نگاهی به سه فیلم ارزشی در جشنواره فجر

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مصلحت فیلمی به کارگردانی حسین دارابی است که پیش از این با فیلم‌هایی مثل سوزن، خاطره و فیلم کوتاه علمک شناخته شده است. فیلم کوتاه علمک در جشنواره فیلم عمار، به عنوان پرمخاطب‌ترین فیلم شناخته شده بود و از طرف رهبر معظم انقلاب نیز مورد توجه قرار گرفت.

فیلم مصلحت روایت تلاشی مصلحت اندیشانه برای لاپوشانی یک جرم است که توسط پسر قاضی اتفاق افتاده و در این میان بازپرسی حقیقت جو هر چه توان دارد می‌گذارد تا آقازاده فیلم نتواند از زیر قانون شکنی‌ای که کرده به راحتی فرار کند‌.

فیلم مصلحت اولین محصول مشترک حوزه هنری و سازمان رسانه‌ای اوج است که در باشگاه فیلم سوره ساخته شده است. فیلمنامه مصلحت را رضا زهتابچیان نوشته که فیلم «دیدن این فیلم جرم است» اثر دیگری است که این روزها پس از دو سال توقیف در حال اکران است.

منصور

فیلم منصور به نویسندگی، کارگردانی و تدوین سیاوش سرمدی است که همه او را با مستندهایی مثل ادواردو، امام موسی صدر، چمران به روایت دختر جبل عامل، 80 سال مقاومت و داوطلب مرگ می‌شناسیم. فیلم منصور اولین اثر داستانی بلند سیاوش سرمدی است که به روایت بخشی از زندگی شهید منصور ستاری، قهرمان ملی و فرمانده اسبق نیروی هوایی ارتش می‌پردازد.

داستان فیلم درباره وضعیت بغرنج صنعت هوایی در سال‌های پس از انقلاب و روزهای جنگ تحمیلی است که شهید ستاری مجاهدانه و با تمام توان، دنبال ساخت هواپیمای ملی آذرخش است. او در این راه با مسؤولان دولتی درگیر می‌شود که به نام متخصص، صرفا افرادی دلال هستند که تمام کارها را به مذاکره و طرف خارجی گره زده‌اند. فیلم اشاره‌ای به نخست وزیر آن روزها که میرحسین موسوی است، نمی‌کند؛ ولی در تماشای فیلم متوجه می‌شویم که این مسؤولان دلال خائن دولتی از طرف چه کسانی مسؤولیت دارند.

انتخاب سید جواد هاشمی با حواشی‌اش که در چند ماه اخیر برایش ایجاد شده و همچنین انتخاب قاسم زارع با پیش زمینه‌ای که در ذهن مخاطب درباره فیلم نفوذی داریم، انتخاب‌های خوبی (شاید اتفاقی) بودند که برای بازی در نقش مسؤولان غیر کارآمد دولتی انجام شده بود. در فیلم منصور، رهبر معظم انقلاب و مرحوم هاشمی رفسنجانی نیز به تصویر کشیده شده‌اند که اولی گریمش بد از کار درآمده است؛ ولی دومی گریم خوبی دارد.

فیلم منصور به دنبال الگوسازی برای مسؤولان نظامی چه ارتش و سپاه است که با تمام مشکلات موجود، تمام توانش را به کار می‌گیرد تا وظیفه‌اش را انجام دهد و کار را پیش ببرد. حتی در این میان از طریق دلال‌ هم شده اقدام می‌کند تا هواپیما وارد کند.

سیاوش سرمدی تلاش کرده تا شخصیتی مطلقا سفید درست نکند و نقص‌هایی هم داشته باشد. مثلا یکدفعه ستاری را می‌بینیم که با تمام اعتقاد و اخلاصش، علاقه عجیبی به سگ دلال تُرک دارد و‌ نوازشش می‌کند! یا کمی لغاتش زیادی رک و گاهی نامحترمانه است‌.

شخصیت شهید ستاری در فیلم منصور

ابهتی که شخصیت شهید ستاری در فیلم دارد به درد فیلم‌های گنگستری هم می‌خورد. در سکانسی از فیلم، مسؤولان دولتی با نفوذی که در قوه قضائیه دارند سعی می‌کنند محل ساخت هواپیمای ایرانی را پلمپ کنند، شهید ستاری با میل‌گرد پلمپ را باز می‌کند و به مسئول قوه قضائیه می‌گوید: این را بندازیدش توی یک کانکس، درش را جوش بدهید و کانکس رو‌ توی بیابان‌های قم بیندازید!

مخاطبین سینما، در چندین جای فیلم از هیجان کف می‌زنند که اینجا یکی از آنها است. اگر چه نباید این صحنه دستاویزی برای قانون‌شکنی‌‌ شود؛ اما این نکته را یادآور می‌شود که گاهی برای پیشبرد انقلاب باید از خودمان مایه بگذاریم.

فیلم منصور از طرف جشنواره فجر تقریبا بایکوت شده و جز در یک نامزدی، در رشته‌های دیگر به آن توجهی نشده است و غرب پرستان داخلی تا توانستند در سایت‌ها، مجلات و رسانه‌هایی که در اختیار داشتند به این فیلم برچسب‌های همیشگی ایدئولوژیک و سفارشی بچسبانند و جالب که همین افراد، فیلم‌های سطحی، مبتذل و عامه پسندانه‌ای مثل خوب بد جلف، مطرب، سمفونی نهم و شیشلیک را مسکوت عنه می‌گذارند و فیلم‌های سفارشی دیگری که سفارت‌ها و خلیج‌نشین‌ها بودجه‌اش را می‌دهند فراموش می‌کنند!

فیلمی مثل دیدن این فیلم جرم است که مشکلات جدی سیستم را فریاد می‌زند، دو سال باید گیر توقیف باشد و تهیه کننده‌اش بگوید: «به ما گفتند، شما اصلا به چه حقی فیلم ساخته‌اید و مدیوم سینما اصلا برای ماست!» اما فیلم‌هایی که هیچ هویت و درون‌مایه مفیدی ندارند به راحتی از فیلتر وزارت ارشاد می‌گذرند.

جای شکرش باقی است که در‌ جشنواره فیلم فجر، همچنان فیلمی دیده می‌شود که به مفهوم دهه فجر و انقلاب ربطی داشته باشد و جای تأسف است فردی که تا دیروز درباره شهید متوسلیان و باقری فیلم می‌ساخت، امروز که جایی برای خودش باز کرده، اثری صرفا کمدی و بی‌هویت می‌سازد‌ که نشانی از دغدغه در آن یافت نمی‌شود.

فیلم منصور با تمام نواقصی که دارد و ضعفی که در کشش قصه یا سردی بازی برخی بازیگران دارد، اثری در‌خور تحسین است که ان شاء الله شاهد رشد این گونه فیلم‌ها در سینمای «جمهوری اسلامی ایران» و «جشنواره فجر» باشیم که روزی این اسامی به معنای حقیقی و غایت خودشان برسند.

تک تیرانداز

فیلم تک تیرانداز به کارگردانی علی غفاری برنده سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی است که در رشته صداگذاری و صدابرداری نیز نامزد شد.

این فیلم در ژانر دفاع مقدس ساخته شده که روایت قهرمان جنگی هشت سال دفاع مقدس، شهید عبدالرسول زرین است که او را به عنوان شکارچی جنگ می‌شناسند که بیش از سه هزار نفر از نظامیان بعثی‌ را به هلاکت رسانده است که فرماندهان و تک تیراندازان ماهر‌ بعثی جزو آنان بوده‌اند.

این فیلم با همکاری انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس و بنیاد فرهنگی روایت فتح ساخته شده است. علی غفاری، کارگردان فیلم تک تیرانداز، پیش از این با فیلم‌های سینمایی «چراغ قرمز»، «استرداد» و «ابوزینب» شناخته می‌شد که فیلم استرداد توانسته بود در‌ جشنواره فجر به عنوان بهترین فیلم جشنواره انتخاب شود.