مدرسه فیضیه

پیدایش

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، مدرسه فیضیه در شمال صحن عتیق حرم حضرت معصومه قرار دارد و با توجه به کتیبه سردر ایوان جنوبی آن، به شاه طهماسب صفوی منسوب است. بنای فعلی آن در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق.، توسط فتحعلی شاه احداث گردید. در سال‌های دهه ۱۳۷۰ش، زیرزمینی در وسط این مدرسه ساخته و کتابخانه آن نیز به صورت کلی تجدید بنا و توسعه یافت. این مدرسه کانون مرکزی حوزه علمیه قم به شمار می‌رود و بخشی از مهم‌ترین درس‌ها و اجتماعات حوزوی در این مدرسه برقرار می‌شود.

ویژگی

مدرسه فیضیه مهم‌ترین مدرسه علمی سیاسی کشور بوده و در مرکز شهر قم و در مجاورت حرم حضرت معصومه سلام الله علیها قرار دارد. این مدرسه کانون اجتماع طلاب و استادان حوزه قم به شمار می رود. عالمان و مجتهدان بسیاری ساکن این مدرسه بوده و در آن تحصیل و یا تدریس داشته اند.

نام گذاری

گفته شده نام‌گذاری این مدرسه به نام فیضیه به جهت نام فیض کاشانی، از علمای بزرگ دوره صفویه و داماد ملاصدرای شیرازی بوده که مدتی در این مدرسه تدریس ‌کرده و این مدرسه، محل تدریس یا محل اقامت دائمی وی در مدت اقامتش در شهر قم بوده است. به همین جهت، این مدرسه در بین مردم به نام مدرسه فیض معروف شد.

برخی نیز معتقدند که این نام از زمان تجدید بنای مدرسه در دوره قاجار و به پیشنهاد علمای این دوره رایج شد. این احتمال با توجه به اینکه خاندان فیض در دوره قاجار ریاست شرعی شهر قم را برعهده داشتند؛ برجسته‌تر به نظر می رسد.

وقایع مهم

از وقایع مهم در مدرسه فیضیه حادثه تلخی است که به دنبال اعتراض امام خمینی(قدس) به تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی و نیز لوایح ششگانه و انقلاب سفید محمد رضا پهلوی و اعلام عزای عمومی در نوروز ۱۳۴۲ش.، در ۲ فروردین همان سال که همزمان با روز شهادت امام جعفر صادق(ع) رخ داد. در این حادثه مأموران حکومت با همراهی عده‌ای اوباش به این مدرسه حمله و پس از مقاومت طلاب و روحانیون، به آنان شلیک و شماری را شهید و مجروح کردند. در این حمله، تعدادی از طلاب از بالای پشت بام مدرسه به پائین انداخته و به شهادت رسیدند.

از دیگر اتفاقات مدرسه فیضیه که نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی به حساب می آید، روز عاشورا سال ۱۳۸۳ق برابر با ۱۳ خرداد ۱۳۴۲ ش بوده که امام خمینی(قدس) در مدرسه فیضیه، سخنرانی کرد و از حکومت پهلوی و نیز دولتمردان آمریکا و اسرائیل که نفوذ زیادی بر محمدرضا پهلوی داشتند، انتقاد نمود. در این روز صحن مدرسه فیضیه، دارالشفاء، صحن حرم حضرت معصومه، میدان آستانه و اطراف آن مللو از جمعیت بود. در پی سخنرانی امام، در صبح ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲، مأموران پهلوی به خانه ایشان حمله و وی را دستگیر و به زندانی در تهران انتقال دادند. به دنبال این واقعه، قیام ۱۵ خرداد مردم قم شکل گرفت.