رونمایی از کتاب نظریه محض حقوق و دولت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، به مناسبت گرامی داشت سومین سالگرد مرحوم استاد محمد حسین تمدنی جهرمی، چهره ماندگار اقتصاد ایران، در نشست تخصصی حقوق، اقتصاد و دولت که در دانشگاه مفید قم برگزار شد از کتاب مرحوم محمدحسین تمدن جهرمی با عنوان نظریه محض حقوق و دولت رونمایی شد.

حمیدرضا خادمی، مسؤول دفتر سازمان سمت در قم، با تشکر از رونمایی این کتاب توسط دانشگاه مفید قم اظهار داشت: این کتاب اثری قابل دفاع است و از نظر محتوایی بسیار علمی و دقیق است اگرچه که به دلیل سنگینی محتوا و تعجیل در رونمایی برخی نواقص ویرایشی مانند نمایه‌های تخصصی و واژه نامه، بهتر بود که در این اثر به کار گرفته می‌شد.

وی با بیان این که این کتاب برگرفته شده از دو کتاب هانس کلسن اتریشی، مُبدء مکتب کلسنی در اقتصاد است، افزود: با توجه به ترجمه دقیق و پیوند بسیار مناسب میان مطالب توسط مرحوم تمدن این کتاب از سال 88 در روند کار انتشارات سمت قرار گرفت که متأسفانه به دلیل فوت دکتر تمدن این کار با وقفه طولانی همراه شد و اکنون شاهد رونمایی از این اثر هستیم.

در ادامه این نشست دکتر دادگر، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی به بیان خصوصیات فردی و اجتماعی مرحوم تمدن جهرمی پرداخت و اظهار داشت: مرحوم تمدن یک معلم و عالم ممتاز بود و ایشان رشته متدولوژی را در دانشگاه تهران در حد دکتری رساند و تثبیت کرد و کمک کرد که دیگران هم بتوانند این رشته را در ایران ادامه دهند.

عضو هیأت علمی دانشکاه شهید بهشتی با بیان این که ثبات و استقلال این عالم ویژه مثال زدنی است، ابراز داشت: برخی از مسؤولان که اساتید را برای تدریس به منزل خود دعوت می کردند از ایشان هم برای تدریس در منزل دعوت کردند ولی ایشان صریحاٌ جواب منفی میداد و تأکید داشت که درس باید در دانشکده باشد و در هیچ شرایطی استقلال خود را از دست نمی داد.

وی با اشاره به این که اقتصاد یک پکیج کامل است و به تمام رشته‌های علوم اجتماعی ارتباط دارد، افزود: استاد تمدن به جامعه بسیار توجه داشت و به گفته خود ایشان تمام تلاششش برای رفع محرومیت از قشر ضعیف جامع بوده است و علاوه بر تئوری پردازی در اقتصاد به اجرای عملی آن در جامعه هم توجه داشت و نوشته هایی را هم به دولت در این زمینه ارائه کرده بود.

عضو هیأت علمی دانشکاه شهید بهشتی با بیان این که ثبات و استقلال این عالم ویژه مثال زدنی است، ابراز داشت: برخی از مُؤولان که اساتید را برای تدریس به منزل خود دعوت می کردند از ایشان هم برای تدریس در منزل دعوت کردن ولی ایشان صریحاٌ جواب منفی میداد و تأکید داشت که درس باید در دانشکده باشد و در هیچ شرایطی استقلال خود را از دست نمی داد.

در ادامه دکتر ابوالفضل پاسبانی، عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی و از شاگردان مرحوم تمدن، خاطرنشان کرد: مرحوم تمدن جهرمی در سال 1304 متولد شد و در مدرسه اسلامی جهرم مشغول به تحصیل شد و در سال 1320 وارد دانشگاه می‌شود و تا پایان عمر خود به تحصیل علم ادامه داد.

پاسبانی یادآور شد: مرحوم جهرمی هیچ گاه درگیر عناوین نبود و در جریان ملی شدن صنعت نفت تا مرز اخراج از کار به حمایت از مصدق پرداخت و همچنین کتابخانه ای غنی را گرد اورد و در پایان به دست خودش به کتابخانه ملی اهدا کرد.

وی خاطرنشان کرد: ایشان شنوایی بیشتر از گویای خود را تا پایان عمر خود حفظ کرد و دیگران را با همه صلایقشان به رسمیت می شناخت و صلح کل بود و گله گزار نبود و خود را در منظر رأی و نظر دیگران قرار می داد و از عذر خواهی ابایی نداشت.

عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی ابراز داشت: مرحوم جهرمی آزادی تحقیق را برای دانشجویان قائل بود و در تمامی مراحل زندگی خود به دنبال کسب حقیقت بود و آرزوی جامعه ای عادلانه و بهبود حال طبقات ضعیف را داشت.

لیاقت دولت باید در پیشگیری از مفاسد اقتصادی مورد آزمون قرار گیرد
وی افزود: مرحوم تمدن معتقد بود که باید لیاقت دولت در پیشگیری از مفاسد اقتصادی باید مورد آزمون قرار گیرد و این آزمون برای تمام دولتمردان لازم است.

پاسبانی یادآور شد: حقوق محض به معنی شکل گیری علمی است که موضوع آن قانون و هنجار حقوقی است که روایط اجتماعی میان افراد را تنظیم می‌کند و سپس می گوید هنجار حقوقی علاوه بر اعتبار باید از کارآیی نیز برخوردار باشد و مورد اطاعت قرار گیرد.

وی خاطرنشان کرد: در بخشهایی از کتاب حاضر می‌خوانیم که اگر توجه خود را به یک قاعده متمرکز کنیم ماهیت حقوق را درک نخواهیم کرد زیرا اگرچه که قواعد حقوقی به انسان نظم معینی می‌دهند ولی علاوه بر حقوق اخلاق و مذهب هم وجود دارد ولی نظم اینها با هم متفاوت است.

عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی ابراز داشت: حقوق و عدالت دو مفهوم متفاوت هستند و دو فلسفه متفاوت دارند؛ این دو به طور مداوم در افکار عمومی با هم آمیخته می‌شوند ولی اگر حقوق و عدالت عین هم معنی شوند در این صورت یک نظم اجتماعی، عنوان عادلانه به خود می‌گیرد و حقانیت پیدا می‌کند.

گفتنی است این کتاب در یک جلد توسط انتشارات سمت منتشر شده است و به مبانی حقوقی محض و ارتباط آن با اقتصاد و دولت می پردازد و مترجم سعی کرده است که با انتخاب مطالب مرتبط و پیوند آنها به خوبی مبانی حقوقی دولت را ارائه کند./843/پ201/ق