کفاره قسم دروغ در فقه اهل سنت | حرمت تقلّب در امتحانات

سلام ببخشید زن حامله قسم دروغ بگویید چه حکمی دارد

کفاره قسم دروغ ب خدا چیست؟ مثلا کسی میگوید قسم بخدا این مال من نیست در حالی که دروغ گفته است

پرداخت کفاره برای شکستن سوگند زمانی واجب می‌شود که شروط زیر محقق شود:

سوگند با شرایط عمومی آن ادا شود. یعنی قسم با نام‌های خداوند صورت گیرد و قسم‌خورنده بالغ و عاقل باشد، از روی قصد و اختیار قسم خورده باشد و مفاد قسم قابلیت و امکان اجرا داشته باشد.[۴]
سوگند از نوع التزام به انجام یا ترک کاری در آینده باشد؛ لذا شکستن سوگندی که برای تأکید بر تحقق امری در گذشته و یا آینده و همچنین سوگندی که همراه با درخواست از دیگران باشد، کفاره نخواهد داشت.[۵]
شکستن سوگند از روی فراموشی یا ناچاری نباشد؛ بنابراین اگر فردی به سبب این امور مجبور به شکستن سوگند گردید، کفاره‌ای به گردن او نخواهد بود.[۶]

برای هر کدام از الزامات مشخص‌شده در کفاره قسم، احکام آن در موارد دیگر و همچنین وظیفه مکلف در صورت ناتوانی از انجام جزاهای سه‌گانه اولیه، احکامی وجود دارد:

غذا دادن به ده فقیر
در قرآن کریم تنها به پذیرایی کردن از فقرا با همان غذاهایی که فرد به خانواده خود می‌دهد بسنده شده است.[۷] در فتوای برخی مراجع تقلید، پرداخت غذای غالب مردم مثل گندم، جو، ذرت و امثال آن به فقیر شرط شده است.[۸] به همین جهت گفته‌اند که در پرداخت کفاره باید قُوت غالب در نظر گرفته شود.[۹] عده‌ای از فقها نیز با اتکا به احتیاط واجب، اطعام را منحصر در نان، گندم و یا آرد می‌دانند.[۱۰]

در برخی روایات آمده که در صورت امکان تنها به نان اکتفا نشود و خورشتی نیز بدان اضافه شود که در بهترین حالت، گوشت و در مرحله بعد، سرکه و لااقل نمک خواهد بود.[۱۱] برخی محققان معاصر برآنند که این نوع غذا دادن مربوط به زمانی است که افزودنی‌های مذکور مانند نمک و سرکه به عنوان خورشت مصرف می‌شده و نمی‌توان این احادیث را شامل زمان حال دانست.[۱۲]

مقدار واجب اطعام
مقدار واجب در اطعام، یک مُد (۷۵۰ گرم) غذا است؛[۱۳] چنانکه در روایتی از امام باقر(ع) به این موضوع اشاره شده است.[۱۴] شیخ مفید معتقد است که اطعام باید به گونه‌ای باشد که جوابگوی سیر شدن مسکین برای یک روز کامل باشد.[۱۵] شیخ طوسی نیز اطعام را پرداخت دو مد از طعام می‌داند که در صورت ناتوانی یک مد خواهد بود.[۱۶] از امام صادق(ع) نیز در تببین اطعام مستمندان، گاه پرداخت یک مد طعام[۱۷] و گاه پرداخت خوراکی معادل مصرف یک‌روزه خانواده خود فرد ذکر شده است.[۱۸]

پوشاندن ده فقیر
معنای پوشاندن در کفاره قسم، بخشیدن دو قطعه لباس مثل پیراهن و شلوار به هر فقیر دانسته شده است که در صورت ناتوانی، یک نوع جامه نیز کافی است؛ همچنانکه دوخته بودن آن نیز الزامی نیست.[۱۹] اما در عرف باید لباس محسوب شود.[۲۰] در روایات نیز گاه به پوشاندن فقیران با دو لباس اشاره شده[۲۱] و گاه واگذاری یک لباس مصداق پوشاندن دانسته شده است.[۲۲]

ناتوانی در پرداخت کفاره
در صورت ناتوانی از انجام هر کدام از سه کفاره اولیه، مکلف باید سه روز پی‌درپی روزه بگیرد؛[۲۳] چنانکه در روایت امام صادق(ع) نیز به این موضوع اشاره شده است.[۲۴] بنابراین اگر در میانه روزه‌ها فاصله شد، باید دوباره از اول روزه‌ها را بگیرد.[۲۵] اساساً پشت سر هم گرفتن روزه‌ها در همه کفارات شرط شده است.[۲۶]

ملا احمد نراقی معتقد است اگر مکلف نتواند هیچ‌کدام از مفاد کفاره را انجام دهد و حتی از گرفتن روزه نیز ناتوان بود، باید استغفار کند.[۲۷]

کفاره قسم در موارد دیگر
کفاره سوگندی که در حال احرام خورده شود، متفاوت است؛ اگر فرد در حال احرام به دروغ سوگند بخورد، باید یک گوسفند را به‌عنوان کفاره قربانی کند و در صورت تکرار قسم دروغ، به‌گونه‌ای که بدون فاصله با قسم اول ادا شود، قربانی کردن یک گاو و یا شتر بر او واجب می‌شود.[۲۸]

در بعضی روایات چنین آمده که هر کس به برخی سوره‌های قرآن قسم یاد کند، در صورت شکستن آن باید به عدد آیات آن سوره کفاره بپردازد.[۲۹]

ملحقات
در پاره‌ای از موارد، انجام دادن برخی کارها مستحق پرداخت کفاره قسم دانسته شده است.؛ برای نمونه زنی که در مصیبت عزیزانش موهای خود را بکند و یا صورت خود را بخراشد، به‌گونه‌ای که خون بیاید و یا مردی که در مصیبت فرزند یا همسر خود جامه دریده و گریبان چاک کند.[۳۰] همچنین به فتوای برخی مراجع، اگر فردی به بیزاری از خداوند و معصومان(ع) سوگند یاد کند، باید کفاره ظهار دهد و اگر نتوانست بنابر احتیاط کفاره قسم را بپردازد.[۳

پانویس
محمدی خراسانی، شرح تبصرة المتعلمین، ۱۳۷۶ش، ج‌۲، ص۲۸۱؛‌ نراقی، رسائل و مسائل،‌ ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۴۷.
سوره مائده، آیه ۸۹.
قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۷۶؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۷۱-۴۷۲.
محمدی خراسانی، شرح تبصرة المتعلمین، ۱۳۷۶ش، ج‌۲، ص۲۷۷–۲۸۲؛ امام خمینی، توضیح المسائل محشی، ۱۴۲۴ق، ج‌۲، ص۶۲۳-۶۲۷.
محمدی خراسانی، شرح تبصرة المتعلمین، ۱۳۷۶ش، ج‌۲، ص۲۷۶؛ امام خمینی، توضیح المسائل محشی، ۱۴۲۴ق، ج‌۲، ص۶۲۳.
امام خمینی، توضیح المسائل امام خمینی، ۱۴۲۶ق، ص۵۶۸.
سوره مائده، آیه۸۹.
امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۴۰۹ق، ج‌۲، ص۱۳۰.
محمدی خراسانی، شرح تبصرة المتعلمین، ۱۳۷۶ش، ج‌۲، ص۲۹۲‌.
کابلی، توضیح المسائل‌ فیاض، ۱۴۲۶ق، ص۵۹۸.
کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۴۵۳؛ طوسی، تهذیب الأحکام، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۹۶.
عابدینی، درنگی در چگونگی پرداخت کفارات، ۱۳۸۲ش، ص۱۴۲.
امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۴۰۹ق، ج‌۲، ص۱۲۹.
جمعی از نویسندگان، أصول ستة عشر، ۱۳۶۳ش، ص۲۴؛ اشعری قمی، النوادر، ۱۴۰۸ق، ص۵۸.
مفید، المقنعة، ۱۴۱۳ق، ص۵۵۶.
طوسی، المبسوط فی فقه الإمامیة‌، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۱۷۷.
عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۳۳۷.
حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۹ق، ج۲۲، ص۳۷۸.
محمدی خراسانی، شرح تبصرة المتعلمین، ۱۳۷۶ش، ج‌۲، ص۲۳۸-۲۳۹.
جزیری، عبد الرحمن و دیگران، الفقه علی المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت ۱۴۱۹ق، ج۲،ص۱۲۰.
عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۳۳۷.
جمعی از نویسندگان، أصول ستة عشر، ۱۳۶۳ش، ص۲۴؛ اشعری قمی، النوادر، ۱۴۰۸ق، ص۵۸.
امام خمینی، توضیح المسائل محشی، ۱۴۲۴ق، ج‌۲، ص۶۲۳‌.
کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۴۰.
امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۴۰۹ق، ج‌۲، ص۱۲۸.
امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۴۰۹ق، ج‌۲، ص۱۲۸.
نراقی، تذکرة الأحباب،‌ ۱۴۲۵ق‌، ص۱۴۰.
بهجت، مناسک حج و عمره، ۱۴۲۴ق، ص۱۰۵.
صدوق، من لایحضر، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۹؛ صدوق، الأمالی، ۱۳۷۶ش، ص۴۲۵.
امام خمینی، توضیح المسائل محشی، ۱۴۲۴ق، ج‌۱، ص۳۴۷ –۳۴۸؛ هاشمی‌ شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(ع)، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۲۴۰-۲۴۱؛ مجلسی، لوامع صاحبقرانی (شرح فقیه)‌، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۴۳۷.
شعرانی، تبصرة المتعلمین (ترجمه و شرح)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۲۰.

انتقاد..

با سلام اگر من بخاطر ترک کردن کاری قسم به قران بخورم و ان قسم را بشکنم در حالی که ۷روز دیکر میخواهم تا سن تکلیف بایدکفاره بدهم یانه؟

سلام من قسم خوردم والن قسم شکستم به ده نفرپول بجای غذادادم ایاقبول است کفاره یان؟حتمن بایدغذاباشد؟

سلام ببخشید
اگر کسی قسم بخورد که تا یک ماه بازی را انجام ندهد باید یک ماه را پشت سره هم بازی نکند یا نه می تواند یکروز در میان باشد؟

سلام
درهنگام اصبانیت قسم یادکنید بانام خدا وقرآن
که اگه فلان کاری صورت گیردفلان شخص را خواهم کشت
لطفا درموردکفاره توضیع دهید ممنون

سلام من قسم خوردم که به الله قسم که من اگر این کار را انجام ندادم کافر از دنیا بروم تا حالی قسم خود را نشکستاندم و به عهد خود عمل نمودم ولی بی نهایت مشکل است اگر قسمم بشکنانم من از دنیا کافر میروم و کفاره اش چیست؟ و گناه اش چیست

با سلام یک سوال خدمتتان دارم.
من با یک خانم ارتباط دارم و خانومم متوجه شد در یک شرایط بد من را تحدید کرد که چه کارهایی میکند. من هم از ترس اینکه کاری نکند وضو گرفتم و قران آوردم و قسم خوردم که هیچ ارتباطی دیگر با این خانم نداشته باشم.
الان اگر من قسم خود را بشکنم و این ارتباط را مجدد به هر نحوی برقرار کنم چه تلفنی و چه پیامی و چه دیداری تکلیفش چیست.
البته باید بگویم که من قسمی که خوردم گفته بودم هیچ گونه ارتباطی و همچنین در یک شراط سخت که نمیدانستم چکار میکنم این کار را کردم و ضمناً الان از کار خودم پشیمان هستم که چرا اینطوری قسم خوردم چون من قسم خوردن را اصلا نمیپسندم.

ممنون میشوم راهنمایی بفرمایید.

سلام ببخشید یه سوال داشتم من به جان یه عزیزم قسم خوردم که بهش زنگ نزنم و در ارتباط نباشم الان دلم خیلی براش تنگ شده باید چکار کنم خواهش میکنم کمکم کنید قسم رو جوری خوردم گفتم که اگه بفهمم اون با کسه دیگه ای باشه من دیگه باهاش حرف نمیزنم .....

سلام ببخشید من قسم قرآن برای معشوقم خوردم چکار کنم خیلیم دستم تنگه چکار کنم؟

سلام.
من برای حفظ آبرویم قسم دروغ خوردم
برای کفاره چ کنم ؟ ایا خداوند میبخشد؟؟

سلام،اگر کسی با خود و خدایش قرار داد بسته و قسم خورده است که این کار را نکند اما قسمش را شکسته و دوبار و بیشتر،آن کار را انجام داده است،کفاره قسمش چه حکمی دارد؟

اگرکسی سه بارقسم بخورد که من سیگارراترک میکنم امانتواند کفاره آن چیست

اگرکسی سه بارقسم بخورد که من سیگارراترک میکنم امانتواند کفاره آن چیست

از دفاتر مراجع سوالاتتان را بپرسید

از دفاتر مراجع سوالاتتان را بپرسید

سلام من با پسری ارتباط دارم و یک بار اورا به خانه خودم دعوت نموندم و یکدیگر را بوس و بغل میکردیم که یکی از اعضای خانواده ام سر رسید و من با خدا عهد بستم اگر این بار کسی متوجه نشود دیگر هرگز آن کار را نکنم آیا اگر این عهد را بشکنم خداوند نسبت به من غضب می‌کند و یا کفاره آن چیست ؟؟؟ممنون میشم هرچه زودتر جوابم رو بدید خیلی برام مهمه خواهش میکنم