پایین آمدن محتوای علمی سبب احتیاط در تغییر کتب درسی شده است

حجت الاسلام شامی، مدیر حوزه علمیه امام خامنه ای ارومیه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در ارومیه، اظهار داشت: تغییر در دروس حوزوی از سال 1375 که مقام معظم رهبری به قم تشریف آورده و بر تغییر دروس تاکید فرمودند، شروع شد، ولی در حوزه های علمیه ملاحظاتی وجود دارد که مراجع هم باید توجیه شده و نظر ایشان جلب شود.

وی افزود: دغدغه مراجع این است که مبادا به کتب درسی دست زده و محتوای علمی آنها به پایین بیاید و این دغدغه سبب احتیاط آنان در زمینه تغییر کتب درسی حوزه های علمیه شده است.

مدیر حوزه علمیه امام خامنه ای ارومیه ادامه داد: از همان زمان کارگروه هایی مشخص شد و واحد تبیین دروس حوزوی کار خود را شروع کرد و اولین تغییر در کتابهای درسی جنبی و اصلی شروع شد.

وی در پاسخ به این سوال که برای ایجاد تحول اساسی و تدریس دروس بر اساس نیازهای روز حوزه های علمیه لازم است چه اقداماتی در این زمینه انجام شود، گفت: کتب درسی حوزه های علمیه از لحاظ علمی خیلی عمیق است، ولی لازم است که برخی از دروس تغییر کنند، نیازهای روز و برخی مشکلات باید جواب داده شود، بعضی از عناوین، جزوه ها و درسها باید اضافه شود و از برخی کتب بخشهایی که امکان مطالعه آزاد است، حذف شود، برخی از کتابها به شکل پرسش و پاسخ و برخی به شکل پژوهشی نیاز است که کار شود.

حجت الاسلام شامی موانعی که سبب عدم تغییر نظام آموزشی حوزه های علمیه می شود را بر شمرد و افزود: مراجع دغدغه شان این است که دروسی تدریس شود که نیاز است، کسانی که صاحب نظر هستند و توان تغییر دارند باید وارد شوند و گرنه آوردن کتابهایی که پایین تر از کتب تدریس شده در حوزه ها است، آسیب زننده است، چنین دغدغه ای سبب می شود که تغییر دروس حوزوی به شکل کندی به جلو برود.

وی ادامه داد: در قم کمیته هایی شکل گرفته و اساتیدی که می خواهند شروع به کار کنند و اساتید سابق باید دوره های آموزشی روش تدریس، استفاده از ابزارهای جدیدی که کمک آموزشی است، دوره های کوتاه مدت و میان مدت اجباری و در دستور کار را بگذرانند.

مدیر حوزه علمیه امام خامنه ای ارومیه گفت: الان اگر کسی بخواهد استاد شود باید آزمون داده و دوره هایی را بگذراند تا به او اجازه تدریس داده شود و در آینده وضعیت بهتر می شود.

وی با توجه به این مسأله که کسانی که خارج از حوزه علمیه به عملکرد حوزویان می نگرند گمان می کنند که حوزه های علمیه آمادگی مواجه با عصر مدرن را نداشته و دچار انفعال شده اند، خاطرنشان کرد: من مخالف این مسأله هستم که روحانیت توان به جلو رفتن با زمان را ندارند، علما و فضلای تربیت شده حوزه های علمیه تماما ناظر به شبهات جدید هستند، ولی شبکه های اجتماعی و نرم افزارهای جدید سبب شده که عده ای اصلا در این وادی نباشند.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: شاید این قضاوتها حق به جانب نباشد هر چند که نیاز به کار زیاد و استفاده از نرم افزارها و برنامه های جدید و موجود است ولی به نوبه خود علما موفق عمل کرده و جوانهای مومن انقلاب حاصل تربیت روحانیت است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا مراکز علمی غیر حوزوی در ساحت متن و روش تدریس از حوزه های علمیه بهتر عمل می کنند، گفت: مراکز فرهنگی همه نشات گرفته از حوزه های علمیه است و مواد اولیه خود را از حوزه ها می گیرند و از حوزه ها تافته ای جدا بافته نیستند، اگر مواد اولیه خود را از حوزه ها نگیرند چه چیزی را می خواهند در بین مردم تبلیغ کنند؟

مدیر حوزه علمیه امام خامنه ای ارومیه ادامه داد: شاید وقت آنان وسیع و دست آنان بازتر از حوزه ها باشد به همین علت بیشتر به چشم می آیند و گرنه حوزه ها هم به نوبه خود زحمت کشیده و تبلیغ می کنند، ولی غالبا فعالیت حوزه ریشه ای و دیربازده است.

وی افزود: برخی از کارهای فرهنگی زود بازده است و ظهور و بروز آن قابل مشاهده است، ولی فعالیت حوزه ها دیربازده است و همین سبب می شود که حوزه ها عقب مانده به نظر برسند، اما با این وجود باز در حوزه ها جای فعالیت بیشتر وجود دارد.

حجت الاسلام شامی با توجه به وجود ضعف در متون آموزشی و روش های تدریس حوزه های علمیه و آسیبهایی که این مسأله به جامعه زده و در آینده می زند، گفت: باید خود را با پیشرفت علوم هماهنگ کنیم و گرنه در برهه ای از زمان از جامعه علمی عقب می مانیم، بر اساس بیانات مقام معظم رهبری اگر حوزه های علمیه خود را با مسایل جامعه هماهنگ نکرده و تطبیق ندهند منزوی شده و نقش خود را از دست می دهند.

وی با بیان اینکه باید از امکانات و شرایط موجود استفاده کنیم، یادآور شد: همه کارهای فرهنگی هزینه دارد، کل بودجه حوزه های علمیه را اگر حساب کنیم مساوی با بودجه یکی از دانشگاه های تهران است باید حساب کرد که آیا با وجود جنگ نرم افزاری در این عصر با این بودجه می توان پیشرفت کرد؟

مدیر حوزه علمیه امام خامنه ای ارومیه ادامه داد: بر اساس معونه ای که به حوزه های علمیه تزریق می شود باید از این مراکز علمی انتظار داشت، هر چند که باید از امکانات موجود استفاده کرد ولی باز مسئله بودجه اهمیت دارد.

وی در پاسخ به این سوال که عدم تناسب دروس حوزوی با نقشه های فرهنگی و اجتماعی جامعه روحانیت چه خطری را متوجه اصل حوزه ها می کند؟ گفت: رشته های مختلف در حوزه های علیمه با هدف پر کردن نقیصه ها و جایگاه حوزویان ایجاد شده و رشته های تخصصی زیادی ایجاد شده و طلبه ها مشغول آموزش هستند ولی کافی و وافی نیست باید کارهای بیشتری شود تا بتوان در این جنگ نامتقارن موفق عمل کرد./301/936/ب1