مشروحی از دیدار اخیر پژوهشگران حوزه تمدنی با رهبر انقلاب

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، رهبر معظم انقلاب، یازدهم بهمن ماه سال جاری دیداری با محققان و پژوهشگران و اساتید فعال در حوزه تمدنی داشتند که اخبار خاصی به جز یک یادداشت از حجت الاسلام متولی امامی و روایتی مختصر از حجت الاسلام علی محمدی، پیرامون آن منتشر نشد.

حجت الاسلام سیدمحمد حسین متولی امامی مدیر مؤسسه مطالعات تمدن اسلامی و رییس مؤسسه فتوح اندیشه اصفهان، از اساتید حوزه و دانشگاه و صاحب نظران در عرصه تمدنی است که یکی از دو مهمان اصفهانی این دیدار نیز بوده است، در این خصوص خبرگزاری رسا در اصفهان گفت‌وگویی صمیمانه با حجت الاسلام متولی امامی در خصوص ابعاد مختلف این جلسه داشته است که مشروح آن در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است:

خبری از بریز و بپاش در این دیدار نبود

در دیداری که یازدهم بهمن ماه با رهبر معظم انقلاب داشتیم، نکته‌های بسیار ظریف و لطیفی به غیر از محتوای دیدار را شاهد بودیم، به امامت ایشان نماز جماعت را اقامه کردیم و ایشان نماز را با تمام مستحبات و با توجهی خاص به جا آوردند و دقایقی پس از نماز نیز راز و نیازی با خدا داشتند. از نقاط مختلف کشور در جمع ما افرادي چون دكتر پارسانيا، استاد واسطي، استاد طاهرزاده، دكتر بابايي، دكتر ذوعلم، دكتر الويري، دكتر جهان‌بين و... بودند.

نکته جالب توجه اینکه شامی تهیه نشده بود و شاهد بریز و بپاش بیت المال هم نبودیم، پذیرایی مختصر و ساده‌ای در حد چند مرتبه چای و یک شیرینی ساده صورت گرفت و حتی قندهایی که در قندان بود از حد معمول قندهایی که در بازار وجود دارد بسیار کوچکتر بود.

رهبري تك به تك ما را چشم در چشم با نگاه محبت‌‌آميزي مورد تفقد قرار دادند و  فرمودند: «الآن ساعت شش و نيم است. من تا هشت خدمت شما هستم».

دكتر الويري تعريفي از بينش تمدني ارائه كردند. استاد طاهرزاده زاويه بحث را به زمينه‌هاي افول تمدن غربي كشانيدند. استاد واسطي بحث خوبي در موضوع فقه تمدن‌ساز، با عنوان فقه فرآيندي ارائه كردند كه رهبري فرمودند: «اين فقه فرآيندي جالب بود!».  دكتر بابايي سه مسأله اساسي تمدن نوين اسلامي را تعيين نسبت ما و غرب، يأس امت اسلامي و سرعت تحولات دانست. دكتر لك‌زايي هم به تشكيلاتي شدن ارتباط پژوهش‌گران حوزه تمدن و تشكيل ستاد پي‌گيري تمدن نوين اسلامي اصرار داشتند.

بنده در باب بحران تمدن ايران امروز، الگوي تصرف و چگونگي نظام‌سازي فقهي مطالبي عرض كردم. البته دوستان ديگري هم سخن گفتند كه تا حدود ساعت هفت و نيم به طول انجاميد.

سجده شکر رهبری به دلیل مباحث مطرح شده در این دیدار

مباحث مختلفی در این جلسه مطرح شد که موجب شادی رهبر انقلاب گشت و ایشان فرمودند من باید پس از این جلسه سجده شکر به جا بیاورم و تأکید کردند که انتظار نداشتم در حوزه مباحث تمدنی تا این حد رشد علمی داشته باشیم.

مباحثی که رهبر انقلاب مطرح کردند چند نکته مهم داشت: نکته اول اینکه ایشان تأکید داشتند در مباحث ذهنی غرق نشوید و دقت داشته باشید تمدن یک امر عینی و عملی است، یک زمانی مسأله تهاجم فرهنگی مطرح شد اما بیشتر نگاه نظری به مسأله صورت گرفت، اگرچه ممکن است مسائل نظری لازم باشد اما باید برنامه عملی برای مباحث مختلف به ویژه مسأله تمدن و تمدن سازی وجود داشته باشد. ایشان تأکید کردند که تمدن چیزی نیست که در کتابها می‌نویسید بلکه چیزی است که در کف میدان رقم خواهد خورد، در مباحث ذهنی غرق نشوید.

البته این نکته را هم باید مطرح کنم زمانی که بنده در محضر رهبر انقلاب صحبت می‌کردم به این مسأله اشاره کردم که متأسفانه پژوهشگاه‌ها مشغول مباحث نظری و تئوریک شده‌اند و درگیر با دشمن فرضی هستند و رهبر انقلاب در جواب این موضوع فرمودند که این دیدگاه صحیح است اما بدون نظریه نمی‌توان کاری از پیش برد، در حقیقت ایشان به تولید نظریه و نظریه پردازی در مراکز علمی و پژوهشی تأکید داشتند ولی معتقد هستند طرح عملی در میدان شکل خواهد گرفت.

تأکید امام خامنه‌ای به «امید» و زنده نگاه داشتن آن در جامعه

موضوع دیگری که رهبر انقلاب مطرح کردند و بسیار مهم بود، مسأله توجه به «امید» بود، ایشان تأکید داشتند که امید را باید زنده نگه داشت و اگر امید در جامعه از بین برود حرکت ما در مسیر تمدن سازی کند خواهد شد و همگرایی اجتماعی برای دستیابی به تمدن اسلامی ضعیف خواهد شد.

در ادامه تأکید رهبر انقلاب بر مسأله امید و اهمیت امید در جامعه به گفت‌وگوی خود با یکی از علمای سوریه اشاره کردند و فرمودند: این عالم سوری به من گفت وقتی که پیرامون مسائل جبهه مقاومت آیه «إن معی ربی سیهدین» که آن آیه ای است که در قرآن آمده و حضرت موسی این جمله را زمانی گفتند که به لب رود نیل رسیدند و فرعون در تعقیب ایشان و قومشان بودند و افرادی در قوم گفتند که بزودی فرعونیان ما را اسیر خواهند کرد. حضرت موسی گفت «کلا، إن معی ربی، سیهدین» آن عالم سوری گفت زمانی که این آیه را شما خواندی ما در سوریه دیدیم و دلمان گرم شد و مطمئن شدیم که پیروز خواهیم بود و در نهایت نیز به پیروزی رسیدیم. ایشان تأکید داشتند امید در دل مردم باید به این صورت باشد.

محور دیگری که رهبر انقلاب در مباحث خود بر آن تأکید داشتند هم افزایی و قرار داشتن در کنار یکدیگر است، گروه‌های فعال در حوزه تمدنی باید در کنار یکدیگر باشند و فعالیت هم افزا داشته باشند، باید موج اجتماعی، علمی و فرهنگی در حوزه تمدنی ایجاد شود و باید گفت‌وگو در میان این گروه‌ها همواره دائر باشد.

مسأله دیگری که ایشان مطرح کردند تبدیل کردن ادبیات مباحث تمدنی به یک بحث فاخر علمی بود نه اینکه صرفا یک بحث سرسری و تئوری باشد که در حاشیه قرار داشته باشد، نکته دیگر این بود که ایشان تأکید داشتند انقلاب اسلامی باید به عنوان یک پدیده تمدنی دیده شود نه یک پدیده سیاسی.

انقلاب اسلامی یک پدیده تمدنی است نه سیاسی

این نکته که امام خامنه‌ای فرمودند نکته بسیار دقیقی است، اگر انقلاب اسلامی را یک پدیده سیاسی ببینیم یعنی یکبار انقلاب را باید با فلانی بسنجیم، یکبار با فلانی و بار دیگر با فلانی، این یعنی سطح انقلاب اسلامی را پایین می‌آوریم و به دنبال آن انتظارات اجتماعی مردم از انقلاب اسلامی و آرمان‌های انقلاب اسلامی نزول خواهد کرد، اما اگر انقلاب اسلامی به عنوان یک پدیده تمدنی دیده شود نه تنها سطح انتظارات در سطح تمدنی خواهد بود بلکه زمان انتظارات ما از دستاوردهای انقلاب اسلامی تمدن ساز طولانی تر خواهد شد چرا که تمدن سازی نیازمند چند قرن زمان خواهد بود و در بازه زمانی طولانی مدت به نتیجه خواهد رسید.

زمانی بنده به کشورهای مختلف نظیر هند سفر داشتم و شاهد بودم علیرغم اینکه در این کشورها انقلابی شکل گرفته اما هنوز اسامی معابر و میدان‌ها و خیابان‌ها همان اسامی است که پیش از انقلاب‌شان و برخلاف مسیر انقلاب آنها تعیین شده بوده، این نشان دهنده سیاسی بودن انقلاب آنها است در حالی که در انقلاب اسلامی شاهد هستیم رویکرد مردم به کلی تغییر کرد و تغییرات عمده‌ای در حوزه فرهنگی و مذهبی پدید آمد.

نکته مهمی که رهبری در باب مباحث اجتماعی و سیاسی انقلاب اسلامی مطرح کردند این بود که ایشان فرمودند من گاهی به خیابان‌ها می‌آیم و مردم را می‌بینیم، مغازه‌ها را نگاه می‌کنم، متأسفانه می‌بینم از عبارت‌هایی نظیر کافی‌شاپ و هایپر مارکت استفاده شده در حالی که ما در فرهنگ خودمان عباراتی نظیر قهوه خانه و فروشگاه را داریم و این استفاده از عبارتهای انگلیسی به فرهنگ ما لطمه می‌زند. مراقبت از اصطلاحات و دیالوگ‌های فرهنگی یکی از مصادیق مراقبت از فرهنگ است.

جوانگرایی در این دیدار قابل توجه بود

مسأله جالب توجه در این نشست توجه رهبر انقلاب به جوانان حاضر در جلسه بود، فرصت صحبت کردن و ارائه مطالب در این جلسه در اختیار جوانان قرار گرفت، افراد پیشکسوت و صاحب جایگاه که از بزرگواران هم هستند امکان صحبت پیدا نکردن اما امام خامنه‌ای فرصت را در اختیار ما قرار دادند تا صحبت کنیم و با دیدگاه‌های ما نسل‌های جوان انقلاب آشناتر بشوند.

در پایان باید ابراز خرسندی کنم از اینکه رهبر انقلاب همواره با پژوهشگران و صاحب نظران و افراد مؤثر در عرصه‌های مختلف علمی و فرهنگی دیدار دارند و این نشان دهنده توجه ویژه ایشان به مسائل علمی و فرهنگی است که برای جامعه علمی و پژوهشی کشور امید آفرین و مایه خوشحالی است./1304/پ200/ب1