«اهدای اعضای بدن» بررسی فقهی شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت‌الله اشرفی شاهرودی پیش از ظهر امروز در نشست علمی «بررسی فقهی اهدای اعضای بدن» که در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد به سابقه مثبت مدرسه عالی نواب در تربیت علما اشاره کرد و گفت: عمده علمای تراز اول مشهد در این مدرسه جمع بودند خدمات زیادی به دین عرضه کردند.
وی به تجهیز این مدرسه به امکانات روز اشاره کرد و عنوان داشت: امروز نیز کوشش شده و مدرسه به بهترین شکل مدرن سازی شده و امکانات مناسبی را در خدمت طلاب قرار داده است و با این شرایط اگر طلبه‌ای اهتمام لازم را نداشته باشد، کم‌لطفی است زیرا نفع این کار در درجه اول به خودش می‌رسد.
نقش روحانیت در طول تاریخ
آیت‌الله اشرفی شاهرودی بابیان این‌که همواره در طول تاریخ روحانیان توانسته تحولات عظیمی در جامعه ایجاد کنند، خاطرنشان کرد: از ابتدای غیبت امام عصر تا به امروز شاهد آن هستیم که تحولات عظیم به وجود آمده در دنیا به برکت همین روحانیت بوده است همان‌طور که مردی به نام امام خمینی (ره) حرکت کرده و این تحول عظیم را ایجاد می‌کند.
وی، رمز موفقیت امام خمینی (ره) را نفوذ در دل مردم دانست و ادامه داد: مرحوم امام اسلحه و لشکر نداشت، یک روحانی بود که با کلمات و سیره عملی خود به مردم اثبات کرد به‌راستی خیرخواه مردم است و مردم نیز یقین کردند.
این استاد عالی حوزه علمیه تأثیر علوم دینی را در همراهی باتقوا دانست و عنوان کرد: قدر عمر خود را بدانید و از این موقعیت بهترین بهره‌برداری کنید، بدانید بهترین زمان عمر همین موقعیتی است که شما در آن حضور دارید؛ پیامبر (ص) فرمودند: «فرصت‌ها را غنیمت شمارید که مثل ابر از بین می‌رود».
وی بابیان این‌که موضوع اهدای عضو حدود 50 سال است که مطرح‌شده، اضافه کرد: در این خصوص طبیعی است که مردم به علما مراجعه می‌کنند تا بدانند آیا این کار جایز است که از بدن مسلمانی عضوی قطع کنیم و به بدن مسلمان دیگری پیوند دهیم؟ ازآنجاکه در زمان پیامبر (ص) مورد مشابهی وجود نداشته، نمی‌توان از نث روایت یا قران این موضوع را استخراج کرد.
آیت‌الله اشرفی شاهرودی بابیان این‌که چنین مسائلی که به‌تازگی وارد اسلام شده است، مسائل مستحدثه میگویند، ابراز داشت: به ما میگویند شما عالم هستید و یک‌عمر تحصیل علوم دینی کردید؛ شما که معتقدید دین فراگیر است و همه زندگی بشر را شامل می‌شود، بگویید که بازندگی ماشینی امروز باید چه کرد؟ زندگی امروز مردم با بانک سروکار دارد و نمی‌شود بدون بانک زندگی کرد، باوجوداینکه ربا حرام است، چگونه باید زندگی خود را تأمین کنیم؟ این وظیفه حوزه‌های علمیه است که به این سؤالات پاسخ دهد.
اسلام، دینی فراگیر است
وی اضافه کرد: در برابر این سؤالات برخی میگویند یا شما باید دست‌بردارید و بگویید اسلام برای عصرهای قبل بوده و یا باید دنباله‌رو مکتب انگلی و فرانسه و آلمان باشیم از این‌سو معتقدیم اسلام دین فراگیر است و زندگی فردی، اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی و سیاسی را تأمین می‌کند.
این استاد عالی حوزه علمیه، روحانیت و مراکز تبیین احکام الهی را پاسخگوی مسائل جامعه دانست و اظهار داشت: در موضوع پیوند عضو، علما نظرات متفاوتی دارند، بعضی واجب دانسته، بعضی لازم و برخی نیز جایز نمی‌دانند اما مسئله‌ای که قطعی است، این است که خداوند مرگ را برای بشر حد قرار داده است.
وی، مرگ را در برخی موارد نعمت دانست و ادامه داد: بسیاری از اولیاءالله آرزو دارند زودتر به لقاءالله بپیوندند، چرا خداوند این‌قدر به جهاد ترغیب می‌کند؟ چرا ما باید کسی را نگه‌داریم؟ خداوند همان‌طور که حیات را آفریده، مرگ را نیز آفریده و همان‌طور که حیات را زینت قرار داده، مرگ نیز گاهی زینت است؛ بسیاری از اوقات مرگ برای انسان سعادت و خوشبختی است و مؤمن نباید از مرگ بترسد؛ این‌همه اصرار که این فرد را به هر قیمتی پیوند عضو دهیم و زنده نگه‌داریم، برای چیست؟
ولایت والدین بر جان فرزند نیست
آیت‌الله اشرفی شاهرودی به روایتی از پیامبر (ص) مبنی بر تسلط انسان بر مالش اشاره کرد و عنوان داشت: در برخی اسناد اهل تسنن، تسلط بر نفس را نیز نقل کرده‌اند که به معمای تسلط انسان بر مال و جانش است؛ انسان به‌طورقطع بر مال خود تسلط دارد اما باید دانست انسان تا چه اندازه بر جان و بدن خود مسلط است.
وی بابیان این موضوع که انسان جایز نیست از بدن خود عضوی را قطع کند و به دیگری اهدا کند، دلیل خود را این‌گونه عنوان داشت: اگر این‌چنین بود، چرا خودکشی در اسلام حرام است؟ اگر انسان بر جان خود مسلط است باید بتواند خودش را بکشد درحالی‌که این‌گونه نیست و کسی حق ندارد بدن خود را ضایع کند.
این استاد عالی حوزه علمیه در خصوص اجازه والدین برای اهدای اعضای بدن او، خاطرنشان کرد: پدر و مادر در حفظ فرزند ولایت دارند؛ آنان حتی بر مال او نیز ولایت ندارند چه برسد به بدن فرزند که بخواهند بر این اساس اعضای بدن فرزندشان را به دیگری بفروشید و یا هدیه دهد./9315/پ201/ی