، حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن رستمیان در بخش نخست از سلسله سخنرانی‌هایی با عنوان "ره توشه‌ای از دعای افتتاح"، به مناسبت ماه مبارک رمضان که در محل حسینیه امام خمینی (ره) تیپ ۱۲ قائم (عج) سمنان برگزار می‌شود، با اشاره به اینکه رمضان ماهی ویژه در بین ماه‌ها است، آنگونه که نبی مکرم اسلام (ص) در خطبه شعبانیه روز‌ها و شب‌های رمضان را بهترین روز و شب‌ها و لحظات این ماه را بافضیلت‌ترین لحظات معرفی فرمودند؛ اظهار داشت: دعای افتتاح از ادعیه معصور و بسیار تأثیرگذاری که در شب‌های رمضان گوش جان مسلمین را نوازش می‌دهد.
مدیر حوزه علمیه استان سمنان با بیان اینکه تمامی ادعیه سخن گفتن ما با قادر متعال و عرض نیاز به درگاه سراسر رحمت خداوند است و بدین جهت ادعیه از زبان هریک از بزرگان که نقل شده باشد ارزشمند است حال اگر یکی از معصومین (ع) این دعا را بیان نموده باشد، عبارات آن ارزشی بسیار والاتر دارد که دعای پرفیض افتتاح در زمره این ادعیه است که در ماه مبارک رمضان وارده شده.
دعای پرفیض افتتاح انشائی نورانی از امام عصر (عج)
استاد حوزه و دانشگاه با بیان این نکته که دعای افتتاح منسوب به امام زمان (عج) است که از سوی نایب خاص آن حضرت، محمد بن عثمان عمری (ره) نقل شده و ایشان خود بر قرائت این دعا مداومت داشته‌اند، خاطر نشان کرد: نقل این دعا از سوی نایب خاص حضرت، ولی عصر (عج) و توجه به فراز‌هایی از این دعای نورانی که به تشکیل دولت کریمه، حکومت عدل و درهم کوبیده شدن ظالمان با ظهور امام زمان (عج) اشاره دارد، نشان می‌دهد که این دعا انشای حضرت مهدی (عج) است.
وی با اشاره به نقل این دعا در اکثر منابع روایی و ازسوی علمای بزرگ شیعه؛ گفت: شیخ طوسی در کتب تهذیب الأحکام و مصباح المتهجد، سید بن طاووس در الإقبال بالأعمال الحسنة، شیخ ابراهیم عاملی کفعمی در بلدالامین، فیض کاشانی در الوافی، علامه مجلسی در زاد المعاد و حاج عباس قمی در مفاتیح الجنان دعای پرفیض افتتاح را نقل کرده اند که این جامعیت نشان از اعتبار ویژه این دعا دارد.
حجت الاسلام والمسلمین رستمیان با اشاره به اینکه متن و مضامین بلند و عالی دعای افتتاح این یقین را حاصل می‌کند که انشاء و مضمون نورانی آن بیان امام زمان (عج) است، تصریح کرد: نام این دعای پرفیض نیز به این دلیل انتخاب شده که در فراز آغازین آن مسئله افتتاح مطرح شده است، " اللَّهُمَّ إِنِّی أَفْتَتِحُ الثَّنَاءَ بِحَمْدِکَ، وَ أَنْتَ مُسَدِّدٌ لِلصَّوَابِ بِمَنِّکَ... " خدایا، من با سپاس تو ستایش را آغاز می‌کنم و تویی که با کرمت به سوی درستی توجّه دهی؛ همانا با اراده خلل ناپذیر خداوند همواره حق استوار و پایدار است.
تفاوت عفو، رحمت و مغفرت الهی چیست
مدیر حوزه علمیه استان سمنان اضافه کرد: در بخش دیگری از دعای پرفیض افتتاح می‌خوانیم " وَ أَیْقَنْتُ أَنَّکَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ فِی مَوْضِعِ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ " در این فراز سه مسأله را بیان می‌کند که باید نسبت به هر سه باور و یقین قلبی یابیم؛ خدایا من با همه وجودم باور دارم که تو ارحم الراحمین هستی، پس در فراز نخست دعای افتتاح بیان می‌کنیم که خداوند رحم کننده‌ترین رحم کنندگان است و هر جا رحمت و محبت و دلسوزی وجود دارد منشأ آن خداوند است و ما بدین حقیقت یقین داریم.
استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: حال باید بدانیم فرق عفو و رحمت و مغفرت چیست؟ هنگامی که انسان خطایی می‌کند و گناهی مرتکب می‌شود، از جانب خداوند تبعاتی برای او دارد، نخستین اثر آن مجازات گناهکار است و دومین نتیجه اثر منفی است که گناه در روح انسان گناهکار بجا می‌گذارد.
امام جمعه موقت دامغان افزود: حال اگر بر اثر استغفار، توبه، ذکر، دعا، اعمال نیک و... خداوند فرد گناهکار را عفو کند مجازات از او برداشته می‌شود، اما مغفرت آن است که خداوند اثر گناه را در روح و جان و نفس انسان از بین ببرد، همانگونه که علامه طباطبائی در تفسیر المیزان به این مهم اشاره کرده اند؛ رمضان ماه مغفرت الهی است این فرصت ارزشمند را قدر بدانیم.
وی خاطرنشان کرد: اما رحمت الهی چیست؟ رحمت خداوند عفو مغفرت الهی را دربر می‌گیرد یعنی اگر کسی رحمت پروردگار شامل حالش شود، هم مورد عفو قرار می‌گیرد و هم مغفرت الهی روح و جانش را نورانی می‌کند، لذا در دعای افتتاح به خداوند متعال عرض می‌کنیم که تو ارحم الراحمین هستی، اما فراموش نمی‌کنیم که زمینه عفو و رحمت الهی را خودمان باید فراهم کنیم.
آن‌ها که در تاریخ مستوجب عذاب الهی شدند
حجت الاسلام والمسلمین رستمیان اضافه کرد: در ادامه این دعای شریف می‌خوانیم " وَ أَشَدُّ الْمُعَاقِبِینَ فِی مَوْضِعِ النَّکَالِ وَ النَّقِمَةِ " بدان معنی که اگر انسان‌هایی خود به واسطه اعمال ناپسند و گناهانشان مستوجب عقاب و عذاب الهی شوند پس در جایگاه مجازات و انتقام، سخت‌ترین کیفرکننده خداوند است، همانگونه که در تاریخ و سرنوشت اقوامی می‌خوانیم که به راه راست هدایت نرفتند و توبه نکردند، اخلالگران اقتصادی همچون قوم حضرت شعیب، ظلم و سرکشی و تکبر قوم حضرت نوح، فساد جنسی قوم لوط و عذاب آن‌ها مصداق‌های أَشَدُّ الْمُعَاقِبِین است.
مدیر حوزه علمیه استان سمنان اظهار داشت: حال شایسته است که بگوییم فرق " النَّکَالِ وَ النَّقِمَةِ " چیست؟ همانا نکال به عذابی گفته می‌شود که انسان اگر آن را ببیند دیگر جرأت نمی‌کند دست به گناهی بزند که عاقبتش چنین عذاب سهمگین و عبرت آموزی است؛ امّا نقمة متضاد نعمة است، یعنی نقطه مقابل نعمت، نقمت است، همانگونه که در ابتدای دعای پرفضیلت کمیل می‌خوانیم " اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ " خداوندا بیامرز بر من گناهانی را که نقمت و کیفر را بر من نازل می‌کند.
قدرت نمایی خداوند در برابر فرعون ها، نمرود‌ها و جبهه کفر
استاد حوزه و دانشگاه یاد آور شد: در ادامه دعای شریف افتتاح آمده است، " وَ أَعْظَمُ الْمُتَجَبِّرِینَ فِی مَوْضِعِ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْعَظَمَةِ " خدایا تو در موضع بزرگ منشی و عظمت بزرگ‌ترین جبّاری و قدرتی بالاتر از تو نیست؛ گاهی لازم است که خداوند قادر متعال قدرت نمایی کند آنگونه که در تاریخ بار‌ها قدرت لایزال خداوند به عینه قابل مشاهده است و داستان فرعون‌ها و نمرود‌ها که خواستند به جنگ خدا بروند بهترین نمونه این مسئله است.
حجت الاسلام والمسلمین رستمیان در خاتمه بخش نخست مبحث ره توشه‌ای از دعای پرفیض افتتاح با بیان اینکه در عصر حاضر نیز بار‌ها شاهد قدرت نمایی خداوند در برابر ظالمان و مستکبران و مشرکان بوده ایم، خاطر نشان کرد: در طول عمر چهل ساله انقلاب اسلامی نیز دشمن بار‌ها با تمام توان برای کارشکنی و از بین بردن نظام اسلامی به میدان آمد؛ ماجرای طبس نمونه‌ای از قدرت نمایی خداوند در برابر جبهه کفر بود./۹۷۷/پ210/ب1
مدیر حوزه علمیه استان سمنان با بیان اینکه تمامی ادعیه سخن گفتن ما با قادر متعال و عرض نیاز به درگاه سراسر رحمت خداوند است و بدین جهت ادعیه از زبان هریک از بزرگان که نقل شده باشد ارزشمند است حال اگر یکی از معصومین (ع) این دعا را بیان نموده باشد، عبارات آن ارزشی بسیار والاتر دارد که دعای پرفیض افتتاح در زمره این ادعیه است که در ماه مبارک رمضان وارده شده.
دعای پرفیض افتتاح انشائی نورانی از امام عصر (عج)
استاد حوزه و دانشگاه با بیان این نکته که دعای افتتاح منسوب به امام زمان (عج) است که از سوی نایب خاص آن حضرت، محمد بن عثمان عمری (ره) نقل شده و ایشان خود بر قرائت این دعا مداومت داشته‌اند، خاطر نشان کرد: نقل این دعا از سوی نایب خاص حضرت، ولی عصر (عج) و توجه به فراز‌هایی از این دعای نورانی که به تشکیل دولت کریمه، حکومت عدل و درهم کوبیده شدن ظالمان با ظهور امام زمان (عج) اشاره دارد، نشان می‌دهد که این دعا انشای حضرت مهدی (عج) است.
وی با اشاره به نقل این دعا در اکثر منابع روایی و ازسوی علمای بزرگ شیعه؛ گفت: شیخ طوسی در کتب تهذیب الأحکام و مصباح المتهجد، سید بن طاووس در الإقبال بالأعمال الحسنة، شیخ ابراهیم عاملی کفعمی در بلدالامین، فیض کاشانی در الوافی، علامه مجلسی در زاد المعاد و حاج عباس قمی در مفاتیح الجنان دعای پرفیض افتتاح را نقل کرده اند که این جامعیت نشان از اعتبار ویژه این دعا دارد.
حجت الاسلام والمسلمین رستمیان با اشاره به اینکه متن و مضامین بلند و عالی دعای افتتاح این یقین را حاصل می‌کند که انشاء و مضمون نورانی آن بیان امام زمان (عج) است، تصریح کرد: نام این دعای پرفیض نیز به این دلیل انتخاب شده که در فراز آغازین آن مسئله افتتاح مطرح شده است، " اللَّهُمَّ إِنِّی أَفْتَتِحُ الثَّنَاءَ بِحَمْدِکَ، وَ أَنْتَ مُسَدِّدٌ لِلصَّوَابِ بِمَنِّکَ... " خدایا، من با سپاس تو ستایش را آغاز می‌کنم و تویی که با کرمت به سوی درستی توجّه دهی؛ همانا با اراده خلل ناپذیر خداوند همواره حق استوار و پایدار است.
تفاوت عفو، رحمت و مغفرت الهی چیست
مدیر حوزه علمیه استان سمنان اضافه کرد: در بخش دیگری از دعای پرفیض افتتاح می‌خوانیم " وَ أَیْقَنْتُ أَنَّکَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ فِی مَوْضِعِ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ " در این فراز سه مسأله را بیان می‌کند که باید نسبت به هر سه باور و یقین قلبی یابیم؛ خدایا من با همه وجودم باور دارم که تو ارحم الراحمین هستی، پس در فراز نخست دعای افتتاح بیان می‌کنیم که خداوند رحم کننده‌ترین رحم کنندگان است و هر جا رحمت و محبت و دلسوزی وجود دارد منشأ آن خداوند است و ما بدین حقیقت یقین داریم.
استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: حال باید بدانیم فرق عفو و رحمت و مغفرت چیست؟ هنگامی که انسان خطایی می‌کند و گناهی مرتکب می‌شود، از جانب خداوند تبعاتی برای او دارد، نخستین اثر آن مجازات گناهکار است و دومین نتیجه اثر منفی است که گناه در روح انسان گناهکار بجا می‌گذارد.
امام جمعه موقت دامغان افزود: حال اگر بر اثر استغفار، توبه، ذکر، دعا، اعمال نیک و... خداوند فرد گناهکار را عفو کند مجازات از او برداشته می‌شود، اما مغفرت آن است که خداوند اثر گناه را در روح و جان و نفس انسان از بین ببرد، همانگونه که علامه طباطبائی در تفسیر المیزان به این مهم اشاره کرده اند؛ رمضان ماه مغفرت الهی است این فرصت ارزشمند را قدر بدانیم.
وی خاطرنشان کرد: اما رحمت الهی چیست؟ رحمت خداوند عفو مغفرت الهی را دربر می‌گیرد یعنی اگر کسی رحمت پروردگار شامل حالش شود، هم مورد عفو قرار می‌گیرد و هم مغفرت الهی روح و جانش را نورانی می‌کند، لذا در دعای افتتاح به خداوند متعال عرض می‌کنیم که تو ارحم الراحمین هستی، اما فراموش نمی‌کنیم که زمینه عفو و رحمت الهی را خودمان باید فراهم کنیم.
آن‌ها که در تاریخ مستوجب عذاب الهی شدند
حجت الاسلام والمسلمین رستمیان اضافه کرد: در ادامه این دعای شریف می‌خوانیم " وَ أَشَدُّ الْمُعَاقِبِینَ فِی مَوْضِعِ النَّکَالِ وَ النَّقِمَةِ " بدان معنی که اگر انسان‌هایی خود به واسطه اعمال ناپسند و گناهانشان مستوجب عقاب و عذاب الهی شوند پس در جایگاه مجازات و انتقام، سخت‌ترین کیفرکننده خداوند است، همانگونه که در تاریخ و سرنوشت اقوامی می‌خوانیم که به راه راست هدایت نرفتند و توبه نکردند، اخلالگران اقتصادی همچون قوم حضرت شعیب، ظلم و سرکشی و تکبر قوم حضرت نوح، فساد جنسی قوم لوط و عذاب آن‌ها مصداق‌های أَشَدُّ الْمُعَاقِبِین است.
مدیر حوزه علمیه استان سمنان اظهار داشت: حال شایسته است که بگوییم فرق " النَّکَالِ وَ النَّقِمَةِ " چیست؟ همانا نکال به عذابی گفته می‌شود که انسان اگر آن را ببیند دیگر جرأت نمی‌کند دست به گناهی بزند که عاقبتش چنین عذاب سهمگین و عبرت آموزی است؛ امّا نقمة متضاد نعمة است، یعنی نقطه مقابل نعمت، نقمت است، همانگونه که در ابتدای دعای پرفضیلت کمیل می‌خوانیم " اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ " خداوندا بیامرز بر من گناهانی را که نقمت و کیفر را بر من نازل می‌کند.
قدرت نمایی خداوند در برابر فرعون ها، نمرود‌ها و جبهه کفر
استاد حوزه و دانشگاه یاد آور شد: در ادامه دعای شریف افتتاح آمده است، " وَ أَعْظَمُ الْمُتَجَبِّرِینَ فِی مَوْضِعِ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْعَظَمَةِ " خدایا تو در موضع بزرگ منشی و عظمت بزرگ‌ترین جبّاری و قدرتی بالاتر از تو نیست؛ گاهی لازم است که خداوند قادر متعال قدرت نمایی کند آنگونه که در تاریخ بار‌ها قدرت لایزال خداوند به عینه قابل مشاهده است و داستان فرعون‌ها و نمرود‌ها که خواستند به جنگ خدا بروند بهترین نمونه این مسئله است.
حجت الاسلام والمسلمین رستمیان در خاتمه بخش نخست مبحث ره توشه‌ای از دعای پرفیض افتتاح با بیان اینکه در عصر حاضر نیز بار‌ها شاهد قدرت نمایی خداوند در برابر ظالمان و مستکبران و مشرکان بوده ایم، خاطر نشان کرد: در طول عمر چهل ساله انقلاب اسلامی نیز دشمن بار‌ها با تمام توان برای کارشکنی و از بین بردن نظام اسلامی به میدان آمد؛ ماجرای طبس نمونه‌ای از قدرت نمایی خداوند در برابر جبهه کفر بود./۹۷۷/پ210/ب1
ارسال نظرات