کارکردهای فرهنگی و آموزشی حجره

به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب مهارتی «حجره داری» از سوی گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی مرکز پژوهش‌های جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به زودی منتشر خواهد شد در این راستا در حجت‌الاسلام مهدی مسائلی نویسنده کتاب در گفت و گویی به تشریح ویژگی های این کتاب پرداخته است که تقدیم خوانندگان می شود.

ویژگی‌های این کتاب درچه مواردی خلاصه می‌شود؟

حجره‌نشینی یکی از فرهنگ‌های مهم طلبگی است که کمتر درباره آن صحبت و بحث شده و اثر مکتوب قابل توجه‌ای درباره آن وجود ندارد. در این اثر تلاش شده بیشتر مسائل مربوط به حجره‌نشینی برای طلاب جوان تبیین شود.

با توجه به مخاطب هدف، ضرورت و اهمیت موضوع کتاب را چگونه بیان می‌کنید؟

حجره افزون بر مکانی برای استراحت، دارای کارکردهای فرهنگی و آموزشی و حتی معنوی برای طلاب است، به شرط آن‌که آداب آن رعایت شود و فضایِ واقعیِ حجره‌نشینی بر این مکان حاکم باشد نه فضای خواب‌گاهی. تأثیرگذاری فضای حجره بر تحصیل و معنویت طلاب، کمتر از کلاس درس نیست و عدم اهتمام به سنت‌های حجره‌نشینی تأثیر فراوانی در روحیه علمی و معنوی طلاب دارد.

ساختار کتاب چگونه است؟

این اثر در چهار فصل به بررسی این موضوع می‌پردازد.

در فصل او ضمن بیان تاریخ و تحولات حجره نشینی، نگاهی به شرایط آن در زمان کنونی داشته و کاربردهای متفاوت حجره و تفاوت آن با خوابگاه بررسی شده است.

در فصل دوم به بررسی آداب حجره‌نشینی پرداخته شده و در چهار عنوان آداب علمی و تحصیلی، آداب معنوی، آداب فرهنگی و آداب زندگی توصیه‌هایی را به طلاب حجره‌نشین داشته است.

فصل سوم این اثر به بررسی آسیب‌های حجره‌نشینی اختصاص دارد. آسیب‌هایی همچون دل‌تنگی و احساس تنهایی، وابستگی به فضای مجازی، درون‌گرایی و عرفان‌زدگی. در این فصل تلاش شده تا راه کارهایی برای غلبه بر این آسیب‌ها ارائه شود.

فصل چهارم با عنوان هم‌حجره‌ای ابتدا به بیان صفات بهترین هم‌حجره‌ای می‌پردازد و در بخش بعدی حقوق هم‌حجره‌ای و قواعد اخلاقی حجره‌نشینی را بیان می‌کند.

ویژگی شاخص و مزیت­‌های نسبی این اثر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

پرداختن به تمام ابعاد حجره‌نشینی با بیانی توصیفی یکی از مزیت‌های این اثر است. مثلا هم‌حجره‌ای‌ها افزون بر دوستی و رفاقتی که با یکدیگر دارند، در استفاده از محیط حجره با هم شریک هستند، از این رو باید حقوقی را نسبت به یکدیگر در نظر بگیرند تا فضایی صمیمی و رابطه دوستانه در حجره حاکم بوده و لطمه‌ای بر روابط میان اعضای حجره وارد نشود. افزون بر این، ﻻزﻣﻪ ﻧﯿﮑﻮﮐﺎری و رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﮐﻤﺎل همنشینی در حجره رعایت قواعدی اخلاقی اﺳﺖ که فراتر از حقوق افراد بر یکدیگر است. در این کتاب به برخی از حقوق هم‌حجره‌ای‌ها و قواعد اخلاقیِ حجره‌نشینی اشاره می‌کنیم.

در این کتاب چه پیام‌هایی به مخاطب منتقل می‌شود؟

هم‌حجره‌ای‌ها باید از جهات مختلفی همچون سطح درسی، فرهنگ، سلایق و فکر و عقیده به هم نزدیک باشند تا بتوانند با هماهنگی بهتری ادامه مسیر دهند. هم‌حجره‌ای‌ها از جهت شأن و جایگاه حوزوی بر یکدیگر امتیازی ندارند و نباید نگاه برتری‌جویانه به هم داشته باشند. حجره فضایی برای تمرین مدارا با دیگران است. اگر کسی نتواند با دوستان خویش کنار بیاید و آنها را تحمل کند، در رسالت تبلیغ دین هرگز موفق نخواهد بود. هم‌حجره‌ای شأنی خاص برای تکریم و احترام دارد و باید دقت بیشتری در تکریم او داشته باشیم. دوستان هم‌حجره‌ای باید خیرخواه یکدیگر باشند، ‌آنچه را برای خود می‌پسندند، برای دوست هم‌حجره‌ای‌شان در نظر بگیرند و آنچه را برای خود نمی‌پسندند در حق دوست‌‌شان روا ندانند./1324/د102/ب1