ایران و عراق در نقطه اوج

به گزارش خبرگزاری رسا، ایران اسلامی پس از ۴۰ سال از پیروزی انقلاب و عراق بعد از ۱۵ سال سرنگونی دیکتاتور این کشور، اکنون بیش از هر مقطع دیگری در نقطه اوج روابط و مراودات همه‌جانبه قرار دارند.

 

سفر رئیس‌جمهور و وزیر امور کشورمان به همراه جمعی از مقامات بلندپایه به بغداد در مقطعی که عراق به‌صراحت اعلام کرده است که نمی‌خواهد در پازل تحریم‌های ایران قرار گیرد، از عزم راسخ دو کشور برای رفع موانع همکاری‌ها در تمام حوزه‌ها حکایت دارد. در این راستا، اظهارات مسئولین بلندپایه عراقی در خصوص تبیین روابط دوجانبه برای طرف‌های ثالث، جالب‌توجه است.

 

به‌عنوان نمونه، «برهم صالح»، رئیس‌جمهور این کشور هفته گذشته اعلام کرد: «در سفر رئیس‌جمهور ایران به عراق، عمق روابط و مناسبات خوب بغداد – تهران را به جهان یادآوری می‌کنم. به هر کشوری که اخیراً سفر کرده‌ام، عمداً اعلام کردم که روابط خیلی خوب با ایران به مصلحت عراق است. روابط خوب بغداد با تهران بر اساس روابط عراق با کشور‌های عربی یا به زیان اعراب حاشیه خلیج‌فارس نیست، بلکه این روابط، اقدام مفیدی برای همه طرف‌هاست و فکر می‌کنم که برخی بازیگران منطقه‌ای دارند با این واقعیت کنار می‌آیند.»

 

عراقی‌ها همچنین در برابر اظهارنظر ترامپ در پی سفر چراغ خاموشش به عراق مبنی بر اینکه نیرو‌های نظامی آمریکا در خاک این کشور می‌مانند تا مراقب ایران باشند نیز واکنش‌های تندی داشتند. کتائب حزب‌الله عراق در پاسخ به چرندیات رئیس‌جمهور آمریکا تأکید کرد که فرماندهان مقاومت اسلامی در عراق وعده داده‌اند دستانی که بخواهند به کشور‌های همسایه تعدی کنند را قطع کنند. سخنگوی جنبش نجبا نیز تصریح کرد هر چشمی که بخواهد از عراق، ایران را رصد کند، کور خواهیم کرد و فراکسیون‌های سیاسی این کشور نیز به نحوی، مخالفت شدید خود را با تهدید جمهوری اسلامی از طریق خاک عراق اعلام کردند.

 

این در حالی است که جمهوری اسلامی نیز از دوره ۱۳ ساله تحریم‌های سنگین عراق که به بغداد اجازه صدور نفت از طریق برخی بنادر ایرانی را داده بود تا دوران پساصدام، همیشه در کنار دولت و ملت عراق ایستاده است. ایران اولین کشور منطقه بود که شورای حکومتی عراق را تأیید کرد، بعد از تشکیل دولت موقت به رهبری «ایاد علاوی» در ۸ تیر ۸۳ در زمره نخستین همسایگانی بود که به این دولت تبریک گفت و روابط خود را از سطح کاردار به سفیر ارتقاء داد.

 

جمهوری اسلامی در طول ۱۵ سال گذشته با همه دولت‌های موقت و انتخابی همسایه غربی خود، مراودات حسنه‌ای داشته است و ثمره این تدبیر کلان نظام را امروز می‌توانیم در حوزه‌های گردشگری زیارتی - درمانی و تبادلات تجاری – اقتصادی مشاهده کنیم.

 

سالانه ۵ میلیون گردشگر برای زیارت یا درمان به دو کشور سفر می‌کنند و حجم روابط تجاری غیرنفتی به‌طور میانگین به ۶ میلیارد دلار بالغ شده؛ ضمن اینکه حجم همکاری‌های اقتصادی به سقف ۱۲ میلیارد دلار رسیده است. افزون بر این، ایران در حال حاضر تنها کشور تأمین‌کننده برق عراق به میزان هزار و ۳۵۰ مگاوات در ساعت است و حجم صادرات گاز کشورمان به مقصد سه نیروگاه گازی تأمین برق عراق نیز به ۱۸ میلیون متر مکعب در روز بالغ می‌شود.

 

علاوه بر روابط اقتصادی، مناسبات دو کشور در تمام سطوح به نحوی با یکدیگر درهم‌تنیده شده است که به سختی می‌توان منافع ایران و عراق را از یکدیگر منفک کرد. از باب نمونه، حمایت همه‌جانبه ایران از عراق در برابر حمله داعش که اعجاب و تحسین گروه‌های این کشور را در پی داشت، یکی از بزنگاه‌های تاریخی در تعمیق هر چه بیشتر روابط دو کشور به شمار می‌آید.

 

بعد از این ماجرا بود که ملت و دولت عراق، دوستان خود را شناختند، ماسک ریا و تزویر را از دشمنان خود در منطقه و جهان برداشتند و ایمان آوردند که تنها دوست دوران شدت و رخاء آنان، جمهوری اسلامی است و به همین دلیل، تحت هیچ شرایطی حاضر به چشم‌پوشی از تعمیق و گسترش مناسبات خود با کشورمان نیستند.

 

از طرفی، پرچمداری انقلاب اسلامی در مقاومت منطقه‌ای علیه جریان تروریسم تکفیری، محور مقاومت را در سراسر غرب آسیا تقویت کرد و به الگویی بی‌بدیل تبدیل نمود. همکاری مثلث ایران، عراق و سوریه امروز موجب به گل نشستن ماشین نظامی ۷ هزار میلیارد دلاری آمریکا در خاورمیانه و عصبانیت کاخ سفید و شرکایش شده و از این رو، حتی یک نمونه هم از تأیید و تشویق غربی‌ها در خصوص تقویت روابط دو همسایه را نمی‌توان آدرس داد.

 

در عوض، رهبران کشور‌های بزرگ اروپایی ازجمله انگلیس، آلمان و فرانسه بار‌ها از کشورمان خواسته‌اند تا رفتار خود را در عراق و سوریه تغییر دهد و این دخالت‌های آشکار در امور دو همسایه نشان می‌دهد که آن‌ها به‌شدت از افزایش سطح روابط امنیتی، دیپلماتیک و اقتصادی بین تهران و بغداد نگران هستند.

 

دقیقاً بر همین مبناست که معاندان منطقه‌ای و قدرت‌های جهانی از بهبود روابط ایران و عراق واهمه دارند. هفته گذشته، «گلن سگل» تحلیلگر اندیشکده «مطالعات ایران و خلیج‌فارس مرکز ازری» در یادداشتی در روزنامه «جروزالم پست» نوشت: «سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن درباره ایران و عراق به نفع اسرائیل است، چون مادامی‌که دشمنان ما درگیر مناقشه با یکدیگر هستند، اسرائیل معمولاً دیگر به‌عنوان یک هدف موردتوجه قرار نمی‌گیرد.» وی همچنین، این سیاست را برای دیگر کشور‌ها نیز تجویز و تصریح کرد: «اسرائیل باید به نحوی عمل کند که دولت‌های عربی و بازیگران غیردولتی را در درگیری و جنگ با یکدیگر نگه دارد.»

 

طرفه آنکه به‌رغم همه فشار‌ها و فریبکاری‌های آمریکا و کوتوله‌های منطقه‌ای برای دور نگه داشتن عراق از جمهوری اسلامی، اما اراده دولت، جناح‌های سیاسی و از همه مهم‌تر خواست ملت عراق، وفاداری به ایران و عدم ترجیح دوستی‌های مصلحتی بر تعاملات راهبردی تهران - بغداد است.

 

عراق پساداعش در حال حاضر، کشور دوست و امینی مثل ایران برای بازسازی پیدا نمی‌کند و ورود قدرتمندانه کشورمان به این مرحله، به‌طور حتم روابط دو کشور را به نحوی شکل می‌دهد که در آینده‌ای نزدیک، معادلات و چهره منطقه را تغییر خواهد داد.

 

عراقی‌ها امروز به این باور قطعی رسیده‌اند که غرب آسیا با تکیه بر توانمندی‌ها و ظرفیت‌های درونی کشور‌های منطقه، هیچ نیازی به مداخله گران و قدرت‌های استکباری ندارد و باید طرحی نو در نظام جدید منطقه‌ای درانداخت؛ طرحی که بیگانگان را حتی به فکر دخالت در خاورمیانه نیندازد و طومار حضور نامشروع آن‌ها را برای همیشه در هم بپیچد. /۱۰۱/۹۶۹/م