۰۸ تير ۱۳۹۸ - ۲۳:۵۱
کد خبر: ۶۱۱۴۳۲
برشی از کتاب پیشوای امام صادق تألیف رهبر معظم انقلاب؛

فراز و نشیب‌هایی و تحولات دوره امام صادق

فراز و نشیب‌هایی و تحولات دوره امام صادق
امام صادق (ع) مایه‌های عشق و اخلاص و ایمانش را در همه حال و هر زمان و با شیوه متناسب، بی‌دریغ و مبذول می‌داشت و بار سنگین تکلیف الهی را به سرمنزل، نزدیک می‌ساخت.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب پیشوای صادق(ع)، مشتمل بر یادداشت‌های حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای دربارهٔ سیره فرهنگی سیاسی امام صادق(ع) است؛

برشی از کتاب؛

از نخستین برانگیختگی امام تا لحظه بدرود زندگی پرتلاش و پرثمرش 33 سال طول کشید. در این مدت، فراز و نشیب‌ها و تحولات سیاسی و اجتماعی، شرایط زندگی امام و شیعیان را بارها تغییر داد و شاهین ترازوی پیکار، به سود و به زیان جبهه تشیع، نوسان‌ها دید.

 گاه چنان شد که خوش‌بین‌ترین­ها پیروزی شیعه را بسی نزدیک و در دسترس دیدند و حتی آمادگی اوضاع برای قدرت‌نمایی نظامی مبالغه کردند و گاه چنان شد که اختناق و فشار، مجال تنفس نیز به امام و یاران نزدیکش نمی‌داد و همه آرزوها را بر باد رفته وانمود می‌کرد.

 امام صادق (ع) در همه این احوال همان رهرو راهبر مصمم و آگاه و نستوهی بود که در میان صدها آیت یأس و آهنگ امید، تنها و تنها به رفتن و راه دراز راه هرچی بیشتر طی کردن و مرحله‌ها ناگزیر از پشت سر می‌اندیشید و بس.

 امام مایه‌های عشق و اخلاص و ایمانش را در همه حال و هر زمان و با شیوه متناسب، بی‌دریغ و مبذول می‌داشت و بار سنگین تکلیف الهی را به سرمنزل، نزدیک می‌ساخت.

 در اینجا لازم است به یکی از تأسف ترین چیزهایی که برای پژوهشگر زندگی امام صادق مطرح می‌شود، اشاره کنیم و آن این است که شرح زندگی امام، به ویژه در سالیان آغاز امامتش که مصادف با اواخر حکومت بنی امیه بود، در هاله‌ای از ابهام قرار داد. این زندگی پرماجرا و حادثه‌خیز، که کشمش‌ها و فراز و نشیب‌های آن از لابه‌لای صدها روایت تاریخ مشاهده می‌شود؛ نه در تاریخ و نه در گفتار محدثان و تذکره نویسان، هرگز به شکل مرتب و پیوسته منعکس نگشته و زمان و خصوصیات بیشتر حوادث آن تعیین نشده است.

پژوهشگر باید با تکیه بر قرائن و ملاحظه جریان‌های کلی زمان و مقایسه هر روایت با اطلاعاتی که درباره اشخاص یا حوادث یاد شده در آن، از منابع دیگر می‌توان به دست آورد، زمان و مکان و خصوصیات حادثه را کشف کند و شاید یکی از علل این گنگ بودن و ابهام؛ به ویژه در فعالیت‌های تشکیلاتی امام با یارانش را در ماهیت این کارها می‌باید جستجو کرد.

 کار پنهانی و تشکیلات به‌طور معمول در صورتی که با اصول درست پنهان‌کاری همراه باشد، باید همواره پنهان بماند و آن روز مخفی بوده، بعد از آن نیز مخفی می‌ماند و رازداری و کتمان صاحبانش نمی‌گذارد پای نامحرمی بدان جا برسد و هرگاه آن کار به ثمر نشست و گردانندگان و عاملانش بتوانند قدرت را در دست گیرند خود دقایق کار پنهان برملأ خواهند کرد. به این جهت است که اکنون بسیاری از ریزه کاری‌ها و حتی فرمان‌های خصوصی و تماس‌های محرمانه یاران بنی عباس با پیروان افراد تشکیلاتشان در دوران دعوت عباسی در تاریخ ثبت است و همه از آن آگاهند.

 بی گمان اگر نهضت علوی به ثمر می‌رسید و قدرت در اختیار امامان شیعه و یا عنصری برگزیده آنان درمی‌آمد ما امروز از همه رازهای سر به مهر دعوت علوی و تشیکلات همه‌جا گسترده و بسیار محرمانه آن مطلع می‌بودیم.

علت دیگر را در خصلت تاریخ‌نویسی و تاریخ نویسان باید جستجو کرد. یک جمع مظلوم اگر در تاریخ رسمی نامی هم داشته باشد و خاطره‌ای هم از او ثبت شود، بی‌شک چنان خواهد بود که جریان حاکم و ظالم، خواسته و گفته وانمود کرده است و برای مورخ رسمی، غیر از سخنان دل‌آزار و درباره محکومان که می‌باید به سعی و تلاش و فراوان از اینجا و آنجا جست و با بیم فراوان ثبت کرد، خبرها و سخن‌های بسیاری از حاکمان در دست هست که بی‌زحمت و نیز بی‌دغدغه می‌توان به دست آورد و مزد گرفت و خطر نکرد!

اکنون این حقیقت روشن را در کنار واقعیت دیگری می‌گذاریم و هم تواریخ معروف و معتبری که مدارک و مأخذ بیشترین تحقیقات و گزارش‌های بعدی به شمار می‌آید و تا پانصد سال بعد از زندگی امام صادق (ع) نوشته شده است؛ دارای صبغه عباسی است؛ زیرا چنان‌که می‌دانیم، حکومت عباسیان تا نیمه قرن هفتم هجری ادامه داشته و همه تواریخ معروف قدیمی در دوران قدرت و سلطنت این سلسله سخت جان نوشته شده است و با این حال، نتیجه قابل حدس است و هرگز از یک مورخ دوران عباسی انتظار آن نیست که بتواند یا بخواهد اطلاعات درست و مرتبی از زندگی امام صادق (ع) یا هریک از ائمه اطهار شیعه تحصیل و در کتاب خود ثبت کند. این است راز بسیار تحریف‌ها و ابهام‌ها در زندگی امام صادق (ع).

 تنها راهی که می‌تواند ما را خط کلی زندگی امام آشنا سازد آن است که نمودارهای مهم زندگیان حضرت را در لابه‌لای این ابهام‌ها یافته، به کمک آنچه از اصول کلی و تفکر و اخلاق آن حضرت می‌شناسیم؛ خطوط اصلی زندگینامه امام را ترسیم کنیم و آنگاه با تعیین خصوصیات و دقایق؛ در انتظار قرائن و دلایل پراکنده تاریخی و نیز قرائنی به جز تاریخ بمانیم.

 نمودارها مهم و برجسته در زندگی امام صادق (ع) را، آنجا که به دیدگاه ویژه بحث ما ارتباط می ­یابد بدین شرح یافته‌ام:

تبیین و تبلیغ مسآله امامت

تبلیغ و بیان حکام دین به شیوه فقه شیعی و نیز تفسیر قرآن به روال بینش شیعی.

وجود تشکیلات پنهانی ایدئوژیک ـ سیاسی

برکنار نبودن امام در جنبش‌های نظامی علویان

توصیه‌ها، گفتارها نامه به ویژه شعرها منسوب به آن حضرت که عموماً از روحیه پولادین و شورشگر حکایت می‌کند.

رهبر معظم انقلاب، کتاب پیشوار امام صادق(ع) صفحه 62 و 63./998/602/ش

میثم صدیقیان
ارسال نظرات