حجت الاسلام حسینی خراسانی: جایگاه بلند قرآن عزیز سهم بیشتری از فرصت حوزه را می‌طلبد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جمعی از نخبگان حوزوی در آذرماه 1386، در دیدار با رهبر معظم انقلاب اسلامی به بیان دیدگاه های خود درباره تحول در بخش های مختلف حوزه های علمیه پرداختند.
خبرگزاری رسا در آستانه سفر مقام معظم رهبری به استان قم، با بررسی پرونده تحول در حوزه این سخنان را باز نشر می کند.
حجت الاسلام حسینی خراسانی:
در این فرصت پراهمیت درباره حوزه‌های علمیه که امروز در حوزه سرافراز و سربلند علمیه قم تجلی یافته است، در سه محور قابلیت‌ها، بنیادهای نظری فقه - که اساس حوزه هست- و راهبردها، مطالبی را به اختصار تقدیم می‌کنم.
فقه اسلامی؛ پاسخ‌گوی نیازهای آینده
حوزه علمیه دارای ذخایر مفاخر نیروهای خلا‌ق و توانمند فراوانی است که حضور جوانان پرنشاط، باانگیزه و سرشار از استعدادهای درخشان و بسا دارای نبوغ، به‌جد قابل توجه است. فضای پرنشاط علمی، پژوهشی حوزه، یادآور حوزه علمیه عصر امام صادق علیه‌السلا‌م است که حسن بن علی الوشاء، از اعیان طائفه می‌گوید: رایت فی هذا المسجد تسع مائه شیخ کل یقول حدثنی جعفر بن محمد؛ که این نوید به آینده‌ای بس درخشان است.
خدمات حوزه به مکتب و ملت و نظام اسلامی براستی ستودنی است؛ و اما بنیادهای نظری فقه که اس‌ّحوزه هست؛ سیستم فقاهتی ما که عهده‌دار مدیریت زندگی در همه عرصه‌هاست، دارای دو قابلیت انحصاری در دو رتبه علّی و معلولی است؛ یکی آن‌که در منابع فقه اسلامی با نگاه مدرسه امام صادق علیه‌السلا‌م خلاء قانونی و منطقةالفراغ به معنای ما لا‌نص فیه بی‌معناست در هر فرض ما لا‌نص فیه، نصی است معتبر و دیگر آن‌که در سیستم فقاهتی ما پرسش و استفتاء بی‌پاسخ، فرض ندارد.
حکم هر پدیده و داده نوظهوری، با دلیل اجتهادی یا با اصل و قاعده فقاهتی قابل پاسخ است. عینیت یافتن این قابلیت‌ها در سطحی که حوزه پاسخ‌گوی همه نیازها و شبهه‌ها باشد، و به بیان متقن و محکم امام رحیل‌مان حشره‌اللّه‌تعالی‌مع‌صاحب‌الشریعة، حوزه، نبض تفکر و نیاز آینده جامعه را در دست داشته باشد؛ همواره چند قدم جلوتر از حوادث، مهیای عکس‌العمل مناسب باشد، نیازمند طرح و برنامه‌ریزی‌های سازمان‌یافته کارشناسی‌شده است. تلا‌ش و خدمات انجام‌گرفته و در حال انجام در زمینه‌های مختلف، مورد توجه و تقدیر است. حوزه ناسپاسی نمی‌کند، لکن آن همه، برای این‌همه کافی نیست. اینک اشاره به دو راهبرد، و یک پیشنهاد؛
تخصص گرایی و اصلاح متون درسی
نخست، جدّی گرفتن طرح تخصصی شدن رشته‌ها با لحاظ همه شرایط؛ از جمله در حوزه فقه، با توجه به ملزومات و الزامات آن، از قبیل تبعّض در تقلید، ساماندهی امور مالی و مانند آنها؛ و دیگر بازبینی و بازسازی و یا جایگزینی متون آموزشی با هدایت و حمایت مراجع عظام، اساتید و مدرسان عزیز حوزه دامت‌برکاتهم؛ بدیهی است که متون فعلی آموزش به ویژه در سطح عالی و پدیدآورندگان آن جزو سرمایه‌های عظیم فکری علمی حوزه محسوب می‌شوند و همواره مورد مراجعه و استفاده بوده و خواهند بود؛ ولکن، این‌که متون موجود را نهایت فکر، پایان کار و غیرقابل عبور بدانیم، خلا‌ف جوهره همواره متحول و متکامل حوزه است. اگر سلف صالح ما چنین فکر کرده بودند، ما امروز مثلا‌پس از معالم و قوانین و ریاض، کتاب‌های عمیق‌تر، دقیق‌تر و فنّی‌تری مانند رسائل و مکاسب و کفایه نداشتیم. بنابراین راه هم‌چنان باز است و باید باز باشد.
اختصاص سهم بیشتر به قرآن
اما در مورد قرآن عزیز که همواره در حوزه‌های امامیه حضوری جدّی داشته است، المقنعه به عنوان نخستین فقه کلا‌سیک موجود شیعه من البدایة الی النهایة،.... مباحثش مصدّر و مزیّن به آیات قرآن است. فقه القرآن راوندی راستی دیدنی است. فقیه ورع سید بن طاووس که همه فرزندانش در شرائطی که به حد تکلیف نرسیده‌اند حافظ قرآنند، در بسیاری از آثارش تکرار کرده است: این نسخه نفیس قرآن عزیز را به دخترم فاطمة الحافظة للقرآن الکریم هدیه می‌کنم. امروز نیز در نظام جمهوری اسلامی، قرآن، تفسیر قرآن، علوم قرآن، حفط قرآن، آیات‌الا‌حکام و فقه‌القرآن که حضرت‌عالی علمدار نهضت قرآنی در نظام ما هستید، با همه برکاتش در جریان است؛ ولکن جایگاه بلند قرآن عزیز سهم بیشتری از فرصت حوزه را می‌طلبد./919/پ203/ع