تولیدات محتوایی متنوع درباره سیره امام باقر

به گزارش خبرگزاری رسا، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی از جمله مؤسسات علمی و پژوهشی حوزه علمیه قم است که توسط مقام معظم رهبری ‌به منظور نشر فرهنگ غنی اسلام، تسهیل در دستیابی به منابع و متون اصیل دینی، تسریع در امر کاوش و پژوهش در حوزه علوم اسلامی و انسانی با بهره‏‌گیری از فنّاوری اطلاعات و به‏ کارگیری امکانات رایانه‌‏ای، برای ارائه معارف حقّه اهل ‏بیت علیهم‌السلام به جهانیان در عصر اطلاعات و ارتباطات در شکل و قالب جدید در سال 1368 ﻫ‌ .‌ش تأسیس شد.

این مرکز به عنوان بزرگ‌ترین تولید کننده نرم ­افزارهای علوم اسلامی تاکنون  نرم افزار‌های متعددی را روانه بازار کرده است. نرم افزار «سیره معصومان علیهم‌السلام»، از جمله آنان است که دارای متن کامل 445 عنوان کتاب از مهم‌ترین منابع تاریخ اسلام و اهل بیت علیهم‌السلام به زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی مانند: مسند الامام الباقر (علیه‌‌السلام)، حیاة الامام محمد الباقر (علیه‌‌السلام) و... است.

در این نرم‌‌افزار امکان اتصال 5938 فیش پژوهشی از 106 عنوان کتاب به درختواره امام باقر (علیه‌‌السلام) در سرشاخه‌های: احوال شخصی، امامت، سیره، مناقب، پس از امام باقر (علیه‌‌السلام)، اصحاب و راویان، سال‌شمار، کتابشناسی، ارائه رخدادهای زمانی مرتبط با زندگانی امام باقر (علیه‌‌السلام) به سه زمان شمسی، قمری و میلادی؛ ارائه نموداری و مشجر تبار امام باقر (علیه‌‌السلام) با قابلیت اتصال به متن؛ ارائه صلوات مخصوص امام باقر (علیه‌‌السلام) و 11 قطعه شعر زیبا در مدح ایشان با قابلیت پخش صوت  گنجانده شده است. 

همچنین در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور (نورلایب) این مرکز تحقیقاتی متن بیش از 17000 عنوان کتاب در موضوعات مختلف اسلامی و انسانی گنجانده شده است که در این پایگاه، کتابخانه تخصصی امام باقر (علیه‌‌السلام) در بخش فهرست کتابخانه‌ها قرار دارد و کتب ارزشمندی مانند: الإمام الباقر (علیه‌‌السلام) قدوة و أسوة، الامام الباقر (علیه‌‌السلام) و اثره فی التفسیر، امام باقر (علیه‌‌السلام) الگوی زندگی، امام باقر علیه‌السلام جلوه امامت در افق دانش، امام محمد باقر (علیه‌‌السلام) سرچشمه دانش، زندگانی باقر العلوم حضرت محمد بن علی علیه‌السلام، زندگی سیاسی امام باقر (علیه‌‌السلام) و ... وجود دارد.

پایگاه حوزه نت این مرکز  نیز وبگاهی است که در جهت تبلیغ، ترویج و اطلاع‌رسانی نسبت به معارف دینی و موضوعات فرهنگی و ملّی، با هدف تبیین و روشنگری، در شبکه جهانی اینترنت، فعالیت می‌کنند.

این پایگاه دارای بخش‌های مختلف و متنوعی است از جمله بخش دانشنامه که مطالب و محتواهای ارزشمندی درباره پیامبر (ص) و اهل بیت علیهم‌السلام عرضه می‌کند، ضمن اینکه ویژه‌نامه شهادت امام باقر (علیه‌‌السلام) در این ایام بروزرسانی شده و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است. در این ویژه نامه مطالبی اعم از: «شناسنامه امام محمد باقر (علیه‌‌السلام)، دوران امامت امام محمد باقر (علیه‌‌السلام)، تحلیل ویژگی‌های خاصّ زمانه امام باقر (علیه‌‌السلام)، امام و امویان، فضایل امام باقر (علیه‌‌السلام)، نهضت بزرگ علمی امام باقر (علیه‌‌السلام)، امام باقر (علیه‌‌السلام) و نشر فرهنگ شیعی، نقش امام باقر (علیه‌‌السلام) در بنیان‌گذاری اجتهاد، شیوه امام باقر (علیه‌‌السلام) در مبارزه با انحراف، امام باقر (علیه‌‌السلام) و فرق و مذاهب، مبارزات فرهنگی امام باقر (علیه‌‌السلام)، مناظرات امام محمد باقر (علیه‌‌السلام)، اخلاق و فضایل امام محمد باقر (علیه‌‌السلام)، زندگی اجتماعی امام باقر (علیه‌‌السلام)، اصحاب و شاگردان امام باقر (علیه‌‌السلام)، شهادت امام محمد باقر (علیه‌‌السلام)، وصیت امام (علیه‌‌السلام)، کتاب شناسی امام محمد باقر (علیه‌‌السلام) و ... ارائه شده است.

وجود 3000 حدیث از امام باقر (ع) در پایگاه جامع الاحادیث

همچنین در پایگاه جامع الاحادیث بیش از چهارصد هزار احادیث اهل‌ بیت (ع) به صورت حدیث محور عرضه شده است که این پایگاه دارای قابلیت تفکیک احادیث بر اساس معصوم، شرح، ترجمه، قرن و... است. به عنوان مثال، با تفکیک و فیلتر احادیث بر اساس معصوم حدود 3000 حدیث از امام باقر (ع) از منابع حدیثی شیعه در این پایگاه وجود دارد. علاوه بر نرم افزار و پایگاه جامع الاحادیث، نرم افزارهایی مانند: «درایة النور و رجال شیعه» نیز توسط مرکز تولید شده که پژوهشگران می‌توانند با استفاده از این نرم افزارها به کتب رجالی مهم دسترسی داشته و پژوهش‌های مربوط به رجال و درایه را انجام دهند.

تاکنون مرکز نور بیش از 50 نرم افزار اندرویدی تولید کرده است که نسخه اندرویدی کتاب «حیاة الامام محمد الباقر(علیه‌‌السلام)» تألیف نویسنده معاصر عراقى، باقر شریف القرشی به زبان عربی که به شرح حال امام محمدباقر (علیه‌‌السلام) می‌پردازد، یکی از این نرم افزارهای اندرویدی است که دارای امکانات و قابلیت‌هایی مانند: جستجو در متن و فهرست کتب، دسترسی به تاریخچه جستجو، پیمایش در متن از طریق فهرست عناوین و صفحه، دسترسی آسان به پاورقی‌ها، حاشیه‌نویسی، رنگی کردن متن، علامت‌گذاری، اشتراک‌گذاری متن، تنظیم نمایش اعراب، تنظیم نحوه حرکت بین صفحات، تنظیم فونت و فاصله خطوط، تنظیم حالت مطالعه در شب، تنظیم نور صفحه، فهرست کتب بر اساس موضوع، نویسنده و دلخواه کاربر، نمایش فهرست بصورت خلاصه، لیستی و یا جدولی، مرتب‌سازی فهرست بر اساس عنوان و زمان مطالعه، دسترسی به اطلاعات تفصیلی کتاب و ... است.

در برخی از تولیدات مرکز با موضوعات مختلف می‌توان مطالب ارزشمندی درباره امام باقر (ع) به دست آورد، به عنوان مثال، در نرم افزار تاریخ تشیع می‌توان به اطلاعات خوبی درباره وضعیت و فراز و نشیب شیعیان در عصر امام باقر (ع) و ... دست یافت یا در نرم افزار تراجم و کتاب‌شناسی به آثاری درباره اصحاب و راویان و محدثان و شاگردان امام باقر (ع) دسترسی وجود دارد. همچنین در نرم افزار «نورالسیرة» علاوه بر دسترسی به منابع مهم و دست اول تاریخ اسلام می‌توان از طریق قابلیت فهرست‌های تخصصی که در این نرم افزار وجود دارد، به مطالب و اطلاعات دسته‌بندی شده ارزشمندی درباره امام باقر (ع)، دوران امام، خلفا و سیاستمداران معاصر امام، علما و دانشمندان دوره امام و ... دست پیدا کرد. علاقمندان مباحث تفسیری نیز می‌توانند با مراجعه به نرم افزار جامع تفاسیر به احادیث تفسیری امام باقر (ع) دسترسی داشته باشند./۹۶۹/د۱۰۲/ب۱

منبع: تسنیم