"خلوت ناامن"

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، خلوت ناامن عنوان کتابی است به قلم مرتضی مروی و مرتضی رجایی که به تازگی به همت معاونت پژوهش مؤسسه مصباح الهدی برای فعالان تربیتی عرصه کودکان و نوجوانان منتشر شده است.

نوجوان، در یکی از سرنوشت‌سازترین دوره‌های عمر خود به سر می‌برد و و به سبب تحولات جسمی و عاطفی و جنسی‌اش به دل‌مشغولی‌های «ذهنی»، «روحی» و «جسمی» دچار است: به دلیل رشد جسمی‌اش، احساس بزرگ شدن می‌کند، اما نمی‌تواند از بعضی کار‌ها و عادت‌های کودکی‌اش دل بکند؛ چون تفکر انتزاعی‌اش آغاز شده، دوست دارد درباره مباحث کلی زندگی اظهارنظر کند، اما دیگران هنوز سخنان و دیدگاه‌های او را جدی نمی‌گیرند؛ انتظار دارد که مسئولیت‌هایی بزرگ به او واگذارکنند، اما در نتیجه رشد یکباره اعضای بدنش، بار‌ها ممکن است که وسایل خانه را بشکند؛ به دوستان و هم‌سالان خود نگاه جدیدی پیدا کرده که در بسیاری از موارد، نگاهی جنسی است، درحالی‌که تاکنون روابط آن‌ها بیشتر از نوع بازی و هم‌صحبتی نبوده است.

پدرومادر و نیز مربیان آگاه و دلسوز نمی‌توانند و نباید به این مسئله‌ها بی‌توجه باشند و اگر تدبیر دقیق و حکیمانه‌ای برای رویارویی با گرفتاری‌های نوجوان نداشته باشند، توفیق چندانی نخواهد یافت؛ چون این مسئله‌ها همراهی او را با برنامه‌های تربیتی و روند تربیتش را کند خواهد کرد. مربی کارآزموده کسی است که افزون بر بسترسازی شایسته برای رساندن متربیان خود به «شخصیت» و «حُرّیت» و «مهارت تفکر» و در کنار به‌کارگیری روش‌ها و عوامل تربیتی گوناگون، در اندیشه چاره‌ای برای پیشگیری و یا درمان گرفتاری‌های آن‌ها نیز باشد.

چنین گرفتاری‌هایی از یک دیدگاه، مانع تربیت دینی به شمار می‌آیند، اما از نگاهی دیگر، به‌خودی‌خود رفتار‌هایی هستند که برای از میان بردن و یا دگرگون کردن آن‌ها به رفتاری دیگر نمی‌توان بی‌گدار به آب زد؛ بلکهرویارویی با آن‌ها باید بر پایه اصول تربیتیِ پذیرفته‌شده باشد. حقیقت، آن است که یک «رفتار» را نمی‌توان تنها با امرونهی و تلقین و تحمیل و یا حتی دادنِ آگاهی‌های گوناگون به متربی دگرگون کرد؛ و کار درست و اصولی، یافتن ریشه‌های آن و از میان بردن زمینه‌هایش است.

از پیچیده‌ترین گرفتاری‌های ویژه نوجوانان، که شاید از فراگیرترین آن‌ها در این گروه سنی نیز باشد، «خودارضایی» است. نوجوانِ گرفتار خودارضایی ـ به‌ویژه در نمونه‌های پیشرفته‌ای که فرد، اعتیاد شدیدی به این رفتار یافته است ـ شوق و انگیزه‌ای برای دگرگون شدن ندارد و چنین فردی در بهترین و خوش‌بینانه‌ترین حالت، به علاقه‌مندِ خسته‌ای می‌ماند که آرزوی پیشرفت دارد، اما پایِ رفتن برایش نمانده است.

همچنین، این رفتار پیچیدگی‌های بی‌همانندی نیز دارد که مواجهه مربی با نوجوان گرفتار را دشوارتر می‌کند و سبب می‌شود که این کار از کار‌های فنّی و دقیقی باشد که فرد در آن به فراگیری و تمرین نیازمند است. برخی از این پیچیدگی‌ها عبارت‌اند از: پنهانی بودن انجام این رفتار، حکم اسلام بر ممنوع بودن تجسّس و افشاگری درباره گناه دیگران، فراگیری نسبی این پدیده در میان پسران و شمار اندکی از دختران، پیامد‌های منفی انحراف‌های جنسی و به‌ویژه خودارضایی در جنبه‌های گوناگون شخصیتی و روانی فرد (مانند ارتباط‌های اجتماعی، فرآیند تحصیل و پیشرفت علمی، خودباوری یا ضعف شخصیت).
نگاهی گذرا به بخش‌های کتاب

این کتاب که به دنبال شناساندن راهکار‌های بینشی و رفتاری برای رویارویی درست و سازنده با نوجوان گرفتار خودارضایی است، در سه بخش سامان یافته است:

در بخش نخست کتاب که می‌توان گفت مبنایی‌ترین بخش آن است، مسائل بنیادین مرتبط با «شناختِ» دقیق پدیده «خودارضایی» مطرح شده است.

در بخش دوم این اثر به تبیین «راهکار‌های پیشگیری از اعتیاد به خودارضایی» پرداخته شده است. جان کلام در این فصل آن است که اگر زمینه‌های اعتیاد به این پدیده به‌درستی شناسایی شود، با از میان بردن، اصلاح یا تبدیل آن‌ها، اساساً معضلی به نام اعتیاد به خودارضایی به وجود نمی‌آید و بالأخره موضوع بخش سوم، بررسی چگونگی درمان اعتیاد به خودارضایی است.

معاونت پژوهش مؤسسه مصباح الهدی این کتاب را در ۲۸۰ صفحه، قطع رقعی، جلد شومیز و قیمت ۲۰۰۰۰ تومان منتشر کرده است. برای تهیه این کتاب می‌توانید به مراکز زیر مراجعه کنید:

۱- قم، بلوار معلم، ساختمان ناشران، طبقه سوم، پلاک ۳۲۴، انتشارات شفق. یا تماس با شماره ۰۹۱۹۹۷۵۵۹۴۹؛

۲- قم، سی متری هنرستان، بعد از چهار راه شهید تراب نجف زاده، ساختمان مصباح الهدی، یا تماس با شماره‌های ۳۷۸۴۱۷۳۰-۰۲۵- ۰۹۹۱۶۵۳۱۸۷۵؛

۳- تهران، میدان انقلاب، کارگر جنوبی، ابتدای خیابان وحید نظری بن بست بختیاری، پلاک ۱، یا تماس با شماره ۰۹۱۲۸۸۸۲۸۹۷. /۹۲۵/ن ۶۰۳/ش