ششمین شماره فصلنامه رسانه و خانواده منتشر شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، فصلنامه تخصصی رسانه و خانواده با هدف پشتیبانی فکری و محتوایی از برنامه سازان صدا و سیما در حوزه خانواده و تأمین نیازهای اندیشه ای و محتوایی آن در قلمرو رسانه و خانواده منتشر میشود.
در ششمین شماره فصلنامه تخصصی رسانه و خانواده این عنوان‌ها را مطالعه میکنیم: «یادداشت سردبیر، میزگرد بازنمایی کارکردهای خانواده مطلوب در رسانه: تحکیم خانواده، بازنمایی اقتصاد خانواده در برنامه های صدا و سیما، رسانه ملی و روابط همسران، مهارت حل تعارض، تأثیر رسانه های اجتماعی بر کودکان، نوجوانان و نقش خانوادهها، زن و رسانه در آیینه پایان نامه ها».
میزگرد بازنمایی کارکردهای خانواده مطلوب در رسانه: تحکیم خانواده
چکیده: هدف اصلی از تشکیل خانواده، بقای نسل، تشکیل جامعه سالم و تأمین سلامت روانی افراد است. این نهاد وقتی کارکردهای مهم خود را به خوبی انجام دهد که از سامان، استحکام و ثبات بالایی برخوردار باشد. خانواده نا به سامان، سست بنیان و ناپایدار، هرگز نمیتواند نقشهای مورد انتظار را به خوبی ایفاء کند.
با توجه به تعامل و وابستگی دو نهاد رسانه و خانواده، میتوان گفت امروزه رسانه نقش موثری در ایجاد، افزایش یا کاهش ثبات خانواده دارند. آگاهی از عوامل موثر بر تحکیم خانواده که مخاطبان اصلی رسانهها جمعی هستند، رسانه را در تبیین و ترویج خانواده سالم برای نیل به جامعهای مطلوب و اعضای برخوردار از سلامت روانی یاری میکند.
در این نشست که با حضور اساتید محترم، آقایان حجت الاسلام حسین بستان و وحید شالچی و سردبیر نشریه برگزار شده، عوامل و مسائل مربوط به ثبات و استحکام خانواده و بایستههای بازنمایی آن در رسانه مورد بحث قرار گرفته است.
بازنمایی اقتصاد خانواده در برنامه های صدا و سیما
باقر ساروخانی، حسین شهسواری
چکیده: اقتصاد خانواده، نقش زیادی در پیشرفت اقتصادی کشور دارد و با توجه به نقش صدا و سیما در باز تولید فرهنگ جامعه، رسالت این سازمان در این خصوص انکار ناپذیر است. در این پژوهش با مرور مباحث مرتبط در جامعهشناسی و نیز اشاره به مبانی اسلامی، محورهای بازنمایی اقتصاد خانواده در برنامههای صدا و سیما و اهم مقولهای آن ذکر شده و برخی شاخص‌های بازنمایی مطلوب نیز آمده است.
محورهای بازنمایی اقتصاد خانواده در برنامه صدا و سیما عبارت است از: « نحوه کسب درآمد خانواده»؛ «نحوه مدیریت هزینه خانواده»؛ «تعامل اقتصادی و همدلی و همیاری اعضای خانواده به ویژه در مشکلات»؛ «آیندهنگری اقتصادی خانواده»؛ «تربیت اقتصادی فرزندان».
در محور «نحوه کسب درآمد خانواده»" مقوله مشاغل خانگی و تلاش برای کسب درآمد حلال؛ در محور «نحوه مدیریت هزینه خانواده» مقولههای تولید خانگی برخی مایحتاج، استفاده از کالاهای داخلی انفاق، وجوهات شرعی، و عدم مصرفگرایی و تجملگرایی؛ و در محور «آیندهنگری اقتصادی خانواده» مقولههای بیمه، سرمایهگذاری و پس انداز هم مقولههای مرتبط هستند.
پیشنهاد میشود رسانه ملی در راستای نقش و رسالت خود، علاوه بر آموزش مهارتهای اقتصادی به خانوادهها بر اساس محورهای تشریح شده در این پژوهش، از تبلیغ تجاری کالاهای تجملی، غیرضروری یا خارجی پرهیز کند. ضمن اینکه در این راستا و با توجه قابلیت بالای اثرگذاری برنامههای نمایشی رسانه ملی، شایسته است فیلمنامه این برنامهها با توجه به موارد مزبور نگارش شود و همچنین آثار تولیدی و تأمینی صدا و سیما به صورت دورهای، از منظر اقتصاد خانواده تحلیل گردد.
رسانه ملی و روابط همسران، مهارت حل تعارض
سیده مریم طباطبایی ندوشن
چکیده: انباشت رنجشها و تعارضهای حل نشده همسر آن، آغاز فرآیند «طلاق» است؛ که در روند طبیعی خود به بیعلاقگیهای عاطفی و سس مقابله علنی زوجین با یکدیگر بدل میشود و طلاق واقعی را شکل دهد. نتیجه ناخویشایندی که همراه با بر هم زدن تعادل روانی عاطفی افراد خانواده، موجب بروز آسیب‌های اجتماعی زیادی میشود.
لازمه موفقیت در هر امری «آگاهی» است و عدم آگاهی، ضربه بزرگی است که بر پیکره هر اقدامی وارد میشود. «پیمان ازدواج» بیش از هر امری نیازمند تجهیز طرفین آن به آگاهی در زمینه مهارتهای «شناختی»، «ارتباطی»، «رفتاری» و «مهارت حل تعارض» است.
در این مقاله، آموزش «مهارت حل تعارض» همسران از طریق برنامه رسانه ملی مورد توجه قرار گرفته است. قبل از بررسی تفصیلی مهارت حل تعارض، در مقدمه مقاله اشاره مختصری به مهارتهای همسری شده و در ادامه، تعریفی از تعارض همسران ارائه و زمینههای آشکار و پنهان ایجاد تعارض در روابط همسران مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی راهکارهای و روش‌های حل تعارض، بخش اصلی مقاله است که در آن بر ضرورت وجود یک نگرش جامع درباره حل اختلاف و تعارض همسران تاکید و پیشنهاداتی برنامههای صدا و سیما ارائه شده است.
تأثیر رسانه های اجتماعی بر کودکان، نوجوانان و نقش خانوادهها
گون شورین او کیفه، کتلین کلارک پیترسون
مترجم: منا نادعلی
چکیده: امروزه استفاده از تارنماهای رسانههای اجتماعی، به یکی از رایجترین فعالیت‌های کودکان و نوجوانان تبدیل شده است. هر تارنمای که در آن امکان برقراری ارتباطات اجتماعی فراهم باشد، رسانه اجتماعی دانسته میشود. از این میان میتوان برای نمونه به تارنماهای بازی و دنیای مجازی نظیر پنگوئن کلاب، سکندلایف و سیمز؛ تارنماهای ویدویی نظیر یوتیوب؛ و نهایتا وب نوشتهها.
چنین تارنماهایی به دلیل فراهم آوردن امکان تفریح و ارتباط نوجوانان با یکدیگر طی سالهای اخیر رشد چشمگیری داشتهاند. از این روی و با در نظر گرفتن این نکته که تمام تارنمایهای رسانههای اجتماعی از محیطی سالم برای کودکان و نوجوانان برخوردار نیست، لازم است والدین از ماهیت آن‌ها (تارنماهای رسانه اجتماعی) آگاه شوند.
در راستای کمک به والدین برای شناخت این تارنما، تشویق به استفاده سالم از آن‌ها ملزوم ساختن به نظارت بر معضلات بالقوه و ارعاب مجازی ـ نظیر افسردگی فیسبوک، ارسال پیامکهای جنسی و رویارویی نامناسبات ـ پزشکان کودک از جایگاه ممتازی برخودارند.
زن و رسانه در آیینه پایان نامه ها
عیسی زارعی
چکیده: زنان هموراه نقش بدیل و اثرگذاری در تحکیم و بالندگی یا سستی و از هم گیسختگی نهاد خانواده بر عهده داشتهاند. بیدلیل نیست که این قشر جوامع، به ویژه در سالهای اخیر، در کانون توجه رسانهها و دیگر ابرازهای ترویج مؤلفه‌های اجتماعی در سالهای اخیر، در کانون توجه رسانه و دیگر ابرازهای ترویج مؤلفه‌های اجتماعی و فرهنگی بوده‌اند. از اینرو، در عصر حاضر که رسانهها قویترین ابزار برای طرح و رواج اندیشهها و کارآمدترین وسایل برای نفوذ فرهنگها و نگرشها به قلب جوامع هستند، بحث «زن در رسانه» به عنوان مسئلهای جهانی، عرصهای است که میتوان در آن با استفاده از آموزههای دینی و اسلامی، به دفاع از مفاهیم و ارزشهای اخلاقی پرداخت. این عرصه، برای ما که سخت بسیاری در لزوم حفظ کرامت و عفت زن داریم، زمینه آماده و فراهمی است تا به آنان ژرفتر به مسائل می‌اندیشد و از منظر فراتری جریان فرهنگی و ضد فرهنگی دنیای معاصر را دنبال میکنند، تجربههای و آزمودههای را یادآور شویم.
بدین لحاظ برای آشنایی علاقهمندان و پژوهشگران، فهرستی از پایاننامههای حوزه «رسانه و خانواده» در شماره گذشته مجله معرفی و عرضه شد. در این شماره، پایاننامههایی که به طور خاص مبحث «زن و رسانه» را دستمایه پژوهش خود قرار دادهاند، همراه با اطلاعات کتابشناختی و چکیده ارائه میگردد.
ششمین شماره فصلنامه تخصصی رسانه و خانواده از سوی مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما در 125 صفحه به چاپ رسیده است./998/پ202/ی