تازه‌های نشر؛
هویت شیعی عصر صادقین با چاشنی تحلیل فرهنگی
حجت‌الاسلام پرهیزکار گفت: در این کتاب تلاش کردم تا بیشتر با رویکردی فرهنگی، هویت فرهنگی تشیع در عصر امام باقر و امام صادق را مورد بررسی قرار دهم.
حجت‌الاسلام دکتر غلامرضا پرهیزکار، عضو هیأت علمی گروه جامعه شناسی مؤسسه امام خمینی (ره) در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با اشاره به اثر تازه تألیف خویش تحت عنوان «تحلیل فرهنگی هویت شیعی در عصر صادقین» گفت: این کتاب از سوی دانشگاه باقرالعلوم در بهمن‌ماه سال گذشته توسط بوستان کتاب در ۶۰۷ صفحه و ۵ فصل به‌چاپ رسید.
وی در توضیح فصول این کتاب ادامه داد: فصل اول این کتاب به هویت مذهبی می‌پردازد و این فصل از کتاب که در حدود ۱۵۰ صفحه است، خلاصۀ خوب و گویایی از مباحث مربوط به هویت را طرح کرده تا کسانی که در حوزه علوم اجتماعی و انسانی به این مباحث علاقه دارند و اگر می‌خواهند خلاصه‌ای از مباحث هویت را داشته باشند می‌توانند این مطالب را مطالعه کنند، در این فصل تلاش شده در طی بحث‌های نظری به یک مکانیسم جهت دستیابی به هویت مذهبی شیعی برسیم.
حجت‌الاسلام پرهیزکار فصل دوم این کتاب را فصل «روش فهم هویت شیعی» عنوان کرد و اظهار داشت: فصل حاضر، شیوه شناخت هویت مذهبی و هویت شیعیان را توضیح می‌دهد و در ادامه فصل اول می‌باشد.
وی افزود: در فصل سوم، به زمینه‌های فرهنگی ساخت هویت پرداخته‌ایم که در حاشیه آن، هویت اهل سنت مورد توجه قرار گرفته و ویژگی‌های فرهنگی پیش از نزول وحی مورد بررسی قرار می‌گیرد و به لحاظ فرهنگی این فصل جذابیت‌های خاص خودش را دارد؛ چرا که اطلاعات تازه و خوبی ارائه می‌شود. فصل حاضر مقدمه‌ای برای فصل چهارم و فصلی؛ یعنی فصل «ابعاد هویتی شیعیان»، از جمله بعد سیاسی، اقتصادی، نژادی، فقهی-کلامی و ... با جزئیاتی که دارد مورد بحث قرار می‌گیرد.
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) در توضیح آخرین فصل کتاب گفت: این فصل در حدود ۴۰ صفحه به‌نوعی جمع بندی مطالب گذشته و با زبان و ادبیات متفاوت‌تری مباحث قبلی مطرح شده و اگر کسی بخواهد خلاصه‌ای از مباحث کتاب را مطالعه کند می‌تواند مقدمه و این فصل آخر را بخواند و تفصیل مباحث در فصول میانی کتاب است.
وی در بیان وجه تمایز این کتاب ابراز داشت: کتاب حاضر در میان اکثریت قریب به اتفاق، جهت‌گیری و رویکرد فرهنگی بر آن حاکم است و به توضیح فرهنگی که در آن دین نازل شده و نکته دوم این است که از روایات و احادیث مرتبط استفاده شده و تلاش این بوده تا بر اساس تحلیلی فرهنگی شناخته شود.
حجت الاسلام پرهیزکار متن پشت جلد کتاب را برای معرفی این کتاب مورد توجه قرار داد: «با آغاز بعثت پیامبر اسلام (ص) هویت قدیمی و جاهلی اعراب حجاز با تعریف جدیدی که وحی از انسان و زندگی ارائه کرد، به چالش کشیده شد و هویتی کاملاً جدید شکل گرفت که تا پایان حیات پیامبر تقویت شد. پس از رحلت ایشان، طی قرون اول و دوم هجری، در پاسخ به این پرسش که «مؤمن واقعی کیست؟»، دو گروه حداقلی و حداکثری پدید آمد: شیعه و سنی. در ادامه، استیلای فرهنگ جاهلی دوباره نمایان شد تا این که به دوران امام باقر و امام صادق (علیهما‌السلام) رسیدیم و بر اثر تحقق فتوحات اسلامی و گسترش ارتباطات میان فرهنگی و آزادی نقل حدیث، هر یک از دو گروه شیعه و سنی کوشیدند مرز‌های خود را با دیگری وضوح ببخشند. با این حال امام باقر و امام صادق، در شرایط عصری خویش، با کاربست برخی تدابیر و سیاست‌های هویتی، جهت‌گیری‌های هویتی خاصی به شیعیان دادند. این اثر در پی فهم چیستی هویت شیعیان در عصر صادقین است و این هویت را از پس تعاملات میان‌فرهنگی آن دوره توضیح می‌دهد.»
وی در توضیح فصول این کتاب ادامه داد: فصل اول این کتاب به هویت مذهبی می‌پردازد و این فصل از کتاب که در حدود ۱۵۰ صفحه است، خلاصۀ خوب و گویایی از مباحث مربوط به هویت را طرح کرده تا کسانی که در حوزه علوم اجتماعی و انسانی به این مباحث علاقه دارند و اگر می‌خواهند خلاصه‌ای از مباحث هویت را داشته باشند می‌توانند این مطالب را مطالعه کنند، در این فصل تلاش شده در طی بحث‌های نظری به یک مکانیسم جهت دستیابی به هویت مذهبی شیعی برسیم.
حجت‌الاسلام پرهیزکار فصل دوم این کتاب را فصل «روش فهم هویت شیعی» عنوان کرد و اظهار داشت: فصل حاضر، شیوه شناخت هویت مذهبی و هویت شیعیان را توضیح می‌دهد و در ادامه فصل اول می‌باشد.
وی افزود: در فصل سوم، به زمینه‌های فرهنگی ساخت هویت پرداخته‌ایم که در حاشیه آن، هویت اهل سنت مورد توجه قرار گرفته و ویژگی‌های فرهنگی پیش از نزول وحی مورد بررسی قرار می‌گیرد و به لحاظ فرهنگی این فصل جذابیت‌های خاص خودش را دارد؛ چرا که اطلاعات تازه و خوبی ارائه می‌شود. فصل حاضر مقدمه‌ای برای فصل چهارم و فصلی؛ یعنی فصل «ابعاد هویتی شیعیان»، از جمله بعد سیاسی، اقتصادی، نژادی، فقهی-کلامی و ... با جزئیاتی که دارد مورد بحث قرار می‌گیرد.
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) در توضیح آخرین فصل کتاب گفت: این فصل در حدود ۴۰ صفحه به‌نوعی جمع بندی مطالب گذشته و با زبان و ادبیات متفاوت‌تری مباحث قبلی مطرح شده و اگر کسی بخواهد خلاصه‌ای از مباحث کتاب را مطالعه کند می‌تواند مقدمه و این فصل آخر را بخواند و تفصیل مباحث در فصول میانی کتاب است.
وی در بیان وجه تمایز این کتاب ابراز داشت: کتاب حاضر در میان اکثریت قریب به اتفاق، جهت‌گیری و رویکرد فرهنگی بر آن حاکم است و به توضیح فرهنگی که در آن دین نازل شده و نکته دوم این است که از روایات و احادیث مرتبط استفاده شده و تلاش این بوده تا بر اساس تحلیلی فرهنگی شناخته شود.
حجت الاسلام پرهیزکار متن پشت جلد کتاب را برای معرفی این کتاب مورد توجه قرار داد: «با آغاز بعثت پیامبر اسلام (ص) هویت قدیمی و جاهلی اعراب حجاز با تعریف جدیدی که وحی از انسان و زندگی ارائه کرد، به چالش کشیده شد و هویتی کاملاً جدید شکل گرفت که تا پایان حیات پیامبر تقویت شد. پس از رحلت ایشان، طی قرون اول و دوم هجری، در پاسخ به این پرسش که «مؤمن واقعی کیست؟»، دو گروه حداقلی و حداکثری پدید آمد: شیعه و سنی. در ادامه، استیلای فرهنگ جاهلی دوباره نمایان شد تا این که به دوران امام باقر و امام صادق (علیهما‌السلام) رسیدیم و بر اثر تحقق فتوحات اسلامی و گسترش ارتباطات میان فرهنگی و آزادی نقل حدیث، هر یک از دو گروه شیعه و سنی کوشیدند مرز‌های خود را با دیگری وضوح ببخشند. با این حال امام باقر و امام صادق، در شرایط عصری خویش، با کاربست برخی تدابیر و سیاست‌های هویتی، جهت‌گیری‌های هویتی خاصی به شیعیان دادند. این اثر در پی فهم چیستی هویت شیعیان در عصر صادقین است و این هویت را از پس تعاملات میان‌فرهنگی آن دوره توضیح می‌دهد.»
ارسال نظرات
نظرات بینندگان
ناشناس
۲۹ فروردين ۱۴۰۰ - ۱۴:۲۷
عالی بود
پاسخ