آیت الله مدرسی مطرح کرد؛
نکوهش صومعه نشینی و دوری از دنیا
آیت الله مدرسی گفت: باید تعادل بین دنیا و آخرت برقرار کنیم. آن‌هایی که می‌گویند ما دنیا را نمی‌خواهیم و سمت آخرت می‌روند، در نهایت گرفتار می‌شوند.
به گزارش خبرگزاری رسا، آیت الله سید محمد تقی مدرسی، از مراجع تقلید کربلای معلی در جلسه نهم تفسیر و تدبر سوره انسان که در شب‌های ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود، بامداد امروز چهارشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در ادامه تفسیر و تدبر در سوره انسان گفت: لذت‌ها و نعمت‌های بشر در این دنیا مراتبی دارد و اگر کسی بتواند از لذت‌ها و نعمت‌های الهی استفاده بهینه کند مستغنی می‌شود از لذت‌ها و یا شهوت‌های دیگر که او را در راه‌های اشتباه سوق بدهد.
علت رفتن سمت لذت‌های نامشروع
این فقیه قرآنی به علت رفتن برخی انسان‌ها به سمت لذات نامشروع اشاره و بیان کرد: کسانی که دنبال لذت‌های غیر مشروع از جمله فساد اخلاقی و یا مبتلا به مواد مخدر هستند، و یا یک حرکات غیر مشروعی را انجام می‌دهند، مشکل اساسی این افراد در این است که این افراد از لذت‌های مشروع استفاده بهینه نکردند و این افراد نتوانستند از لذات مشروع استفاده کنند، بنابراین سمت لذت‌های نامشروع رفته اند و یک راه و روش غلط را انتخاب کرده اند، که در این راه نامشروع هرگز به نتیجه مطلوب نخواهند رسید.
وی ادامه داد: حالا برعکس این افراد که سمت لذت نامشروع رفته اند، مومنین هستند. مومنین در راه لذت، راه صحیح را انتخاب کرده اند و در راه لذت مشروع گام نهاده اند؛ و در این راه لذت مشروع، آن‌ها بیشتر از بقیه لذت برده اند و از همه‌ی نعمت‌های الهی بهره‌مند شده اند.
مفسر تفسیر گرانسنگ من هدی القرآن با اشاره به آیه‌ای از سوره آل عمران که خداوند به متاع‌های دنیایی اشاره و می‌فرماید: «زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاءِ وَالْبَنِینَ وَالْقَنَاطِیرِ الْمُقَنْطَرَهِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّهِ وَالْخَیْلِ الْمُسَوَّمَهِ وَالْأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَٰلِکَ مَتَاعُ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَاللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ»؛ گفت: خداوند می‌فرماید این لذت‌هایی که هست، اینها متاع است؛ یعنی لذت به معنی دیگر، ابزار است. به دلیلی که وقتی بشر بعد از خوراک و خواب، به فکر تشکیل خانواده و بچه دار شدن و تامین آینده اش می‌افتد و حتی به فکر جمع کردن طلا و نقره که در آینده از آن بهره‌مند شود، می‌افتد. اما نمی‌داند که اینها، متاع و ابزاری برای دنیا است، در صورتی که اینها هیچ کدام لذت نیست.
نکوهش صومعه نشینی و دوری از دنیا
آیت الله مدرسی با نکوهش از صومعه نشینی و دوری از دنیا اظهار کرد: ما باید یک تعادلی بین دنیا و آخرت برقرار کنیم. آن‌هایی که می‌گویند ما دنیا را نمی‌خواهیم و فقط سمت آخرت می‌روند، در یک دست انداز‌هایی گرفتار می‌شوند. ببینید این آقایان کشیش‌ها و صومعه نشین‌ها به چه مشکلات زیادی مبتلا شدند؟ وحتی قضایایی درباره کارهایشان پخش شده است!
وی ادامه داد: در زمان پیامبر (ص) کسی بچه اش فوت کرده بود و بعد از فوت بچه اش سر به کوه و بیابان گذاشت و مشغول عبادت شده و گفت من دیگر فقط به فکر آخرت هستم و دنیا دیگر به درد نمی‌خورد! پیامبر (ص) وقتی با خبر شدند به او گفتند: آیا بر سنت من هستی؟ آن مرد هم پاسخ داد: بله! پیامبر (ص) فرمود اگر بر سنت من هستی، من هم ازدواج کردم، و هم شب می‌خوابم، و هم اینکه یک روز روزه می‌گیرم و یک روز روزه نمی‌گیرم. می‌بینید که پیامبر (ص) هم تعادل بین دنیا و آخرت را رعایت می‌کردند و این برقراری تعادل بین دنیا و آخرت خیلی مهم است.
این مجتهد شیعی تصریح کرد: پس این طور نیست که از دنیا دوری کرد، بلکه باید از لذت‌ها استفاده بهینه کرد. حتی همین آب و غذایی که می‌نوشید و میل می‌کنید را خوب و با لذت بخورید. حتی در همین آب خوردن ۳۰ برنامه و ادب وارد شده است، همچنین در دیگر مسائل زندگی نیز چنین است. پس سعی کنید از همه اینها به بهترین وجه استفاده کنید.
آیت الله مدرسی افزود: تازه این یک مرحله است و باید فکر مرحله بعد آن باشیم و آن این است که انسان لذت ببرد که عافیت دارد و مثل دیگران نیست. این هم مهم است. در روایات ما فرمودند که نگاهتان در دنیا به پایین باشد و در مسائل آخرت نگاهتان به بالا باشد. مثلاً اگر یک شب بلند شدید و نماز شب خواندید، نباید به این نماز شب خواندن خود نسبت به دیگران که خوابند مباهات کنید! در صورتی که باید فکر کنید که کسی قبل از شما بوده که از شما زودتر بیدار شده و العفو‌های او بهتر و بیشتر از شما بوده است.
وی ادامه داد: فردی به امام زین العابدین (ع) عرض کرد که تا چه زمانی می‌خواهید این قدر گریه و طاعت کنید؟ امام نیز در پاسخ فرمودند کتاب را بیاورید و گفتند این میزان عبادت‌های جدمان آقا امیرالمومنین (ع) بوده است و من چقدر تا عبادت ایشان فاصله دارم و معلوم نیست چه زمانی به ایشان برسم. پس معلوم می‌شود ایشان در راه جدشان قدم بر می‌داشتند. از آن طرف فکر کنید که چقدر از مردم در مریضی و ابتلا هستند و حتی برخی نان شب هم ندارند، و عده‌ای هم قبل از شما فوت کرده اند، ولی شما اکنون زنده اید و این مشکلات را ندارید، فکر کردن به چنین چیز‌هایی باعث لذت می‌شود و این خودش نوعی لذت است.
آیت الله مدرسی نزدیکی بهشتیان به خدا را نعمتی بزرگ دانست و گفت: خدا شخصا به بهشتیان توجه می‌کند و به آن‌ها می‌گوید: شما اولیاء من هستید و مرا اطاعت کردید، پس امروز هم در مهمانسرای من در بهشت آمدید و در نزدیکی من زندگی می‌کنید. همین که بهشتیان در نزدیکی خداوند زندگی می‌کنند، خودش نعمتی بزرگ است. بعد خداوند خطاب می‌کند آیا از این که شما در جای بهتری هستید، به شما بگویم یا نگویم؟ و خداوند می‌خواهد جا‌های آن‌ها را در دوزخ نشان بدهد و بگوید که اگر اطاعت مرا نکرده بودید، این منازل شما بود.
قرار دادن مکانی در بهشت و جهنم با آفرینش هر انسان
این فقیه قرآنی به روایتی از امام صادق (ع) درباره قرار دادن مکانی در بهشت و جهنم برای هر انسان اشاره و بیان کرد: امام صادق (ع) فرمود که خدا هر کس را آفرید یک جایی در بهشت و یک جایی درجهنم برای او قرار داد؛ و وقتی بهشتی‌ها به بهشت و دوزخی‌ها به دوزخ رفتند، یک منادی صدا می‌کند که‌ای اهل بهشت تماشا کنید! اینها می‌آیند جایی که آتش دوزخ هست و دوزخ مشخص است، بعد به آن‌ها می‌گویند: این جا‌های شما در آتش جهنم بود، که قبلا مقرر شده بود که اگر خدایی نکرده معصیت می‌کردید، اکنون اینجا بودید. در این لحظه بهشتیان این قدر خوشحال می‌شوند و لذت می‌برند که اگر مرگی بود، حتما از شوق و لذت آن می‌مُردند که این آتش را خدا از آن‌ها دور کرده است.
وی ادامه داد: بعد سراغ دوزخیان می‌روند و ندا می‌شود که سرتان را بالا کنید و ببینید کجا‌ها را در بهشت از دست دادید؟! آنگاه دوزخیان به بهشت نگاه می‌کنند، می‌بینند در بهشت چه جا‌هایی است که آنجا منزل آن‌ها بوده است، اما، چون اطاعت خدا را نکردند و معصیت نمودند این خانه‌های بهشتی را از دست داده اند. بعد به اهل بهشت خطاب می‌شود که این خانه‌های خالی را شما بگیرید و جای آن‌ها بروید و به اهل جهنم هم می‌گویند شما هم آن خانه‌های خالی در جهنم را بگیرید.
بزرگترین لذت در دنیا و آخرت
این استاد برجسته حوزوی به بزرگترین لذت در دنیا و آخرت اشاره و اظهار کرد: بزرگترین لذت ما در دنیا و آخرت این است که ببینیم چه مشکلات و بدی‌هایی و چه وضعی بوده و گریبان دیگران را گرفته و خداوند ما را نجات داده است، این خودش به تنهایی لذتی بزرگ است و باید شکر آن را نمود. خوب است دعای سیفی را بخوانید که در این دعا به این مضامین اشاره شده است، که در دعا می‌خوانید: خدایا خیلی افراد هستند که جای بدی هستند و، ولی مرا نجات دادی.
رسیدن به پوچی از نعمت‌های الهی
آیت الله مدرسی رسیدن به پوچی را از نعمت‌های الهی برشمرد و گفت: لذت دوم که در حدیث دیگری به آن اشاره شده این است که ما وقتی در دنیا از همه چیز فارغ شدیم و بدنمان کاملا از همه نعمت‌ها شاد و سر حال شد، بعد از آن یک احساس پوچی به انسان دست می‌دهید. یعنی بعد از این همه خوردن و خوابیدن و قدرتمند شدن، آخرش آن چه می‌شود؟ آخرش رسیدن به همین احساس پوچی است!
ماجرای اسکندر و درویش و رسیدن به هیچ
وی به ماجرای ملاقات اسکندرمقدونی با درویشی اشاره و بیان کرد: حتما غصه اسکندرمقدونی و درویش را شنیدید. روزی اسکندر با آن همه تشکیلات و نیروهایش از محلی حرکت می‌کرد و گفتند یک درویش آنجا خوابیده و با دیدن لشگر اسکندر اصلا از جایش حتی بلند هم نشد و به دستگاه و تشکیلات اسکندر نگاه هم نکرد! اسکندر گفت او را بیاورید و آن درویش آمد و به درویش گفت تو که هستی؟ و درویش هم به اسکندر گفت تو که هستی؟ اسکندر هم خودش را معرفی کرد و گفت من فاتح کشور‌ها هستم و الان هم به مصر می‌روم تا آنجا را فتح کنم. درویش گفت خوب بعد از فتح مصر چه میکنی؟ اسکندر گفت بعد از مصر به آفریقا می‌روم تا آنجا را هم فتح کنم، بعد یکی یکی فتح کشور‌ها را گفت تا تمام شد و فتحی دیگر نبود و درویش گفت حالا می‌خواهی بعد از این فتح‌ها چه کنی؟ اسکندر گفت دیگر هیچ! درویش هم گفت من همان هیچ هستم که تو آخرش می‌خواهی به این هیچ برسی!
گفتنی است؛ جلسات تفسیر و تدبر در قرآن آیت الله سید محمد تقی مدرسی هر بامداد ماه مبارک رمضان از ساعت ۲۳:۳۰ با تلاوت یک جز قرآن کریم در دفتر تهران وی واقع در چهار راه سیروس، خیابان ۱۵ خرداد شرقی، کوچه امامزاده یحیی (ع) برقرار است و ساعت ۲ بامداد این جلسات در برنامه زلال سخن از شبکه سوم سیما پخش می‌شود. /۱۰۱/۹۶۹/م
علت رفتن سمت لذت‌های نامشروع
این فقیه قرآنی به علت رفتن برخی انسان‌ها به سمت لذات نامشروع اشاره و بیان کرد: کسانی که دنبال لذت‌های غیر مشروع از جمله فساد اخلاقی و یا مبتلا به مواد مخدر هستند، و یا یک حرکات غیر مشروعی را انجام می‌دهند، مشکل اساسی این افراد در این است که این افراد از لذت‌های مشروع استفاده بهینه نکردند و این افراد نتوانستند از لذات مشروع استفاده کنند، بنابراین سمت لذت‌های نامشروع رفته اند و یک راه و روش غلط را انتخاب کرده اند، که در این راه نامشروع هرگز به نتیجه مطلوب نخواهند رسید.
وی ادامه داد: حالا برعکس این افراد که سمت لذت نامشروع رفته اند، مومنین هستند. مومنین در راه لذت، راه صحیح را انتخاب کرده اند و در راه لذت مشروع گام نهاده اند؛ و در این راه لذت مشروع، آن‌ها بیشتر از بقیه لذت برده اند و از همه‌ی نعمت‌های الهی بهره‌مند شده اند.
مفسر تفسیر گرانسنگ من هدی القرآن با اشاره به آیه‌ای از سوره آل عمران که خداوند به متاع‌های دنیایی اشاره و می‌فرماید: «زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاءِ وَالْبَنِینَ وَالْقَنَاطِیرِ الْمُقَنْطَرَهِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّهِ وَالْخَیْلِ الْمُسَوَّمَهِ وَالْأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَٰلِکَ مَتَاعُ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَاللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ»؛ گفت: خداوند می‌فرماید این لذت‌هایی که هست، اینها متاع است؛ یعنی لذت به معنی دیگر، ابزار است. به دلیلی که وقتی بشر بعد از خوراک و خواب، به فکر تشکیل خانواده و بچه دار شدن و تامین آینده اش می‌افتد و حتی به فکر جمع کردن طلا و نقره که در آینده از آن بهره‌مند شود، می‌افتد. اما نمی‌داند که اینها، متاع و ابزاری برای دنیا است، در صورتی که اینها هیچ کدام لذت نیست.
نکوهش صومعه نشینی و دوری از دنیا
آیت الله مدرسی با نکوهش از صومعه نشینی و دوری از دنیا اظهار کرد: ما باید یک تعادلی بین دنیا و آخرت برقرار کنیم. آن‌هایی که می‌گویند ما دنیا را نمی‌خواهیم و فقط سمت آخرت می‌روند، در یک دست انداز‌هایی گرفتار می‌شوند. ببینید این آقایان کشیش‌ها و صومعه نشین‌ها به چه مشکلات زیادی مبتلا شدند؟ وحتی قضایایی درباره کارهایشان پخش شده است!
وی ادامه داد: در زمان پیامبر (ص) کسی بچه اش فوت کرده بود و بعد از فوت بچه اش سر به کوه و بیابان گذاشت و مشغول عبادت شده و گفت من دیگر فقط به فکر آخرت هستم و دنیا دیگر به درد نمی‌خورد! پیامبر (ص) وقتی با خبر شدند به او گفتند: آیا بر سنت من هستی؟ آن مرد هم پاسخ داد: بله! پیامبر (ص) فرمود اگر بر سنت من هستی، من هم ازدواج کردم، و هم شب می‌خوابم، و هم اینکه یک روز روزه می‌گیرم و یک روز روزه نمی‌گیرم. می‌بینید که پیامبر (ص) هم تعادل بین دنیا و آخرت را رعایت می‌کردند و این برقراری تعادل بین دنیا و آخرت خیلی مهم است.
این مجتهد شیعی تصریح کرد: پس این طور نیست که از دنیا دوری کرد، بلکه باید از لذت‌ها استفاده بهینه کرد. حتی همین آب و غذایی که می‌نوشید و میل می‌کنید را خوب و با لذت بخورید. حتی در همین آب خوردن ۳۰ برنامه و ادب وارد شده است، همچنین در دیگر مسائل زندگی نیز چنین است. پس سعی کنید از همه اینها به بهترین وجه استفاده کنید.
آیت الله مدرسی افزود: تازه این یک مرحله است و باید فکر مرحله بعد آن باشیم و آن این است که انسان لذت ببرد که عافیت دارد و مثل دیگران نیست. این هم مهم است. در روایات ما فرمودند که نگاهتان در دنیا به پایین باشد و در مسائل آخرت نگاهتان به بالا باشد. مثلاً اگر یک شب بلند شدید و نماز شب خواندید، نباید به این نماز شب خواندن خود نسبت به دیگران که خوابند مباهات کنید! در صورتی که باید فکر کنید که کسی قبل از شما بوده که از شما زودتر بیدار شده و العفو‌های او بهتر و بیشتر از شما بوده است.
وی ادامه داد: فردی به امام زین العابدین (ع) عرض کرد که تا چه زمانی می‌خواهید این قدر گریه و طاعت کنید؟ امام نیز در پاسخ فرمودند کتاب را بیاورید و گفتند این میزان عبادت‌های جدمان آقا امیرالمومنین (ع) بوده است و من چقدر تا عبادت ایشان فاصله دارم و معلوم نیست چه زمانی به ایشان برسم. پس معلوم می‌شود ایشان در راه جدشان قدم بر می‌داشتند. از آن طرف فکر کنید که چقدر از مردم در مریضی و ابتلا هستند و حتی برخی نان شب هم ندارند، و عده‌ای هم قبل از شما فوت کرده اند، ولی شما اکنون زنده اید و این مشکلات را ندارید، فکر کردن به چنین چیز‌هایی باعث لذت می‌شود و این خودش نوعی لذت است.
آیت الله مدرسی نزدیکی بهشتیان به خدا را نعمتی بزرگ دانست و گفت: خدا شخصا به بهشتیان توجه می‌کند و به آن‌ها می‌گوید: شما اولیاء من هستید و مرا اطاعت کردید، پس امروز هم در مهمانسرای من در بهشت آمدید و در نزدیکی من زندگی می‌کنید. همین که بهشتیان در نزدیکی خداوند زندگی می‌کنند، خودش نعمتی بزرگ است. بعد خداوند خطاب می‌کند آیا از این که شما در جای بهتری هستید، به شما بگویم یا نگویم؟ و خداوند می‌خواهد جا‌های آن‌ها را در دوزخ نشان بدهد و بگوید که اگر اطاعت مرا نکرده بودید، این منازل شما بود.
قرار دادن مکانی در بهشت و جهنم با آفرینش هر انسان
این فقیه قرآنی به روایتی از امام صادق (ع) درباره قرار دادن مکانی در بهشت و جهنم برای هر انسان اشاره و بیان کرد: امام صادق (ع) فرمود که خدا هر کس را آفرید یک جایی در بهشت و یک جایی درجهنم برای او قرار داد؛ و وقتی بهشتی‌ها به بهشت و دوزخی‌ها به دوزخ رفتند، یک منادی صدا می‌کند که‌ای اهل بهشت تماشا کنید! اینها می‌آیند جایی که آتش دوزخ هست و دوزخ مشخص است، بعد به آن‌ها می‌گویند: این جا‌های شما در آتش جهنم بود، که قبلا مقرر شده بود که اگر خدایی نکرده معصیت می‌کردید، اکنون اینجا بودید. در این لحظه بهشتیان این قدر خوشحال می‌شوند و لذت می‌برند که اگر مرگی بود، حتما از شوق و لذت آن می‌مُردند که این آتش را خدا از آن‌ها دور کرده است.
وی ادامه داد: بعد سراغ دوزخیان می‌روند و ندا می‌شود که سرتان را بالا کنید و ببینید کجا‌ها را در بهشت از دست دادید؟! آنگاه دوزخیان به بهشت نگاه می‌کنند، می‌بینند در بهشت چه جا‌هایی است که آنجا منزل آن‌ها بوده است، اما، چون اطاعت خدا را نکردند و معصیت نمودند این خانه‌های بهشتی را از دست داده اند. بعد به اهل بهشت خطاب می‌شود که این خانه‌های خالی را شما بگیرید و جای آن‌ها بروید و به اهل جهنم هم می‌گویند شما هم آن خانه‌های خالی در جهنم را بگیرید.
بزرگترین لذت در دنیا و آخرت
این استاد برجسته حوزوی به بزرگترین لذت در دنیا و آخرت اشاره و اظهار کرد: بزرگترین لذت ما در دنیا و آخرت این است که ببینیم چه مشکلات و بدی‌هایی و چه وضعی بوده و گریبان دیگران را گرفته و خداوند ما را نجات داده است، این خودش به تنهایی لذتی بزرگ است و باید شکر آن را نمود. خوب است دعای سیفی را بخوانید که در این دعا به این مضامین اشاره شده است، که در دعا می‌خوانید: خدایا خیلی افراد هستند که جای بدی هستند و، ولی مرا نجات دادی.
رسیدن به پوچی از نعمت‌های الهی
آیت الله مدرسی رسیدن به پوچی را از نعمت‌های الهی برشمرد و گفت: لذت دوم که در حدیث دیگری به آن اشاره شده این است که ما وقتی در دنیا از همه چیز فارغ شدیم و بدنمان کاملا از همه نعمت‌ها شاد و سر حال شد، بعد از آن یک احساس پوچی به انسان دست می‌دهید. یعنی بعد از این همه خوردن و خوابیدن و قدرتمند شدن، آخرش آن چه می‌شود؟ آخرش رسیدن به همین احساس پوچی است!
ماجرای اسکندر و درویش و رسیدن به هیچ
وی به ماجرای ملاقات اسکندرمقدونی با درویشی اشاره و بیان کرد: حتما غصه اسکندرمقدونی و درویش را شنیدید. روزی اسکندر با آن همه تشکیلات و نیروهایش از محلی حرکت می‌کرد و گفتند یک درویش آنجا خوابیده و با دیدن لشگر اسکندر اصلا از جایش حتی بلند هم نشد و به دستگاه و تشکیلات اسکندر نگاه هم نکرد! اسکندر گفت او را بیاورید و آن درویش آمد و به درویش گفت تو که هستی؟ و درویش هم به اسکندر گفت تو که هستی؟ اسکندر هم خودش را معرفی کرد و گفت من فاتح کشور‌ها هستم و الان هم به مصر می‌روم تا آنجا را فتح کنم. درویش گفت خوب بعد از فتح مصر چه میکنی؟ اسکندر گفت بعد از مصر به آفریقا می‌روم تا آنجا را هم فتح کنم، بعد یکی یکی فتح کشور‌ها را گفت تا تمام شد و فتحی دیگر نبود و درویش گفت حالا می‌خواهی بعد از این فتح‌ها چه کنی؟ اسکندر گفت دیگر هیچ! درویش هم گفت من همان هیچ هستم که تو آخرش می‌خواهی به این هیچ برسی!
گفتنی است؛ جلسات تفسیر و تدبر در قرآن آیت الله سید محمد تقی مدرسی هر بامداد ماه مبارک رمضان از ساعت ۲۳:۳۰ با تلاوت یک جز قرآن کریم در دفتر تهران وی واقع در چهار راه سیروس، خیابان ۱۵ خرداد شرقی، کوچه امامزاده یحیی (ع) برقرار است و ساعت ۲ بامداد این جلسات در برنامه زلال سخن از شبکه سوم سیما پخش می‌شود. /۱۰۱/۹۶۹/م
منبع: خبرگزاری مهر
ارسال نظرات