معرفی پایان نامه‌های حوزوی؛
شخصیت شناسی و تاریخ تحلیلی زندگانی شیخ احمد احسائی
خبرگزاری رسا ـ پایان نامه « شخصیت شناسی و تاریخ تحلیلی زندگانی شیخ احمد احسائی» پژوهش مرتضی بهرام پور به بررسی زندگی علمی و سیاسی شیخ احمد احسائی پرداخته است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، خاندان شیخ احمد احسائی از اهل تسنن عربستان بوده که به گفته شیخ به مذهب تشیع گرویدند اما شیخ هیچ گونه شاهدی بر صدق این مدعا ارائه نمی‌کند.
بر اساس این گزارش، شبهه اصلی در مورد شیخ احمد احسائی این است که آیا وی شیعه بوده یا نه.
چکیده
شیخ احمد احسائی در منطقه احساء عربستان به سال 1166 به دنیا می‌آید، شیخ پس از دوران کودکی به تحصیل علاقه‌مند شده و در حین تحصیل خواب‌هایی را می‌بیند که نتیجه آن‌ها اعلام بی‌نیازی از تحصیل علوم و همچنین فرستاده شدن از جانب پیامبر برای براندازی فرقه‌های باطل است.
او پس از مهاجرت به کربلا و نجف در سال 1176به درس علما حاضر می‌شود و از سید مهدی بحر العلوم اجازه روایت می‌گیرد اما پس از مدت کوتاهی به علت شیوع طاعون از آنجا به وطن باز می‌گردد و پس از آن به بحرین می‌رود.
در بحرین در میان شیعیان ازدواج می‌کند که مدت «مهاجرت به کربلا و بازگشت و همچنین وقوف در وطن و بحرین جمعاً» 36سال می‌شود، در این مدت طولانی چه اتفاقاتی افتاده و شیخ چه می‌کرده است.
سفر به ایران
از نکات مبهم تاریخ زندگانی او است، او پس از این توقف طولانی به عراق باز می‌گردد و به بصره رفته اما از آنجا خوشش نمی‌آید، پس به قصد زیارت امام رضا (ع) به ایران می‌آید.
در بین راه در یزد توقف می‌کند و وقتی با اشتیاق مردم روبرو می‌شود قول می‌دهد که پس از زیارت به یزد بازگردد و این آغاز توجه شیخ به ایران بود.
او مدتی را در یزد، تهران، کرمانشاه، قزوین و اصفهان می‌ماند. اما پس از آنکه عقایدش را آشکار می‌کند، با مخالفت سخت علما مواجه می‌شود اما پس از پافشاری بر عقایدش همهمه تکفیر او در ایران شایع و شیخ دیگر ایران را مناسب ماندن نمی‌داند به کربلا رفته و در کربلا کتاب شرح زیارت را نوشت و در آن توهین به خلفا و صحابه نمود که باعث تحریک حکومت عثمانی و حمله به کربلا می‌شود، که به موجب این شیخ از کربلا فرار می‌کند و به مکه می‌رود اما در سه منزلی مدینه به سال 1241 از دنیا می‌رود و به وسیله حاکم اهل تسنن با احترام دفن می‌شود.
نتیجه گیری
گروهی از منتقدان پس از بررسی زندگی و دیدگاه‌های شیخ احمد احسائی و همچنین مصائبی که در زمان او و پس از او دامن‌گیر شیعه شد این شبهه را مطرح نمودند که آیا شیخ احمد احسائی شیعه بود یا خیر؟
شیخ که در دوران حیاتش با ترویج و اعتقاد به عقاید مغایر با تشیع و همچنین به وجود آمده فرقه‌های بسیار توسط شاگردان او این شبهه در ذهن تقویت می‌کند که آیا شیخ احسائی شیعه بود یا خیر؟
«عبدالرضا ابراهیمی از سران شیخیه نیز به این موضوع اذعان و اعتراف دارد ولی به وجود آمدن فرقه‌های بسیار را به حوادث بعد از پیامبر تشبیه می‌کند»
خاندان شییخ از اهل تسنن عربستان بودند
در هر حال منتقدان نکاتی را مطرح نمودند که بیان آن‌ها خالی از لطف نیست:
خاندان شیخ از اهل تسنن عربستان بوده که به گفته شیخ به مذهب تشیع گرویدند اما شیخ هیچ گونه شاهدی بر صدق این مدعا ارائه نمی‌کند.
به گفته مریدان شیخ او از علم لدنی برخوردار بوده اما طرفداران شیخ بر صدق این مطلب هیچ شاهدی را بیان نکرده‌اند و در کتاب‌های شیخ نیز هیچ علم نگفته‌ای عنوان نشده که به طور قطع اگر چنین بود شاگردان او همان گونه که به هر عنوانی اجازه‌ای را می‌آوردند این علوم را هم بیان می‌کردند و آن‌ها را ذکر می‌کردند.
ما وقتی به تاریخ زندگی شیخ که در کتاب شرح حالات او نوشته فرزندش نگاه می‌کنیم، می‌بینیم تلاش شده ذره ذره زندگی شیخ بیان شود اما قسمت بزرگی از زندگی او بیان نشده و در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و آن این که شیخ در سال 1176 زمانی که بیست سال داشت به کربلا می‌رود اما پس از مدتی به خاطر شیوع طاعون به وطن باز می‌گردد و پس از آن به بحرین می‌رود و چهار سال می‌ماند تا سال 1212 این مدت حدود 36 سال طول می‌کشد که از این مدت، هیچ سخنی به میان نیامده است.
هور قلیایی و شیخ
شیخ خود را یک فرد مسلمان و شیعه می‌دانست اما عقاید او کاملاً مغایر با اسلام و تشیع بود مخصوصاً عقیده به هور قلیایی.
در نزد شیعه تقیه یکی از ضروریات دین است «التقیه دینی و دین آبایی» شیخ با اینکه می‌دانست حکومت عراق دست عثمانیان است و از دشمنی آن‌ها با شیعیان اطلاع داشت با این حال کتابی نوشت تحت عنوان شرح زیارت و در آن توهین به خلفا و بزرگان اهل تسنن نمود و بهانه را به دست عثمانیان داد برای حمله به کربلا.
دو نفر از عربستان بر خواستند که زمانشان بسیار به هم نزدیک بوده یکی در میان مسلمانان اختلاف می‌اندازد و تشکیلات وهابی‌گری را سامان دهی می‌کند، و دیگری در میان شیعیان تفرقه ایجاد می‌کند و با بیان عقاید جدید مغایر با اسلام موجبات تفرقه در میان شیعیان و بوجود آمدن فرقه‌های مختلف را فراهم می‌نماید.
درست است که آن زمان وسایل مخابراتی نبود اما اخبار با سرعت هر چه تمام‌تر به اطراف و اکناف منتقل می‌شد و به طور قطع حاکم عربستان از وضعیت بوجود آمدن در کربلا و کتاب شرح زیارت آگاه بود با این حال شیخ را با احترام و در بقیع به خاک می‌سپارد.
اگر شیخ از حکومت عثمانی بیم داشت شایسته بود به میان شیعیان می‌رفت نه اینکه به شام رود و عازم عربستان شود و در پایان هم حاکم سنی مذهب جنازه او را با احترام دفن کند.
شایان ذکر است پایان نامه «شخصیت شناسی و تاریخ تحلیلی زندگانی شیخ احمد احسائی» به قلم مرتضی بهرام پور و با راهنمایی حجت‌الاسلام فرمانیان برای اخذ مدرک سطح دو رشته تاریخ اسلام مرکز تخصصی امام رضا (ع) نوشته شده و در سال 1390دفاع شده است.
علاقه‌مندان به مطالعه این پایان‌نامه می‌توانند به کتابخانه مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) قم مراجعه کنند./905/پ202/ن
ارسال نظرات