مؤلفه‌های غیرت دینی در سیره و زندگی شهید نواب صفوی

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، رهبری، در سالیان اخیر کلید‌ واژه‌های مهمی مانند «بصیرت»، «مردم سالاری دینی» و «جهاد تبیین» را وارد فضای فکری کشور کرده‌اند.

«غیرت دینی» کلید واژه‌ی دیگری است که حضرت آقا چندی پیش در سخنرانی ۱۹ دی بر روی آن تاکید کردند. رهبری در این سخنرانی از لزوم حفظ غیرت دینی و تاثیر فراوان آن در پیشبرد اهداف اسلام و مبارزه با کفر و طاغوت سخن گفتند.

یکی از کسانی که به راستی مصداق بارز و روشنی از غیرت دینی را برای آیندگان به یادگار گذاشت؛ شهید سید مجتبی نواب صفوی است.

به مناسبت سالگرد این شهید غیور نگاهی داریم به نمونه‌هایی از غیرت دینی در زندگی و سیره ایشان.

تبدیل تهدید به فرصت

یکی از اثرات غیرت دینی که رهبری در سخنرانی خود معرفی می‌کنند؛ تبدیل تهدید به فرصت است.[۱]

شهید نواب صفوی هر تهدیدی علیه دین را به فرصتی برای تبیین معارف دینی تبدیل کرده وعلیه باطل از آن استفاده می‌کرد.

در دوره رضا شاه، دین با انواع و اقسام تهدیدها مورد هجوم قرار گرفته بود. علاوه بر مخالفت و مبارزه حکومت در جامعه با نمادهای مذهبی مانند حجاب و مراسمات عزاداری، نظام آموزشی کشور نیز، دانش‌آموزان را به سمت بی‌دینی سوق می‌داد.

دبیرستانی که شهید نواب در آن درس می‌خواند نیز از این قاعده مستثنی نبود و در آن مطالبی مطرح می‌شد که با احکام اسلامی تعارض و تضاد داشت.

سید مجتبی با آن که هنوز نوجوان بود، اما از آشنایی خوبی با احکام و معارف اسلامی برخوردار بود. بحث‌های مطرح شده در مدرسه فرصتی را در اختیار او قرار داد تا آن چه از اسلام می‌دانست برای همکلاسی‌های خود بیان کند.

او همچنین اوضاع سیاسی، فرهنگی و اقتصادی کشور را برای دوستان خود شرح داده، و آن‌ها را از نفوذ بیگانگان و وابستگی حکومت پهلوی به استعمار آگاه می‌کرد.[۲]

در دوره‌ای که سرمای سخت خفقان رضاخانی، بسیاری از روحانیون را خانه‌نشین کرده بود و سخن گفتن از دین جرمی نابخشودنی به شمار می‌آمد؛‌ پسری نوجوان با غیرت و حَمیّت دینی، تلاش می‌کرد گرمای معرفت و دین را در میان هم‌کلاسی‌های خود پراکنده ‌کند.

شجاعت و جسارت در برابر افکار و جریانات انحرافی

انسان ترسو و بزدل هرگز نمی‌تواند در برابر جریانات منحرف بایستد.
یکی از مولفه‌های غیرت که به طور جدی در شخصیت شهید نواب حضور داشت، شجاعت و جسارت او در مبارزه با ضلالت و گمراهی بود.

امام علی(علیه‌السلام) نسبت به رابطه‌ی شجاعت و غیرت می‌فرمایند: «ثَمَرَةُ الشَّجَاعَةِ الْغَيْرَة؛‌[۳] میوه و ثمره شجاعت غیرت است.»

آغاز جدی مبارزات شهید نواب صفوی را می‌توان در هجرت او از نجف به قم برای مقابله با افکار انحرافی «احمد کسروی» دانست. وی هنگامی که برای تحصیل علوم حوزوی در نجف به سر می‌برد، با افکار و آثار ضد شیعی و منحرف کسروی آشنا می‌شود.

غیرت دینی شهید نواب به هیچ‌ روی توهین‌های شنیع کسروی را برنتافته و طلاب مقیم نجف را علیه کسروی و افکارش تحریک می‌کند. نقل شده سرانجام بنا بر تصمیم برخی از علمای نجف، نواب صفوی به نمایندگی از حوزه علمیه برای مبارزه با تفکرات باطل کسروی و جلوگیری از انحراف جوانان راهی ایران می‌شود.[۴]

شهید نواب که قبل از رفتن به نجف به خاطر برپایی اعتراض در شرکت نفت نسبت به برخورد نامناسب یک کارمند انگلیسی با یک ایرانی تحت تعقیب بود، بدون ترس از حکومت پهلوی به ایران آمده و از همان ابتدا سخنرانی‌های روشنگرانه خود علیه افکار کسروی را آغاز می‌کند.[۵]

سید مجتبی بدون هیچ واهمه‌ای در جلسات کسروی شرکت کرده و با استدلال و عقلانیت قوی خود در انظار عموم مردم، کسروی را منکوب می‌کند.[۶] گرچه سید با تهدید کسروی رو به رو می‌شود؛ اما همچنان به نقد‌های خود ادامه داده و به تبیین معارف صحیح مکتب اهل‌بیت می‌پردازد.

نتیجه

توجه به غیرت دینی و تقویت آن در جامعه برکات و آثار فراوانی دارد. زندگی و سیره شهیدان انقلاب از جمله طلبه مجاهد، شهید نواب صفوی می‌تواند نمونه و الگوی مناسبی برای تقویت غیرت دینی در جامعه باشد.

پی‌نوشت

[۱] بیانات در ارتباط تصویری با مردم قم؛ ۱۹/ ۱۰/ ۱۴۰۰.
[۲] شهدای روحانیت شیعه در یکصد سال اخیر، ص۲۰۶ - ۲۰۷؛ ناگفته‌ها: خاطرات شهید حاج مهدی عراقی، ص۱۸.
[۳] غرر الحکم، ص۳۲۷.
[۴] فدائیان اسلام، ص۱۹۱؛ فدائیان اسلام: تاریخ، عملکرد، اندیشه، ص۲۳.
[۵] نواب صفوی، سفیر سحر، ص۳۲ - ۳۳.
[۶] فدائیان اسلام: تاریخ، عملکرد، اندیشه، ص۲۶-۲۴.

محمد سفرکرده