آیت‌الله جوادی آملی:
حق را نمی توان از راه باطل به دست آورد
خبرگزاری رسا ـ حضرت آیت‌الله جوادی آملی تاکید کرد: یک قرن حوزه‌های علمیه را بستند؛ رنج‌ها و زدن‌ها گریه عاطفی دارد اما اشک ما برای بستن در خانه اهل‌بیت(ع) است، صد سال قرآن را به نظر خود تفسیر کردند و قرآن ناطق در خانه ماند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت‌الله عبدالله جوادی آملی پیش از ظهر یکشنبه در مسجد اعظم قم به ادامه تفسیر سوره مبارکه عنکبوت پرداخت و گفت: تلاوت آیات الهی دعوت به حکمت است و پس از آن‌که به حکمت دعوت شد، برای انصراف کفار از عقایدشان باید جدال کرد؛ برهان گاه برای خود انسان است و گاه برای تعلیم کتاب به دیگری، گاه محقق مطلبی را با برهان تثبیت می‌کند و گاه برای آموزش دیگران به کار می‌برد، اما جدل مقابله با برهان است، جدل برای خود شخص نیست بلکه برای دیگری است و منظور از جدال منصرف کردن مخاطب از مرام و مذهبی است که دارد.
وی افزود: جدال در معنای لغوی خود حتما با فرد دیگری مطرح می‌شود؛ برهان و حجت برای ظهور حجت است اما جدال برای انصراف مخاطب از مذهب و مرام است، عنصر محوری جدال سؤال و جواب است، در برهان از علوم متعارفه استفاده می‌شود اما در جدال از مقدماتی که مورد قبول طرف مقابل است استفاده می‌شود؛ در جدال باید اصول مشترک و پیش فرض مشترکی وجود داشته باشد؛ اگر این پیش فرض پذیرفته نشد جدال امکان نمی‌یابد.
این مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به مراء بعد از ظهور حق است، خاطرنشان کرد: جدال پیش از معلوم شدن حق اتفاق می‌افتد اما بعد از ظهور حق گفت‌وگو و بحث مراء می‌شود، اصل جدال کار انبیا است و قرآن امضا کرده است مگر کسی که در حوزه جدال ظالم باشد «إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا» نه این‌که با ظالمان جدال نکنید،شرک ظلم عظیم است با مشرکان و کفار باید جدال کرد، آنان که کافر و ملحد و مشرک هستند صرف جدال استثناء نیست؛ آن کس که در قلمرو جدال ظالم است قابل جدل نیست، یعنی این‌که اصل مشترکی وجود نداشته باشد؛ با راه باطل به حق نمی‌توان رسید؛ اگر کسی در حوزه جدال ظالم باشد جدال‌پذیر نیست.
وی گفت: جدال مراتبی دارد و در هر مرتبه‌ای نوع خاصی از جدال اقتضا می‌کند؛ بیشتر ائمه(ع) مصونیت نداشتند که با مشرکان و ملحدان جدال کنند اما امام باقر(ع) و امام صادق(ع) فرصت این را یافتند که با ابن ابی العوجاءها جدال کنند؛ یک قرن حوزه‌های علمیه را بستند؛ رنج‌ها و زدن‌ها گریه عاطفی دارد اما اشک ما برای این بستن در خانه اهل‌بیت(ع) است، صد سال قرآن را به نظر خود تفسیر کردند و قرآن ناطق در خانه ماند.
حضرت آیت‌الله جوادی آملی با قرائت آیه «وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِی أُنزِلَ إِلَیْنَا وَأُنزِلَ إِلَیْکُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُکُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ» اظهار داشت: در جریان حضرت نوح(ع) قوم او به وی گفتند که جدال کردی و ما را خسته کردی «قَالُواْ یَا نُوحُ قَدْ جَادَلْتَنَا فَأَکْثَرْتَ جِدَالَنَا»، اصل جدال برای هدایت دیگران است؛ این جدال باید به طریق احسن باشد و مخاطبان هم از ظالمان نباشند؛ در جدال بگویید «آمَنَّا بِالَّذِی أُنزِلَ إِلَیْنَا» و «وَأُنزِلَ إِلَیْکُمْ» و آنچه که به وسیله انبیای قبلی نازل شده است ایمان داریم، بخش وسیعی از مباحث ما را ائمه(ع) از تورات عیسی(ع) و انجیل آورده‌اند، «وَإِلَهُنَا وَإِلَهُکُمْ وَاحِدٌ » تثنیه و تثلیث را نمی‌پذیریم و « وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ» این اصول ما است و بر این اساس جدال می‌کنیم.
وی با قرائت آیه «وَکَذَلِکَ أَنزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ فَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مِنْ هَؤُلَاء مَن یُؤْمِنُ بِهِ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الْکَافِرُونَ»، خاطرنشان کرد: بسیاری از مشرکان که فطرت آنان پاک است، می‌پذیرند جمعیت زیادی از صدر اسلام مشرک هستند؛ گروهی اهل کتاب هستند «مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ أُمَّةٌ قَآئِمَةٌ یَتْلُونَ آیَاتِ اللّهِ» آنان که نظیر اباذر مؤمن شدند و قبلا در فضای جاهلی بودند هم ایمان آوردند؛ اما آنان که در محور جدال ظلم می‌ورزند راه نفس علمی خود را بسته‌اند «سَوَاءٌ عَلَیْهِمْ أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ» نه می‌شود مطالب باطل را از ذهن شان درآورد و نه می‌شود مطالب حق را به آنان نفوذ داد خداوند در این آیه «بِآیَاتِنَا» بیان می‌کند، می‌توانست از ضمیر دیگری استفاده کند اما بر این اصرار می‌ورزد که بگوید کافران نشانه‌های ما را انکار کردند.
خداوند جمهوریت پیامبر را امضا می‌کند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با قرائت آیه « وَمَا کُنتَ تَتْلُو مِن قَبْلِهِ مِن کِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذًا لَّارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ»، گفت: خداوند می‌فرماید پیامبر من سابقه ندارد که تو چیزی را خوانده باشی یا نوشته باشی، تلاوت از روی کتاب را بی‌سابقه بوده است، خداوند بهانه دست کسی نداده است، بر فرض هم اگر پیامبر(ص) اعلم علمای عصر بود باز هم قرآن معجزه بود، اما خداوند این بهانه را هم به دیگران نداده است، در جن و انس هم علما و حکما وجود دارند و از آوردن مثل قرآن ناتوان هستند «وَلَا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ» این آوردن یمین برای تأکید است، یعنی تو هیچ چیزی را با دست راستت ننوشتی؛ اگر این کار را می‌کردی یعنی می‌خواندی و می‌نوشتی آنان که بهانه‌جو بودند بهانه‌های خود را می‌گرفتند.
وی با بیان کرد: پیامبر(ص) بر اساس آیه سوره یونس چهل سال امتحان خود را پس داد و در میان مردم بود، اسلام را من آوردم؛ برای این‌که انس و جن جمع بشوند نمی‌توانند مانند آن بیاورند؛ جمهوریت را هم دارم زیرا «فَقَدْ لَبِثْتُ فِیکُمْ عُمُرًا مِّن قَبْلِهِ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ» چهل سال امتحان دادم و برای توده مردم حجت بالغه این است که پیامبر(ص) چهل سال مردم امین بود و حالا قرآن را آورده است، کتاب نخوانده، چیزی ننوشته و بعد اسلام و قرآن را آورده که همه عاجز هستند از آوردنش، این جمهوریت را اسلام امضا می‌کند؛ که این مردمی‌بودن هم یکی از احتجاجات پیامبر(ص) و حجت بالغه الهی است اما «إِذًا لَّارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ» یعنی بهانه‌جوها شک می‌کردند.
حضرت آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به آیه « بَلْ هُوَ آیَاتٌ بَیِّنَاتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الظَّالِمُونَ» ابراز داشت: در روایات هست که امام صادق(ع) به سینه‌اش اشاره می‌کرد و می‌گفت این سینه از «صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ» است؛ انسان‌های کامل این‌گونه‌اند، انبیا و شاگردان انبیا این‌گونه هستند؛ هر جا سخن از علم است این معارف در نظر است؛ این‌گونه از علما در ردیف ملائکه و در زیر سایه لطف الهی هستند که در سوره آل‌عمران به آن اشاره شده است./914/پ202/ج
ارسال نظرات