در این شماره از دوماهنامه خط میخوانیم؛
ظرفیتسنجی علوم حوزه برای تولید علوم انسانی اسلامی
خبرگزاری رسا ـ شماره هشتم دوماهنامه علمی فرهنگی خانه طلاب جوان با عنوان «خط» ویژه فروردینماه 1393 منتشر شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، شماره هشتم دوماهنامه علمی فرهنگی خانه طلاب جوان با عنوان «خط» ویژه فروردینماه 1393 با موضوع منظومه مولد، ظرفیتسنجی علوم حوزه برای تولید علوم انسانی اسلامی منتشر شد.
در این دوماهنامه در ذیل سرفصل «مأموریت تمام نشدنی؛ بازخوانی مأموریت حوزه در تولید علوم انسانی اسلامی» با موضوعاتی همچون «خاستگاه علوم انسانی در غرب»، «جریانشناسی جبهه فکری تمدن اسلامی»، «تاریخچه و جریانات اصلی علم دینی در ایران»، «علوم انسانی، نرمافزار اداره جامعه هستند»، «میخواهیم با کتابنوشتن، تمدنسازی کنیم!»، «تجربه تاریخی تمدن اسلامی، الگویی برای تولید علم دینی»، «طبقهبندی علوم از زاویه نسبت با دین»، «مأموریت حوزه در تحول علوم انسانی»، «چرا تحول رخ نمیدهد»، «راهکارهایی برای تولید علم دینی در حوزه»، «هیچگاه مسأله اصلی عالم اسلامی، مسأله علم نبوده است»، «ریشههای فکری ـ فلسفی علوم اجتماعی جدید»، «کتابخانه علم دینی» و «تأسیس علوم انسانی اسلامی، در راستای تحقق تمدن توحید» آشنا میشویم.
مأموریت تمامنشدنی (بازخوانی مأموریت حوزه در تولید علوم انسانی اسلامی) یکی از موضوعات این دوماهنامه است که شاملی مطالبی از این قبیل است: «روزگاری حوزههای ما، محل یادگیری علوم مختلف بود. همه علوم از درون دینیترین نهاد جامعه اسلامی سر بیرون میآورد و رشد و نمو میکرد. علمای دینی جهان اسلام، طبیب، مهندس و بالاتر از آن، تئوریسین اجتماعی و نیز کسانی بودند که تمدن اسلامی را رقم میزدند.
امروز گسترش علوم به گونهای است که امکان فراگیری همه علوم برای یک عالم دینی وجود ندارد؛ علاوه بر این، تخصصهایی نیز به دیگر نهادهای علمی جامعه مثل دانشگاه واگذار شده است؛ اما کماکان تنها مرجع اصیل شکلگیری علوم انسانی اسلامی و تنها خاستگاه تمدن اصیل اسلامی، نهاد حوزه است».
در ذیل موضوع دیگری از این دوماهنامه با عنوان علوم اسلامی نرمافزار اداره جامعه هستند آمده است: «اینکه ما اساسا کاری به تجربه دیگران نداشته باشیم معقول نیست، بهرحال آنها زحمتهایی کشیده اند و دست کم سؤالاتی پدید آوردهاند که توجه کردن به این سؤالات چشمهای ما را در استنباط معارف دینی مجهز میکند یعنی قدرت استنطاق ما از منابع دینی به تعبیر امیرمؤمنان(علیهالسلام) بیشتر میشود.
وقتی ما سراغ تراث غربی می رویم و از آنها استفاده میکنیم مخصوصاً با این قدرتی که آنها در تولید علم به دست آوردهاند و انبوه متراکم گزارههایی که پدید آوردهاند احتمال اینکه ما تحت تأثیر قرار بگیریم و سایه سنگین این علوم روی سر ما بماند زیاد است.
الان تقریبا همه احساس میکنند که باید پول بدهند و خود را بیمه کنند. چون بیمه تضمین آینده شان میشود. واقعیت این است که با بیمه برای خودمان آرامش روانی ایجاد میکنیم به غیر خدا، در حالی که طرح دینی این است که بذکر الله تطمئن القلوب».
مو ضوعاتی همچون «ریاست فلسفه در الهی، دینی و اسلامیکردن علوم»، «ظرفیتشناسی عرفان اسلامی برای علوم انسانی»، «اقتضائات و ظرفیتهای فلسفه اسلامی برای علوم اسلامی دینی»، «ترسیم خطوطی از کاربرد عرفان عملی در علوم اسلامی»، «روش شناسی علوم اسلامی بر اساس فلسفه اسلامی»، «عرفان تا تبدیل به فلسفه نشود، تمدنساز نمی شود»، «نقش بیبدیل کلام اسلامی در تولید علم دینی»، «ظرفیتشناسی فقه اسلامی برای تولید علوم انسانی»، «ظرفیتشناسی علم اصول در تولید علوم انسانی»، «ظرفیتشناسی اخلاق اسلامی و علوم اخلاقی برای علوم اسلامی» و «نسبت حکمت عملی و علوم اسلامی» نیز در ذیل سرفصلی از این دوماهنامه با عنوان منظومه مولد؛ ظرفیتشناسی علوم حوزوی در تولید علوم انسانی اسلامی به چشم میخورند.
ظرفیت شناسی علوم حوزوی در تولید علوم انسانی اسلامی عنوان موضوعی دیگری از این دوماهنامه است که مطالبی را در برگرفته که به این شرح است: «علوم حوزوی و تراث اسلامی ما، در برهههایی از تاریخ کارآمدی خود را در جوابدهی به نیازهای روز به خوبی نشان دادهاند. در قرونی که غرب، بویی از تمدن نبرده بود، تمدن شکوهمند اسلامی بر پایه معارف اسلامی رقم خورد؛ تمدنی که فقط برای رنگ کردن قفس دنیا نبود که علاوه بر دنیا، به فکر آخرت مردم هم بود. ظرفیت بی نهایت علوم و معارف اسلامی این توانایی را دارد که بار دیگر تمدنی شکوهمند برای تأمین دین و دنیای بشریت برپا کند».
در ذیل موضوع دیگری از دوماهنامه خط با عنوان نقش بیبدیل کلام اسلامی در تولید علم دینی میخوانیم: «اهمیت نسبت سنجی علمکلام با علوم انسانی در آناست که اساس بسیاریاز مباحث اسلامیسازیعلوم یا نسبت میان دین وعلوم مدرن، در این عنوانتعیین تکلیف میشود و باتعیین جایگاه علم کلامنسبت به علوم انسانیتا حدود زیادی میشودبه سؤالهای اساسیاین مسأله پاسخ گفت.سؤالهایی که در هیچکدام از علوم دیگر،قابل پاسخگویینیست .
آیا جنس علم اجازه میدهد که از متدولوژی یا مضامین غیرعلمی استفاده کنیم یا نه؟ آیا اساسا کلام و الهیات یا دین، ظرفیتی دارند که با علم به تعامل بپردازند؟ آیا در الهیاتهای دینی، مضامین و محتویاتی وجود دارد که این دانش انسانی موجود را متأثر کند یا نه؟
بسیاری از آموزههای کلامی در قرآن و سنت وجود دارد که به صورت صریح و مفصل در کلام سنتی ما نیامده است. باید استقراء کنیم ببینیم چه مباحث کلامی را میشود از متون وحیانی استخراج کرد. اگر تئوریهای مختلف نفسشناسی و انسانشناسی کلامی احیا شود، در کنار نظریه فلسفی، به ما فرصت بیشتری برای نظریهپردازی در انسانشناسی و روانشناسی میدهد».
شماره هشتم دوماهنامه علمی فرهنگی خانه طلاب جوان با عنوان «خط» ویژه فروردینماه 1393 به مدیرمسؤولی مهدی هادیان و سردبیری مهدی تدینی با قیمت 3000 تومان چاپ و روانه بازار شده است./907/601/ع
ارسال نظرات