انتشار کتاب "واکاوی بنیان­های ایدئولوژیک سند ۲۰۳۰"

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، انتشارات کتاب فردا در قم کتاب «واکاوی بنیان­های ایدئولوژیک سند 2030» نوشته رضا حبیبی را منتشر کرد.

«سند جامع توسعه پایدار» (موسوم به «سند 2030») از سندهای مهم بین ­المللی است که در سال 2016 همزمان با پایان مهلت سند توسعه هزاره، به تصویب سازمان ملل رسید. در چند جای این سند تأکید می  شود که ما به دنبال تحقق اهداف بر جای مانده «سند توسعه هزاره» هستیم. در «سند جامع توسعه پایدار» یا «سند 2030» مبانی و مفاهیم پنهان و آشکار زیادی وجود دارد که با مبانی و اهداف انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی سازگاری ندارد؛ لذا ارزیابی و بررسی ابعاد مختلف این سند، ضرورت امروز ماست.

سندهای بین المللی ناظر به حقوق زنان؛ جهانی­سازی ارزش­های لیبرال

نویسنده کتاب معتقد است، با اندک تأملی در ماهیت همکاری­ های سازمان­های بین ­المللی با سازمان­های دولتی و تشکل­های غیردولتی می ­توان به این واقعیت پی برد که تبلیغ قوانین و مقررات بین ­المللی­ِ ناظر به حقوق زنان در حقیقت تلاش در جهت جهانی ­سازی ارزش­های لیبرال در وضعیت فعلی است. در نظر مؤلف، این پروژه در دو مرحله صورت خواهدگرفت؛ در مرحله اول نابود کردن و انهدام ارزش­های دینی و جایگزینی و نهادینه کردن ارزش­های دموکراسی لیبرال است و در مرحله بعد، عبور از دموکراسی لیبرال به لیبرالیسم خالص و تأکید بر پروژه نئولیبرالیسم با هدف به‌مسلخ‌بردن عدالت اجتماعی در پیشگاه آزادی و قربانی کردن «آزادی مثبت» در پیش پای «آزادی منفی» می ­باشد. تردیدی نیست که حدود اجرای این پروژه و قابلیت عملی شدن آن تابع قدرت آحاد مردم فقیر به صورت عام و زنان به صورت خاص است. به هر اندازه که گروه های مخالف جهانی­سازی دارای نظریه‌های مشخص ­تر و انسجام عملی باشند، قدرت مخالفت آن­ها با پروژه جهانی_­­سازی، بیشتر بوده و قدرت عمل اشرافیت سرمایه­دار کمتر خواهد بود.

در کتاب «واکاوی بنیان های ایدئولوژیک سند ۲۰۳۰»، نویسنده با پرهیز از مواجهه هیجانی و مقطعی با سند ۲۰۳۰، و تفکیک متن سند از حواشی آن، و با نگاهی کل‌گرایانه، به مبانی معرفت‌شناختی و انسان شناختی این سند می‌پردازد و بنیان‌های اعتقادی این سند مهم بین المللی بررسی و ارزیابی می‌شود.

محتوای کتاب

کتاب «واکاوی بنیان ­های ایدئولوژیک سند 2030» یک مقدمه و 6 بخش دارد:

مقدمه: اسناد بین­المللی ابزاری در مسیر جهانی­سازی ارزش­های لیبرال دموکراسی، فصل اول: روش شناسی نقد سند 2030 و اسناد مربوط به آن، فصل دوم: ابعاد سیاسی و حقوقی سند 2030 در ایران، فصل سوم: سند 2030 بر بنیاد نفی ایدئولوژی از جهان به ویژه کشورهای اسلامی، فصل چهارم: سند 2030 سندی کاملاً سکولار (سکولاریسم عریان و فرارونده)، فصل پنجم: برابری جنسیتی؛ فتح آخرین سنگرهای بر جای مانده در برابر لیبرال دموکراسی و فصل ششم: سند 2030 تجلّی عقل ابزاری غرب در حوزه تعلیم و تربیت.

نویسنده در فصل اول به روش ­شناسی نقد سند 2030 و اسناد مربوط به آن باعنوان‌های: 1. ضرورت تفکیک ابعاد مختلف سند به ویژه متن آن از حواشی، 2. پرهیز از مواجهه هیجانی و مقطعی با آن، 3. توجه به مبانی معرفت شناختی و انسان شناختی ناپیدای سند، 4. اتخاذ رویکرد کل ­گرایانه می ­پردازد.

در فصل دوم به ابعاد سیاسی و حقوقی سند 2030 و عنوان های: 1. الزام­ آور بودن یا نبودن سند 2030؛ 2. اجرای داوطلبانه یا غیرداوطلبانه سند 2030؛ و 3. ارتباط 2030 با اسناد بالادستی کشور بررسی شده است.

در فصل سوم، سند 2030 بر بنیاد نفی ایدئولوژی از جهان و به ویژه کشورهای اسلامی نقد شده و عنوانهای: 1. سند 2030 خط تداوم فلسفه وجودی سازمان یونسکو؛ 2. تمدن غرب تمدنی ایدئولوژی ­ساز و ایدئولوژی ستیز؛ و 3. فرافکنی لیبرال دموکراسی درباره مقابله با ایدئولوژی توضیح داده شده است.

فصل چهارم، سند 2030 سندی کاملاً سکولار نام دارد و در آن به موضوعات زیر پرداخته شده است:

 1. مبانی سکولاریستی سند 2030؛ 2. 2030 سپر دفاعی نظام لیبرال دموکراسی در برابر جریان­های عدالت طلب؛ 3. پارادوکس دولت رفاه و حاکمیت بازار آزاد سرمایه ­داری؛ پایان دموکراسی؛ 4. همپوشانی برنامه یونسکو با دولت رفاه در فقرزدایی، توسعه بهداشت و آموزش همگانی؛ 5. استقلال ­طلبی در غیاب و حماق.

در فصل پنجم با عنوان «برابری جنسیتی فتح آخرین سنگرهای برجای مانده در برابر لیبرال دموکراسی» نیز موضوعات زیر بررسی شده اند:

 1. ابتناء هدف تساوی جنسیتی بر افراطی­ ترین رویکرد فمنیستی؛ 2. اهداف اصلی و فرعی برابری جنسیتی؛ 3. تعریف جنس و جنسیت؛ و 4. سراب تساوی جنسیتی: تسوای جنسیتی؛ افسانه یا واقعیت؟

در فصل ششم با عنوان «سند 2030 تجلّی عقل ابزاری غرب در حوزه تعلیم و تربیت» نیز درباره موضوعات زیر سخن گفته شده است: 1. ظهور حداکثری ظرفیت عقل‌ابزاری؛ 2. نظام تعلیم و تربیت جدید، تجلّی عقل­ابزاری غرب برای تربیت نیروی ماهر در جامعه صنعتی؛ 3. کاستی‌های برنامه ­های آموزشی و درسی فعلی به لحاظ ساختاری و جهت­گیری تربیتی؛ 4. اکتفا به حداقل صلاحیت ­های علمی و فنی و مهارتی؛ 5. محدودبودن انگیزه متربیان به کسب توانایی­های حرفه­ای؛ و 5. جایگزینی مدرک­گرایی به جای کسب توانایی­ های حرفه­ای.

ماهیت ایدئولوژیک سند 2030 (ایدئولوژی علیه ایدئولوژی)

نویسنده در بررسی ابعاد مختلف سند 2030 می‌نویسد: «یکی از ابعاد مهم سند 2030، تدبیری ایدئولوژیک برای ایدئولوژی ­زدایی است. طراحان سند 2030، هرچند دغدغه اصلی خود را مبارزه با خشونت و تلاش برای ایجاد صلح جهانی قرار داده­ اند، ولی عدم تفکیک بین هرگونه مواجهه ­ای با مبادی خشونت و خلط بین دفاع و مقاومت در برابر تهاجم متجاوز با جنگ و خشونت سلطه ­طلبانه، در حقیقت زمینه را برای بسط و توسعه سهل ­تر جهان ­گرایی غرب و سلطه ­طلبی کم ­هزینه فرهنگ مهاجم غرب هموار می کند.»(ص56)

ابهامات اساسی در نحوه اجرای سند 2030

نویسنده در بخشی از کتاب، به بیان مهم­ترین اشکالات سند و ابهامات نحوه اجرای آن می‌پردازد و می نویسد: «در این باره چند ابهام اساسی وجود دارد:

1. آیا این سند دارای الزام قانونی است، به گونه­ای که کشورهای عضو بعد از تعهد به آن، در صورت اجرانکردن برخی مفاد یا کاستی در کیفیت اجرای آن، از سوی سازمان یونسکو، پیگرد حقوقی و مشمول مجازات شوند؟
2. متولیان پیگیر این سند، آن را امضاکرده و به اجرای آن متعهد شده ­اند؟ بر فرض امضانشدن این سند، آیا این سند به صورت داوطلبانه در داخل اجرا شده است یا خیر؟
3. فرآیند طراحی و عملیاتی شدن این سند و فرآیند قانونی آن چیست؟ آیا در داخل کشور فرآیند قانونی لازم برای اجرایی کردن این سند، به درستی طی شده است یا خیر؟
4. آیا یونسکوی ملی بدون هماهنگی با سایر نهادهای مرتبط، می تواند این سند را اجرا کند؟
5. وضعیت فعلی این سند چگونه است؟ آیا تا به حال اجرا شده است یا اینکه صرفاً گروه ­هایی برای تبدیل این سند به برنامه عملیاتی شکل‌گرفته که هنوز طرح ­های لازم برای اجرای این سند را نهایی نکرده ­اند و در نتیجه، تاکنون این سند به مرحله اجرا در نیامده است؟
6. دلیل اهتمام و تعجیل متولیان این سند برای اجرای آن چیست؟ چه نیاز فوری و عاجلی پدید آمده است که با وجود اقدام نکردن خیلی از کشورها برای عملیاتی کردن این سند، این گروه به صورت داوطلبانه عملیاتی کردن آن را آغاز کرده ­اند؟
7. آیا هیچ سند مقبول دیگری وجود نداشت که اجرای آن، زمینه لازم را برای پیشرفت جامعه در جهت اهداف روشن و متعالی فراهم کند؟ با وجود سند ملی آموزش و پرورش و اسناد مکمّل آن، مثل نقشه جامع علمی کشور، چرا این مجموعه، به زمینه ­سازی اجرای سند 2030 مبادرت کرده ­اند؟
8. آیا متولیان آموزش و پرورش، از نظر قانونی ملزم به اجرای سند آموزش و پرورش نبوده­ اند؟ در این صورت، چه اقدامی برای عملیاتی کردن این سند ملی انجام داده ­اند؟

در حالی تدوین­کنندگان سند 2030 ملی از انطباق آن با آموزه ­ها و ارزش ­های اسلامی و دغدغه­ های بومی یاد می‌کنند که این سند، به صورتی گسترده و فراگیر با آموزه ­های سکولاریستی و روح توسعه ­طلب آن در هم تنیده است. این سند نه تنها مبتنی بر سکولاریسم سنتی است، بلکه با قرائت ­های روزآمد از آن نیز هماهنگی و هم­سویی کامل دارد.»(ص77)

مشخصات

چاپ اول کتاب «واکاوی بنیان ­های ایدئولوژیک سند 2030» در 152 صفحه، شملرگان 1100 نسخه و قیمت 9000 تومان عرضه شده است.

انتشارات کتاب فردا، ناشر برگزیده کتاب سال حوزه در سال 1392 است که در موضوعات «ما، سنت، تجدد» و «تمدن نوین اسلامی» تاکنون کتاب­های «انواع و ادوار روشنفکری» (دکتر حمید پارسانیا)، «هویت ما» (دکتر حسین کچویان)، «پایان غرب از دیدگاه رهبر معظم انقلاب» (گروه مستشهدین وصال)، «تحلیل ماهیت تکنولوژی» (عبدالعلی رضایی)، «توسعه فرهنگی در ایران» (مجموعه مقالات جمعی از نویسندگان زیر نظر دکتر عماد افروغ)، «نماد و اسطوره» (دکتر حمید پارسانیا)، «گفتمان تجدد»، (محمدرضا خاکی)، «آرمانشهر اسلام»، (محمد قدسی)، «بینش تمدنی: بر اساس دیدگاه­های استاد محمدمهدی میرباقری» (حسین مهدی ­زاده) و «مهندسی تمدن اسلامی؛ موانع و الزامات»، (عبدالعلی رضایی) را منتشر کرده است.

برای تهیه این کتاب و دیگر آثار انتشارات کتاب فردا، با شماره 02537746992 یا سایت اینترنتی Bookroom.ir تماس حاصل کنید. فروشگاه­های معتبر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و فروشگاه­های پاتوق کتاب در سراسر کشور (دفتر مرکزی 02537740004) نیز محل عرضه آثار این ناشر هستند./925/ن 603/ش