سیری بر جلد سی و دوم تفسیر تسنیم
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جلد سی و دوم کتاب تسنیم، تفسیر آیات یکم تا شصت و سوم سوره انفال، شامل: «پیشگفتار، سوره انفال، گزیده تفسیر، تفسیر، اشارات و لطایف و بحث روایی» است.
از موارد مورد بحث در این کتاب می‌توان به «اهمیت اصلاح رابطه‌ها، جواز دروغ برای اصلاح روابط و هزینه‌کردن مال برای اصلاح روابط، ویژگی‌های مؤمنان کامل، راه ازدیاد کمال در دنیا و آخرت، تفاوت درجات دنیایی و آخرتی، فرق علم و ایمان، جلوه‌ای از توحید افعالی و سازگاری کراهت با ایمان در امرالناس» اشاره کرد.
نویسنده در این کتاب مطالبی را در رابطه با «کراهت سست‌ایمان‌ها از نبرد، وعده روشن پیروزی مسلمانان بر قریش، هدف‌بودن تثبیت حق با کلمات الهی، استغاثه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و مسلمانان در شب پیکار بدر، سازگاری وعده الهی با استغاثه مسلمانان، تفاوت تطهیر اهل بیت علیهم‌السلام و مسلمانان، فرمان بریدن سر و انگشتان کافران، خاستگاه شقاوت و سعادت و اختصاص نصرت به رعب به پیامبر خاتم صلی‌الله‌علیه‌وآله، کبیره‌بودن فرار از جنگ و راز تحریم فرار از جنگ» نگاشته است.
در رابطه با ویژگی‌های مؤمنان کامل می‌خوانیم: «وجل هراس عقلی است نه نفسی؛ به دلیل اینکه الف ـ سخن از یاد خداست: إذا ذکر الله، نه عقاب و جهنم. ترس از خدا، خوف عقلی است: مؤمن واقعی، وقت یاد خدا از عظمت جلال و جبروت او قلبش می‌تپد و از آن حریم می‌گیرد و به آن احترام می‌گذارد و این، همان ترس عقلی است. ب ـ در آیاتی دیگر، عظمت و حقیقت قرآن، به گونه‌ای ترسیم شده که مایه هراس عقلی و تپش قلب می‌گردد و انسان موحد و متأله را از پا درمی‌آورد.»
از دیگر عناوین مورد بحث «مظهریت مؤمنان در جنگ بدر، دشواربودن توحید افعالی، تهدید مشرکان به بازگشت عذاب، نهی از گرفتارشدن به کفر و نفاق، بدترین جنبنده نزد خدا، برهان الهی بر هدایت‌ناپذیری کافران و منافقان، شر محض نبودن کافر و منافق و تمایز اصلی خردورزان با هرزگان، حیات حقیقی انسانی، وجوب پیروی از عالمان دینی، چگونگی حیلوله الهی برای مؤمن و کافر، لزوم ساکت نبودن در مسائل اجتماعی و بهره‌مندی دیگران از دعای بنده صالح» است.
نگارنده مظهریت مؤمنان در جنگ بدر را اینگونه نگاشته است: «نفی کشتن مشرکان به دست مؤمنان در جنگ بدر و نسبت آن به خدا، نشانه مظهریت مؤمنان در مقام فعل الهی، یعنی گویای توحید افعالی است؛ نیز از آنجا که ممکن است نفی لازم اعم داشته باشد و کسی گمان کند که کشتن کافران کار فرشتگان یا دیگری بود، خدای سبحان خود را فاعل آن می‌شناساند.»
عناوینی همچون «دستور یادآوری گذشته به مؤمنان، حل گرفتاری‌های درون و برون‌مرزی مسلمانان، اعطای فرقان به پاس داشتن تقوا، مصادیق فرقان، مکر پیوسته کافران، گشایش در دنیا؛ مکر الهی، وجوب پیروی از عالمان دینی، کافران و تحقیر چندگانه وحی الهی، تفاوت فرد و جامعه در امان‌بودن از عذاب الهی، لزوم متقی‌بودن متولیان مکان‌های مقدس، حرص شدید کافران در براندازی نظام اسلامی و مکلف‌بودن کافران به فروع دین» در تفسیر آیات سوره انفال در این کتاب آمده است.
در این کتاب موضوع وجوب پیروی از عالمان دینی مورد بررسی قرار گرفته و آمده است: «پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله از آن جهت که رسول الله است، افزون بر شخصیت حقیقی، دارای شخصیت حقوقی است که حیاتی جاودانه دارد و از بین نمی‌رود ـ مانند رسالت وی که خاتم رسالت‌ها و جاودانه است ـ از این‌رو استجابت دعوت آن حضرت در زمان حیات و پس از رحلت ایشان، یکسان و واجب است. بر این اساس همان‌گونه که استجابت دعوت خدا و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله عامل حیات است، اجابت دعوت عالمان دین نیز حیات‌آفرین است که ورثه انبیایند و کلام خدا و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را بیان و منتشر می‌سازند.»
دیگر موضوعاتی که در این کتاب تفسیر آمده عبارت است از: «هدف انبیا از مبارزه با شرک، اسلام دین واحد جهانی در آخرالزمان، منابع اقتصادی نظام اسلامی، نشان ویژه ایمان راستین، خدا، اختیاردار همه هستی، روش مشرکان در جنگ، رؤیای راستین پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، شهود رؤیای صادق در بیداری، علت دستور به ذکر کثیر، حقیقت یاد خدا در میدان نبرد، پیامد شوم نزاع مسلمانان، نهی از نزاع یا امر به مشورت، پیروزی با سپر صبر، نهی از همانندی مسلمانان با مشرکان و بایسته بودن شکر نعمت».
در بخشی از موضوع «خدا، اختیاردار همه هستی است» می‌خوانیم: «هدف امدادگری ویژه الهی بر مجاهدان بدر، عملی شدن قضای خدای سبحان بود و او همه اسباب پیروزی و سببیت آن‌ها را (مانند قلیل را کثیر نمایاندن و به عکس) در اختیار دارد و در جهان هیچ کاری بی‌خواست وی پدید نمی‌آید.»
عناوینی همچون: «نفوذ شیطان در مشرکین از راه تزیین، چگونگی و چرایی ترس شیطان از خدا، سخن منافقان و بیماردلان و پاسخ الهی، گونه‌های مرگ، رفتار فرشتگان مرگ با آدمیان، ابزار بودن اندام‌های آدمی، چگونگی شدت عقوبت خدا، در امان نماندن غیرگنه‌کاران از نقمت، نابودی بر اثر ستمگری، ترازوی تشخیص خیر و شر، دستور به دورنگری در جنگ، چرایی فسخ قرارداد با احتمال خیانت، ناپسندبودن جنگ در اسلام، یادکردهای نامستقیم از توانایی خدا، دشمنان شناخته‌شده و ناشناخته اسلام، فرمان پذیرش صلح واقعی، مرز توکل، گونه‌های تأیید الهی و راز کاربرد عزت و حکمت» در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
نویسنده در رابطه با یادکردهای نامستقیم از توانایی خدا آورده است: «در قرآن مجید توانایی بیکران الهی با یادکردهای گوناگونی ذکر شده که به برخی اشاره می‌گردد: 1 ـ نفی عجز: کسی یا چیزی برای درمانده‌کردن خدا توان ندارد. 2 ـ نفی سبق: کسی را یارای پیش افتادن بر خدا نیست. گفتنی است که آیه مورد بحث هر دو را در بردارد: ولایحسبنّ الّذین کفروا سبقوا إنّهم لایعجزون.
جلد سی و دوم کتاب تسنیم (تفسیر قرآن کریم) اثر حضرت آیت‌الله جوادی آملی در 764 صفحه و با شمارگان 3000 نسخه و با قیمت 26000 تومان از سوی مرکز نشر اسراء در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است./992/پ202/ق