چند خبر کوتاه از جامعه الزهرا
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، طیبه سادات طباطبایی، مدیرکل امور تربیتی جامعه الزهرا (س) با اعلام این خبر گفت: اداره قرآن و حدیث جامعه‌الزهرا سلام‌الله‌علیها در جهت بهره‌برداری هدفمند از اوقات فراغت تابستان و ایجاد زمینه انس بیشتر با قرآن و حدیث، دوره‌های متنوع و کاربردی را با محور مهارت‌ها و علوم قرآنی حدیثی در قالب طرح تسنیم ۲ برنامه‌ریزی و اجرا می‌کند.
وی اظهار داشت: این طرح شامل دوره‌های عمومی آموزشی قرآنی و حدیثی از قبیل دوره‌های عمومی تجوید، روان‌خوانی، طرح‌های حفظ و تلاوت قرآن کریم و دوره‌های تخصصی تربیت مربی روخوانی و روان‌خوانی قرآن مجید ویژه طلاب ایرانی و غیر ایرانی و دوره‌های تفسیر قرآن کریم است.
طباطبایی افزود: دوره‌های تخصصی حدیث شامل تربیت مربی نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه از دیگر دوره‌های آموزشی تابستانه است.
وی، زمان برگزاری دوره‌های تابستانی را ۲۰ مردادماه تا ۲۰ شهریورماه اعلام کرد و گفت: بانوان طلبه می‌توانند برای ثبت‌نام از ۹ تا ۲۱ تیرماه ۱۳۹۷ به سرای ثقلین مستقر در ورودی ساختمان شهید بهشتی (ره) مراجعه کنند یا با شماره ۳۲۱۱۲۳۵۵ تماس بگیرند.
آغاز ثبت‌نام‌ترم تابستان ۹۷ ویژه طلاب روزانه حضوری اعلام شد
رحیمه جلیل پور با بیان اینکه ۳ و ۴ تیرماه زمان ثبت‌نام‌ترم تابستان ۹۷ برای طلاب روزانه دوره عمومی است، اعلام کرد: کلاس‌های این دوره برای تمام طلاب روزانه دوره عمومی جامعه‌الزهرا سلام‌الله‌علیها در مدرسه علمیه تمام‌وقت روزانه واقع در طبقه سوم ساختمان شهید بهشتی (ره) برگزار می‌شود.
وی افزود: اجرای این طرح به‌منظور استفاده بهینه بانوان طلبه از فرصت تعطیلات تابستان است و طلاب می‌توانند به‌صورت مجازی و یا حضوری برای گذراندن ترم تابستانه انتخاب واحد کنند.
مدیر مدرسه علمیه تمام‌وقت روزانه تصریح کرد: بانوان طلبه، مجاز به انتخاب حداکثر ۴ واحد درسی هستند که به‌صورت اینترنتی انتخاب واحد می‌کنند.
جلیل پور با بیان اینکه ۱۶ درس برای ارائه درترم تابستان در نظر گرفته‌شده است، اضافه کرد: با توجه به محدودیت در دروس ارائه‌شده‌ترم تابستان، انتخاب واحد بر اساس دروس ارائه‌شده در جدول است.
وی یادآور شد: ترم تابستان طلاب روزانه از ۲۰ مردادماه آغاز می‌شود و تا ۷ شهریور ادامه دارد، همچنین زمان برگزاری امتحانات این ترم، ۱۰ تا ۱۲ شهریورماه است.
مدیر مدرسه علمیه تمام‌وقت روزانه در پایان، ازجمله شرایط شرکت در کلاس‌های ترم تابستان را رضایت همسر و عدم غیبت کلاسی بیش از یک روز عنوان کرد و گفت: طلاب در صورت انتخاب واحد ملزم به شرکت در کلاس هستند.
نامه جامعه به گام ۱۲۳ رسید
فصلنامه علمی تخصصی معارف اسلامی «نامه جامعه» در شماره ۱۲۳ با رویکرد تاریخی و کلامی دربردارنده شش مقاله با عناوین «نقش زنان یاریگر ولایت در عصر غیبت صغرا» به قلم سیده مهین میرافضلی، «رفتارشناسی امام هادی علیه‌السلام با جریان‌های فکری اهل سنت در مسائل کلامی» نوشته طاهره روحانی و حمیدرضا مطهری، «اقدامات مدیریتی امام علی علیه‌السلام در پیشگیری از تعارض در دوران حکومت» به همت سکینه قاضی خانی، «بازیابی گزارش‌های کتاب المغازی در تفسیر قمی» نوشته ناهید طیبی، «تحلیل استشهادات قرآنی امام رضا علیه‌السلام در بحث اراده الهی در مناظره با سلیمان مروزی» به قلم فاطمه اصفهانی و ریحانه هاشمی و «آثار تعامل شیخ مفید با آل‌بویه» نوشته زهرا یوسفیان است.
در بخشی از چکیده «نقش زنان یاریگر ولایت در عصر غیبت صغرا» آمده است: زنان یاریگر ولایت در دوران‌های متفاوت با توجه به شرایط سیاسی اجتماعی نقش‌های مهمی را ایفا کرده‌اند. بررسی این نقش‌ها در روشن شدن گونه‌های بازیگری زنان مؤثر خواهد بود. این زنان در زمان غیبت صغرا از حیث رفتارهای یاری گرانه کمتر مورد کنکاش قرارگرفته‌اند و اثر مستقلی دراین‌باره نگاشته نشده است. این تحقیق نشان می‌دهد زنان در عصر غیبت صغرا بیگانه از مسائل دینی و سیاسی پیرامون خود نبوده و حضور اجتماعی و سیاسی پررنگی در جامعه آن زمان داشته‌اند.»
عصر امام هادی علیه‌السلام با حکومت شش خلیفه عباسی مصادف بود. دوره‌ای که در آن فرقه‌هایی چون معتزله، حنابله، جریان فکری تشبیه، جبر و تفویض و تحریف قرآن در بین مسلمانان رشد و نمو پیدا کرد و افزون بر آن مرزهای عقیدتی اسلام از سوی دیگر ادیان با شبهات مختلف بمباران فکری می‌شد. مقاله «رفتارشناسی امام هادی علیه‌السلام با جریان‌های فکری اهل سنت در مسائل کلامی» ضمن معرفی جریان‌های فکری که اعتقادات آن‌ها معارض با اندیشه کلامی اهل‌بیت علیهم‌السلام است به چگونگی رفتار و برخورد امام با آن‌ها و دفع آسیب‌هایی پرداخته است که از ناحیه این اندیشه‌ها متوجه جامعه اسلامی‌شده بود.
تعارض به‌عنوان جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی اجتماعی درصورتی‌که مدیریت صحیح نشود می‌تواند جامعه را به انحطاط بکشاند. مقاله «اقدامات مدیریتی امام علی علیه‌السلام در پیشگیری از تعارض در دوران حکومت» می‌کوشد با استقرای اقدامات امیرمومنان علیه‌السلام در مواجهه با تنش‌ها و اختلاف‌ها در میان جامعه، عوامل بروز تعارض و اقدامات آن حضرت در مقابل آن را مورد واکاوی قرار دهد. در این راستا اقداماتی همچون رعایت عدالت، پند و اندرز، دادن امان‌نامه، اتمام‌حجت، احتجاج و مناظره با گروه متخاصم و دیگر اقدامات، همه از باب پیشگیری از تعارض، درگیری فیزیکی و هدایت آحاد جامعه برشمرده شده است.
نویسنده مقاله «بازیابی گزارش‌های کتاب المغازی در تفسیر قمی» کوشیده است تا با نگرشی موردی به گزارش‌های سیره نبوی در کتاب تفسیر قمی و ارائه نمایی از آن بپردازد تا از این رهگذر به انتقاد کمبود منابع با موضوع سیره نبوی در جوامع شیعی پاسخی داده باشد.
بحث و جدال در مسئله اراده الهی همواره وجود داشته وعده‌ای آن را صفت ذات و برخی صفت فعل وعده‌ای دیگر به لحاظی اراده را صفت ذات و به لحاظ دیگر صفت فعل می‌دانند، حضرت امام رضا علیه‌السلام در مناظره با سلیمان مروزی از راه آیات قرآن و ادله عقلی ثابت کرد که اراده صفت فعل است. مقاله «تحلیل استشهادات قرآنی امام رضا علیه‌السلام در بحث اراده الهی در مناظره با سلیمان مروزی» پژوهشی است که می‌کوشد دیدگاه امام معصوم را به روش عقلی و نقلی دراین‌باره تبیین کند.
نویسنده مقاله «آثار تعامل شیخ مفید با آل‌بویه» در پی پاسخ دادن به این سؤال اساسی است که آیا تعامل شیخ مفید با حاکمان شیعه آل‌بویه محدود به مسائل سیاسی بوده یا مسائل مذهبی و فرهنگی را هم دربرمی گرفته است. در این نوشتار پیامدها و آثار مناسبات شیخ مفید و با آل‌بویه موردبررسی قرارگرفته و نشر تعالیم و اعتقادات شیعه، تبیین عقلانی و کلامی مسئله امامت، گسترش تفکر عقلی کلامی شیعه، رشد و گسترش فقه اجتهادی و شکل‌گیری و گسترش دانش سیاسی شیعه ازجمله این آثار برشمرده شده است.
گفتنی است، فصلنامه علمی تخصصی نامه جامعه به صاحب‌امتیازی جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها، مدیرمسئولی زینب طیبی، و سردبیری فریده پیشوایی منتشر می‌شود.
الگوهای مطلوب تبلیغ زنانه در شماره جدید
شماره ششم دو فصلنامه علمی تخصصی مطالعات اسلامی زنان و خانواده به همت معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها منتشر شد.
دو فصلنامه علمی تخصصی مطالعات اسلامی زنان و خانواده در شماره ششم خود به‌به بررسی «الگوهای مطلوب تبلیغ زنانه؛ ناظر به ده موقعیت تبلیغی برجسته» به قلم علی جعفری، حوریه بزرگ و سید محمدحسین هاشمیان پرداخته است. نتیجه این تحقیق نشان می‌دهد که زنان به دلیل ویژگی‌های وجودی خاص خود و با محوریت غلبه عاطفه در مقام مبلغ، پتانسیل ویژه‌ای برای تبلیغ در قالب روش‌های مبتنی بر تبادل و دریافت معنادارند. همچنین در این پژوهش، الگوهای مطلوب تبلیغی متناسب با ۱۰ موقعیت تبلیغی در ارتباط با پنج متغیر «فاصله ارتباط»، «اعتبار ارتباط»، «رویکرد ارتباط»، «شیوه ارتباط» و «محیط ارتباط» بازشناسی و در هر موقعیت، اولویت حضور مبلغان زن و تناسب هر موقعیت با روش‌های مبتنی بر رویکرد انتقالی و رویکرد تبادل و دریافت معنا تبیین شده است.
«تجربه زیسته زنان نسبت به باروری» عنوان مقاله دیگری است که زهرا خندان و فریبا سیدان در آن به بررسی نگرش، علل، راهبردها و استراتژی‌های مادران نسبت به باروری پرداخته‌اند. این مقاله به این نتیجه رسیده که نوگرایی از عوامل اصلی مؤثر بر نگرش زنان نسبت به باروری است. وجود عناصر و مؤلفه‌های نوگرایی که شامل سبک زندگی مدرن، مدیریت بدن، نحوه گذران اوقات فراغت و احساس ناامنی است در تجربه زیسته زنان درزمینهٔ باروری مشهود است. در حیطه نگرش، بیشتر زنان، فرزند آوری را یک تصمیم فردی می‌دانند که باید هر زنی با توجه به شرایطش به آن اقدام کند. در استراتژی زنان نسبت به باروری، حمایت‌های اجتماعی جایگاه شایسته توجهی در تشویق آن‌ها به این امر دارد.
«تحلیل حکمت‌های تعدد زوجات پیامبر صلی‌الله علیه و آله و بازخوانی اختصاصات نبی در ازدواج» مقاله دیگری به قلم فرزانه حکیم‌زاده و حسین حسینیان مقدم است. دستاورد این پژوهش آن است که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله همه دوران جوانی خود را با یک همسر سپری ولی پس از هجرت به مدینه بنا به مصلحت‌ها و ضرورت‌های زمان خویش اقدام به تعدد زوجات کرد. همه زنان پیامبر در مدینه به جز یک نفر، زنان بیوه‌ای بودند که برخی از آن‌ها چند فرزند داشتند. اموری مانند سرپرستی یتیمان، لغو قانون ممنوعیت ازدواج با همسر پسرخوانده، فراهم کردن زمینه گرایش قبایل به اسلام و تکریم جایگاه زنان در شمار حکمت‌های همسرگزینی رسول خدا صلی‌الله علیه و آله است.
محمد ساقیان، زینب اختری، مریم صالحی، هدایت صحرایی و زهرا بوربور گروه پژوهشی هستند که مقاله «ابعاد نوروبیولوژیک عفاف و حجاب» را در قالب یک مقاله بررسی کرده‌اند. در این پژوهش مطرح‌شده که حجاب و عفاف از دیدگاه نوروبیولوژی دو جنبه دارد: یکی اینکه شخص ورودی‌های تحریک جنسی را دریافت نکند و دیگر اینکه از تحریک جنسی دیگران خودداری کند. از دیدگاه نوروبیولوژی حجاب و عفاف به معنای راهبردی برای دوری گزیدن از تحریک‌پذیری جنسی یا خودداری از اعمالی است که به‌طور طبیعی به تحریک جنسی دیگران می‌انجامد. تفاوت‌های طبیعی در ساختار بیولوژیک زن و مرد می‌تواند یکی از عوامل مهم تفاوت‌های موجود در احکام و دستورات فقهی اسلام میان این دو جنس باشد و برخلاف دیدگاه جریان‌های فمینیستی، از امتیازات اسلام این است که از تفاوت‌های بیولوژیک جنس زن و مرد غفلت نکرده و در صدور برخی از دستورات به آن توجه کرده است.
«راهکارهای پرورش هویت اخلاقی نوجوانان در سبک زندگی خانواده اسلامی» پژوهش دیگری به قلم فاطمه شریفی است که در آن با روش توصیفی تحلیلی به این نکات اشاره‌شده که در سبک زندگی، هویت اخلاقی چهار بعد فردی، اجتماعی، طبیعت و الهی دارد. همچنین در سبک زندگی اسلامی برای پرورش هویت اخلاقی در نوجوانان ازلحاظ بعد فردی می‌توان راهکارهایی همچون رشد شناختی و ارزیابی پیوسته اخلاقی خود، توجه به عواطف انسانی مانند حفظ کرامت انسانی و برقراری پیوندهای اجتماعی همدلانه و متعهدانه را به کاربرد. همچنین در بعد محیطی با توجه به اهمیت خانواده، چهارده راهکار مانند شیوه‌های انضباطی والدین، ایجاد فرصت و انگیزه و تعمیق دین‌داری و غیره ارائه‌شده است.
«واکاوی سبک زندگی دختران بر اساس نحوه نمایش خود در شبکه‌های اجتماعی» به قلم نعمت‌الله کرم‌اللهی و صبورا امین‌فر مقاله دیگری است که در آن با مطالعه موردی عکس‌های پروفایل دختران در شبکه‌های اجتماعی مؤلفه‌های سازنده سطح ظاهری سبک زندگی آنان در این فضای نوظهور توصیف و با روش تحلیل مضمون، این عکس‌ها تحلیل شده است. این تحلیل به دو مضمون کلی «نمود عفیفانه» و «نمود جنسیتی» رسیده که نشان دهنده یک دو قطبی در فضای فرهنگی جامعه است.
گفتنی است، دو فصلنامه مطالعات اسلامی زنان و خانواده به صاحب‌امتیازی جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها، مدیرمسئولی سیده سعیده غروی و سردبیری نرجس رودگر منتشر می‌شود./968/پ204/ب1