انتشار جشن‌نامه آیت الله استادی
خبرگزاری رسا ـ جشن‌نامه آیت الله استادی، در پاسداشت عالمی که زی طلبگی را رها نکرد منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری رسا، جشن‌نامه آیت الله رضا استادی، در پاسداشت عالمی که زی طلبگی را رها نکرد منتشر شد.
فهرست مقالات این جشن‌نامه به این قرار است: «مصاحبه با آیت الله رضا استادی»؛ « تفسیری بدیع»؛ «دیده ارجاع به کتاب‌های خیالی و ساختگی»؛ «مجادلاتی درباره ی نماز جمعه در روزگار طهماسب»؛ «مشرق السعدین و شرح حدیث «من عرف نفسه»»؛ «نگاه سنایی غزنوی و خواجه رشیدالدین فضل الله به امویان»؛ « قلمرو وحی در قرآن کریم »؛ «محمد بن حُمَید و تصویری متفاوت از دعوت وهابی»؛ «مستجیزین و مجازین از شیخ احمد احسائی»؛ «چند سند درباره وقف در دوره ی کریم خان زند»؛ «چند سند درباره وقف در دوره ی کریم خان زند»؛ «چند سند درباره وقف در دوره ی کریم خان زند»؛ «بررسی سیر تحول قضاوت زنان در فقه»؛ « نگاهی دیگر به سکه‌های ولایت‌عهدی امام رضا علیه السلام»؛ «دوازده قصیده منقبتی چاپ نشده از دوازده شاعر »؛ « مسأله‌ی مرز مریوان و هورامان در دوره‌ی قاجار »؛ «مختصر التواریخ الإسلامیه»؛ «سفرنامه‌ی اصفهان»؛ «پیش فرض های موردِ نیاز در بررسی موضوعِ عدمِ تحریفِ قرآن»؛ «ساکب العبرات »؛ «مهدویت و گنجینه های طالقان»؛ ««پایگاه «تسلیم» در نماز از نگاه مذاهب خمسه فقهی»؛ «تاریخچه دبستان دولتی ایرانیان کربلا»؛ «احمد مشکوة کرمان »؛ «مشق نسخه شناسی»؛ «نسخههای مختلف و تصحیح های تفسیر وزیر مغربی»؛ «شمع المجالس (شمع و دمع)» و«دستنویسی از صحیفه سجادیه به خط یاقوت مستعصمی».
مقدمه کتاب که به قلم رسول جعفریان نگاشته شده است به این قرار است: زیّ طلبگی تعبیری است که بیش از هر مفهوم دیگری می‌تواند چارچوب زندگی سالم طلبگی، آخوندی و علمایی را تعریف کند. اساس این مفهوم در این است که وقتی کسی در لباس عالم روحانی دین قرار گرفت، عمیقا بداند و باور کند که رفتن در این راه، الزاماتی دارد که تنها رعایت آنهاست که می‌تواند از او یک شخصیت معتدل، موقّر و همزمان مقیّد را بسازد. برای او دانستن این نکته هم بس مهم است که می‌بایست یک عمر در این چارچوب بماند و به رغم سنگینی بار مسؤولیت داشتن این لباس، با طیب خاطر به آن وفادار باشد.
ساده باید گفت: «زی طلبگی» تنها جنبه مالی ندارد، بلکه چارچوبی تمام عیار برای داشتن تقیّد نسبت به تمامی لوازم بودن در این لباس اعم از علمی، اخلاقی و تبلیغی است.
در درجه‌ی اوّل، علاقه داشتن به دانش اندوزی مداوم و فراگرفتن آنچه برای یک طلبه به عنوان هادی مردم و در مسیر اجتهاد دینی اهمیت دارد، مطرح است.
در کنار آن تقیّد به اخلاق طلبگی و رعایت آداب عرفی آن است که داشتن وزانت و آرامش و متانت و سربزیری و پرهیز از جار و جنجال و داشتن تحمل بالاست. حتی همین که در رفت و آمد در کوچه و بازار رعایت ادب را بکند، با مردمان، معاشرت سالم داشته باشد، به کوچک و بزرگ سلام کند، و کاری نکند که معنایش دور شدن یا حتی فاصله گرفتن از عالم آخوندی باشد... و اموری از این قبیل که در اصطلاح علما آن را مروَت می‌گویند.
صد البته در زمینه مالی، مسؤولیت سنگین است. اقتضای زی طلبگی آن است که همه گونه اعتدالی را رعایت کند. فقر نه در اینجا و نه جای دیگر افتخار نیست، به عکس، تلاش کردن برای خانواده، در هر شغل و مرامی که باشی، امری مقبول و پسندیده است، اما ورود در اشرافیت، چه از طرف خود روحانی چه خانواده او امری است که با زیّ طلبگی میانه‌ای ندارد. داشتن یک زندگی سالم مالی، آنچنان که روحانی از دسترنج طلبگی خود بهره برد و از اموال بیت المال که در اختیار اوست سوء استفاده نکند، و خانه و کاشانه‌ی آن چنانی برای خود و اهل بیت خویش فراهم نیاورد، مصداق واضح زیّ طلبگی است.
زیّ طلبگی، به جز تحصیل، اقتضاءات دیگر علمی و ترویجی هم دارد. تقیّد یک روحانی به مسجد و منبر، حفظ ادبیات زبانی برای برقراری تفاهم با عامه، و حتی به رغم انجام کارهای علمی سنگین و متفاوت، از اموری است که می‌تواند مصداق زی طلبگی باشد. در این باره زیاد می‌توان نوشت، اما نباید آن را سخت کرد. چون بخشی از این امور به توانایی‌های خود فرد باز می گردد.
بسیاری از علما و فضلا، از جهاتی زیّ طلبگی را رعایت می کنند، اما اندکند آنان که وقتی براندازشان می کنیم، غالب جهات زیّ طلبگی را همزمان در آنان مشاهده کنیم. این که درس طلبگی را خوب خوانده باشد، ادب مردمی آن را فرا گرفته باشد و رعایت کند، تدریس را در طول عمر علمی خود رها نکند، همزمان دارای جنبه های علمی و تبلیغات دینی میان مردم باشد، حرص در مال اندوزی و اشرافیت نداشته باشد، سراسر زندگی اش را وقف تلاش آخوندی و تربیتی کرده و از هر ابزار و وسیله ای، از کتاب نویسی و مقاله نویسی گرفته تا تدریس و منبر، در ترویج باورهایش استفاده کرده باشد، و مهم‌تر از همه، فردی معتدل باشد، این ها اموری است که تقریبا به صورت جامع در حضرت آقای استادی می توان ملاحظه کرد.
بنده ایشان را مصداق تمام و کمال زی طلبگی می دانم و طی بیش از سی و پنج سال، از اولین روزهایی که در سال 1359 در موسسه در راه حق رفتم (و همیشه ایشان را در کنار آیت الله خرازی، آن مرد متواضع و عالم فرهیخته هم، برانداز می کردم) و بعدها که به هر مناسبت با ایشان معاشرت و برخورد داشتم، گواهی می دهم که حضرت‌شان از معدود شخصیت‌هایی است که همه خوبی‌های طلبگی و آخوندی را یکجا در خود دارد. برخی از این جنبه ها که مطمئن هستم بسیاری از دوستان ما در مورد آقای استادی در این که متخلّق به آن امور است، با بنده همداستانند، داشتن احتیاط در زندگی، رعایت مسائل مالی و اخلاقی، احترام به علم و عالم، قناعت پیشگی، سخت کوشی در علم، داشتن تواضع، و روحیه انعطاف در مسائل علمی است. فعالیت ایشان در عرصه های مختلف، آنچه ما همواره شاهد آن بودیم، با توجه به روحیه تعهد و سخت کوشی ایشان، از امتیازات جدی‌شان است.
خاطرات چاپ شده ایشان، نمونه‌ای آشکار از شخصیت منعطف و روشن و صریح ایشان، و در عین حال فعال در عرصه طلبگی است که بر هر طلبه ای لازم است یک بار آن را مرور کند. خوشبختانه در سالهای اخیر نیز، جناب آقای استادی، همواره اعتدال را حفظ کرده و هیچ گاه این مشی را حتی در اوج فشارها رها نکردند.
بنده بر خود فرض دانستم به پاس احترام به این شخصیت اخلاقی و علمی که وجودشان بسیار ذی‌جود و از جهاتی بسان کبریت احمر است، بویژه در جنبه های علمی که عمری رنج برده و آثاری با ارزش پدید آورده اند، با استمداد از دوستان، این مجموعه مقاله را فراهم کرده و علی الرسم به عنوان جشن نامه به ایشان تقدیم کنم.
مطمئن هستم در اصل، تنها خداوند متعال است که می‌تواند به طور شایسته پاداش بزرگواری این قبیل عالمان قبیله و قبله دین و همه پاکان را بدهد، اما ما بندگان ناچیز هم می بایست سپاسگزار باشیم و این کمترین کاری بود که از عهده بنده خدا ساخته بود.
حمایت‌های بی‌دریغ دوستان و در رأس آنها، سرور ارجمند جناب حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی ـ زیده عزه و زاد شرفه ـ مشوّق جدی برای انجام این کار بود. اگر خبط و خطایی در این مجموعه هست، ناشی از بی دقتی این بنده خداست که امیدوارم به نظر بخشایش و دوستانه به آن نگریسته و به اینجانب یاد شود.
این کتاب در 1080 صفحه به کوشش رسول جعفریان از سوی کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران در سال 93 منتشر شده است./998/د102/ق
ارسال نظرات