فیلسوف چکمهپوش
به گزارش خبرگزاری رسا، کارل ریموند پوپر، فیلسوف اتریشی ـ بریتانیایی (1994 – 1902) یکی از نامدارترین فیلسوفان علم و سیاست در قرن بیستم بود که افکار او در دوره حیات او مورد توجه و بحث و نقد فراوان قرار گرفت و هم به اعتقاد بسیاری، در ایجاد تغییر و تحولات سیاسی اوائل هزاره سوم میلادی در کشورهای آسیای میانه و کشورهای جدا شده از شوروی سابق نیز بسیار مؤثر واقع شد. از سویی دیگر اذعان برخی حاکمان و سیاستمداران بزرگ غربی مبنی بر این که چیزهای فراوانی از او آموختهاند و نیز نقش آثار فلسفه علم او در پیشرفت دانشمندان صاحبنامی چون پیتر مداوار، جان اکلز، هرمان باندی و ... باعث ضرورت مضاعف توجه به افکار و آثار پوپر میشود.
تأثیر او در سیاست انگلستان و کشورهای اروپایی و آمریکایی آنقدر زیاد بود که روزنامههای انگلیسی به او لقب «فرد کابینهساز» دادند و نیز ا فکار او درباره ضرورت اصلاحات بنیادی تدریجی و حتیالامکان بدون خشونت و مبتنی بر مبانی لیبرالیسم و سکولاریسم، الهامبخش فعالیتهای سیاسی و براندازی نرم یا به اصطلاح رنگی و تدریجی توسط مراکزی مثل بنیاد جورج سورس شد.
نوشتار حاضر متن رساله دکترای نگارنده در رشته مدرسی معارف – گرایش مباین نظری بوده که در تابستان 1390 دردانشگاه باقرالعلوم علیه السلام دفاع و تأیید شد. نویسنده در این تحقیق در مقام نقد آرای کارل پوپر برمیآید و به همین دلیل در فصلهای انتقادی تنها به عیبهای اندیشه او پرداخته است.
نویسنده معتقد است به خاطر ارتباط منسجمی که مؤلفههای اندیشه پوپر دارد و ابتناء علوم سیاسی و اجتماعی او بر مبادی فلسفی معرفتشناختی و هستی شناختی او با تزلزل در اندیشههای معرفتی پوپر، کل نظام سیاسی و اجتماعی او مبتنی بر مؤلفههای جامعه باز دچار تزلزل گردد.
در این تحقیق، نخست به بررسی و تحلیل جامعه باز و جامعه بسته و مؤلفههای آن دو پرداخته شده است. در بخش دوم فلسفه سیاسی و نظامسیاسی برخاسته از آن مؤلفهها عرضه شده است و سپس در سومین بخش، مبادی فلسفی جامعه باز، طرح و مشروح نظریه جهانهای سهگانه آن پرداخته شده است. در بخش پایانی و در ارتباط با تبیین جهان سوم پوپر، نظام معرفتشناسی او مبتنی بر روش ابطالپذیری و فلسفه علم او مبتنی بر ابطالگرایی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و سپس هندسه معرفتی پوپر و لوازم آن در فلسفه سیاسی و نظام اجتماعی مطلوب او یعنی جامعه لیبرال ـ دموکرات یا همان جامعه باز بر پایه مهندسی اجتماعی گام به گام و با حذف شرور و آلام و به روش خردورزی انتقادی مورد تحلیل و نقد قرار گرفته است.
این کتاب در سه بخش و سیزده فصل تنظیم و نوشته شده است: دیباچه، مقدمه، فصل اول: مؤلفههای جامعه باز و بسته، فصل دوم: ایستاییشناسی اجتماعی جامعه باز، فصل سوم: جامعهشناسی تغییر (پویاییشناسی)، فصل چهارم: مبانی اندیشه سیاسی پوپر، فصل پنجم: تلقی پوپر از لیبرالیسم، فصل ششم: دموکراسی در اندیشه سیاسی پوپر، فصل هفتم: مبانی هستی شناسی و معرفتشناسی جامعه باز، فصل هشتم: اصول هستیشناسی پوپر، فصل نهم: معرفتشناسی پوپر، فصل دهم: فلسفه علم پوپر، فصل یازدهم: نقد مبانی هستی شناختی جامعه باز، فصل دوازدهم: نقد نظام سیاسی متناسب با جامعه باز و فصل سیزدهم: نقد نظریه جامعه باز.
چاپ اول این کتاب در 244 صفحه، قطع وزیری، تیراژ 1000 نسخه و قیمت 4200 تومان به جامعه علمی و فرهنگی کشور عرضه شده است./913/د102/ق