گفتمان نژادپرستانه وهابی در سایت‌های اجتماعی و کتاب‌های درسی عربستان
به گزارش خبرگزاری رسا، سازمان بین‌المللی دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی با عنوان "آنها برادران ما نیستند؛ گفتمان تنفرآمیز مسؤولان سعودی" به بررسی ابعاد اقدامات نژادپرستانه این رژیم در انزوای جمعیت شیعیان پرداخته و جنایات صورت گرفته بر ضد این اقلیت مسلمان را محکوم کرده است. گزارش دیده بان حقوق بشر گرچه به محکومیت ظاهری اقدامات رژیم صهیونیستی بسنده کرده و ضمن مماشات با این اقدامات، هیچ راهکار ویژه ای برای الزام دولت سعودی در مجامع بین المللیبرای توقف این جنایت ها ارائه نداده، اما می تواند سندی رسمی از بخشی از جنایت هایی باشد که سعودی ها ضد شیعیان این کشور که دست کم 6 میلیون نفر هستند، روا می دارند.
دیده‌بان حقوق بشر سازمانی بین‌المللی است که کارمندان زیادی در بیش از 40 کشور دنیا دارد. این سازمان در شهرهای آمستردام، بیروت، برلین، بروکسل، شیکاگو، ژنو، ژوهانسبورگ، لندن، لس‌آنجلس، مسکو، نایروبی، نیویورک، پاریس، سان فرانسیسکو، توکیو، تورنتو، تونس، واشنگتن و زوریخ دفتر دارد.
گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر که چند روز پیش و اواخر سپتامبر گذشته منتشر شد، شامل خلاصه‌ای از اقدامات و تجاوزات صورت گرفته ضد شیعیان در عربستان سعودی است که با حمایت دستگاه حاکمه این کشور و مفتیان و موسسات وهابی همراه است. این گزارش توصیه‌هایی را به حاکمیت سعودی ها برای توقف این جنایت ها و توصیه هایی را نیز به دولت ایالات متحده آمریکا برای توقف هماهنگی های امنیتی و نظامی با این رژیم جنایتکار دارد.
در این گزارش ضمن پرداختن به گفتمان نژادپرستانه و ضد شیعی حاکم بر موسسات رسمی، فضای الکترونیک و حتی کتاب های درسی در عربستان سعودی، بخش‌هایی از فتواها و بیانیه هایی صادر شده از سوی مفتیان سعودی و اظهارات خصمانه مسئولان رسمی عربستان ضد شیعیان گنجانده شده است.
گفتمان تنفرآمیز و ضدشیعی در سایت‌های اجتماعی
مفتیان سعودی در استفاده از ابزارهای مدرن و به روز و سایت‌های اجتماعی در ترویج گفتمان ضد شیعی فعال هستند. تعداد هواداران برخی از این مفتیان در سایت‌های اجتماعی بالغ بر میلیون‌ها نفر است. این بخش تنها منحصر به فعالیت مفتیان سعودی در سایت‌های اجتماعی یا اظهارات ضد شیعه آنها نمی‌شود ، بلکه در گفتمان دینی رایج در عربستان به ویژه در توئیتر نیز ملموس است. اغلب روحانیون در این بخش اعضای هیئت ارشد علمای سعودی نیستند ، اما اکثریت آنها ارتباطاتی با دولت دارند، مثلاً یا در شغل‌های دولتی یا نقش های مشورتی فعال هستند.
این در حالی است که این مفتیان سعودی تأثیر زیادی در میان مسلمانان گوشه و کنار دنیا دارند و این گفتمان تحریک‌آمیز و نژادپرستانه را گسترش می‌دهند و دولت عربستان ملزم به مقابله با آنها است.
انتقاد از روش‌های دینی شیعیان معمولاً در سخنرانی‌های مختلف مطرح شده و مورد حمایت قوانین بین‌المللی حقوق بشر قرار دارد ، اما وقتی این گفتمان از سوی مقامات دولتی مورد پذیرش قرار می‌گیرد ، به سمت تخاصم یا دشمنی پیش می‌رود. لذا باید مقامات سعودی اقداماتی را برای مقابله با این رویکرد در دستور کار خود قرار دهند.
محمد العریفی، مفتی نژاد پرست سعودی
محمد العریفی یکی از مفتیان سودی است که گفتمان تنفرآمیز و ضدشیعی را در عربستان گسترش می‌دهد. او استادیار دانشگاه دولتی ملک سعود در ریاض است و 17.1 میلیون هوادار در توئیتر دارد. او در سال 2007 در سخنانی در خطبه‌های نماز جمعه با عنوان "اعتقادات رافضی ها " به توهین و تقبیح شدید شیعیان پرداخته و آنها را با یهودیان مقایسه کرد و به آنها نسبت بدعت در اعتقادات داد.
در سال 2012 وی در نتیجه پیام تحریک آمیزی که در توئیتر منتشر شده بود و مدعی بود که یک پدر شیعی اجازه پیوند اعضای بدن خود به یک کودک سنی را نداده است، اصطلاح توهین آمیز رافضی را ضد وی استفاده کرد.
ناصر العمر
ناصر العمر یکی دیگر از مفتیان سعودی است که اقدام به توسعه گفتمان ضدشیعی در عربستان و دیگر کشورهای اسلامی می‌کند. وی رییس هیأت جهانی تدبر در قرآن و عضو شورای اداری هیأت علمای ارشد عربستان است. او 4.4 میلیون هوادار در توئیتر دارد. العمر مؤلف تعداد زیادی از کتاب‌های ضد شیعی است. یکی از کتاب‌های او در سال 1993 با عنوان «واقعیت رافضی ها در بلاد توحید» شیعه را کافر و اسلام ستیز معرفی می کند. او به اسم از برخی علمای شیعیان نام می برد و آنها را به تلاش برای تسلط بر بخش‌های اساسی کشور نظیر اقدامات تجاری و آموزش و پرورش متهم می‌کند. او همچنین نسبت به افزایش جمعیت شیعیان هشدار می‌دهد.
در آوریل 2015 العمر در توئیتی به نقل از ابن تیمیه نوشت: «هیچ دشمنی برای مبارزه با مسلمانان دست به کار نشد، مگر اینکه رافضی ها نیز به آنها اضافه شدند. قرن های مختلف تاریخ این موضوع را تاکید می کند. آیا ما می دانیم دشمنمان چه کسانی هستند؟»
العمر در مطلب دیگری می نویسد: رافضی ها مشهورترین افراد بعد از یهودیان در تاریخ امت در فریبکاری و نقض عهد هستند.
علی المالکی
شیخ دیگری که با تمام توان در گسترش فرهنگ ضد تشیع در عربستان فعالیت می‌کند، علی المالکی است. وی پست‌های متعدد دولتی در اختیار داشت که از جمله آنها قضاوت آموزشی و دفتر پادشاهی عربستان است. او 432 هوادار در توئیتر دارد. او در توئیتی در سال 2012 نوشت: جوان شیعی رافضی هنگامی که کودک است ، شکل و ظاهرش قابل پذیرش است ، اما هنگامی که بزرگ می‌شود و (مذهب شیعه را می پذیرد) خداوند چهره او را به چهره خوک تغییر می دهد.
ابراهیم الفارس
ابراهیم الفارس یکی دیگر از مفتیان هتاک سعودی است که گفتمان ضدشیعی و تنفرآمیز را در جامعه سوق می‌دهد. او عضو سابق بخش تربیتی دانشگاه ملک سعود در ریاض است و 178 هزار هوادار در توئیتر دارد. الفارس مقاله طولانی را در رابطه با مذهب شیعه در سایت اینترنتی "اسلام وب دات نت" با عنوان زنجیره رافضی ها، عقاید و اهداف منتشر کرده است.
او در ابتدای این مقاله می‌نویسد که اهل تسنن باید همیشه نسبت به خطرات شیعیان رافضی هوشیار و بیدار باشند و بدانند که غفلت، آنها را در شرایط رقت باری قرار می دهد. پیگیری‌کنندگان رافضی ها در طول تاریخ می دانند که آنها هیچ دشمنی غیر از اهل تسنن ندارند.
الفارس در توئیتر چندین بار برای حمله به شیعیان استفاده کرده و آنها را فرزندان نامشروع متولد شده از ازدواج مجوس و یهودیان می خواند. او همچنین شیعه را به تلاش برای نفوذ در جوامع اهل تسنن با استفاده از اسامی غیر شیعی و ارسال زنان باردار به مناطق دیگر عربستان متهم می کند تا گواهی تولد فرزندان آن ها در مناطق با اکثریت شیعه نباشد.
الفارس صراحتاً و به صورت مستقیم خواستار دور نگه داشتن شیعیان از مناصب بالای حکومتی و پست‌های حساس شده و در توئیتی نوشت: اگر تصمیم‌گیری در دست من بود تمامی رافضی ها را از مناطق حساس و پست های بالا برکنار می کردم و سیاست تفرقه بینداز وحکومت کن را بین آنها اجرا می کردم.
وی همچنین در توئیتی مربوط به سال 2014 شیعیان عربستان را متهم به جاسوسی برای ایران کرده و خواستار آن می شود که آنها در پست‌های حساس و مهم به کار گرفته نشود: نسبت به کارگیری رافضی ها در پست‌های مهم و حساس هوشیار باشید ، چرا که آنها جاسوس‌هایی مخلص برای مراجع خود در ایران و امثال آن هستند. در این صورت است که اطلاعات ما سریع‌تر از آنچه که تصورش را بکنید به دست آنها خواهد رسید.
شریف حاتم بن عارف العونی
برخی روحانیان و مفتیان دیگر سعودی نیز اظهارات و مواضع تحریک‌آمیز دیگری را در سطوح پایین‌تر مطرح می‌کنند، البته آنها نیز در تغذیه گفتمان ضدشیعی مسلط بر عربستان سعودی سهیم بوده و بر آن تأکید دارند. با توجه به اینکه عربستان سعودی از مدت‌ها پیش اقدامات تبعیض‌آمیز و شیعیان را در دستور کار خود قرار داده ، حاکمیت این کشور باید اقداماتی در رد و مقابله با واکنش‌های مفتیان خود در زمینه شیعه ستیزی به کار بگیرد.
شریف حاتم بن عارف العونی یکی از این مفتیان است. او عضو سابق شورای مشورتی عربستان به عنوان بالاترین سازمان سیاسی مشورتی در این کشور است و در حال حاضر در دانشگاه ام القرای مکه پست دارد.
در روز 29 می و در پی هدف قرار گرفتن یک مسجد شیعی در منطقه القطیف، العونی در سایت فیس بوک نوشت: امروز خطیب جمعه ما دعایی را در دعوت به تخریب و هلاکت رافضی‌ها کرد، اما نمی‌دانست که درخواستش قبل از دعا کردن در القطیف اجابت شده است. این کرامتی است که حتی اولیا و صالحین نیز به آن دست پیدا نکردند و آن اینکه قبل از دعا، درخواست پذیرفته شود.
العونی اما یک روز بعد از نوشته خود عدول کرده و گفت که کافر شمردن شیعیان یا قتل آنها جایز نیست. معلوم نبود علت تغییر ناگهانی مواضع وی چه بود؟
عبدالعزیز الطریفی
یک مفتی سعودی دیگر که اقدام به ترویج گفتمان ضدشیعی کرده و حاکمیت عربستان باید اظهارات وی را رد کند ، عبدالعزیز الطریفی کارشناس سابق وزارت امور اسلامی عربستان است. وی همچنان در میان سعودی‌ها تأثیرگذار است و تعداد هواداران وی در توئیتر بالغ بر یک میلیون نفر است.
او در روز 18 می مطلبی نوشت با این عنوان که شیعه بخشی از توطئه همراه با مسیحیان و یهودیان است. وی مدعی شده است که: هرگز یهودیان و مسیحیان مانند امروز با شیعیان توطئه نکرده بودند. آنها قبلا در یک کشور و امروز در تمام کشورها توطئه می کنند.
در روز 5 می الطریفی نوشت: غرب از اهل تسنن می‌خواهد به سمت هم‌گرایی با رافضی ها پیش بروند و مخفیانه از رافضی ها می‌خواهد ضد اهل تسنن با استبداد رفتار کنند.
محمد البراک
محمد البراک روحانی دیگر وهابی است که اقدامات ضد شیعه را در دستور کار خود قرار داده است. وی استاد دانشگاه دولتی ام القری در مکه است و 316 هزار هوادار در توئیتر دارد. او در روز 15 می سال 2015 مجموعه ای از توئیت های ضد شیعی را منتشر کرد. در یکی از این مطالب آمده است: دو موضوع متضاد با هم جمع نمی شوند: قرآن عظیم که هیچ باطلی در آن راه ندارد و دین شیعه رافضی که مشتمل بر گمراهی و خرافات و پلیدی ها است. او در توئیت دیگری نوشت: اگر تمامی آیین‌های باطل دور هم جمع شوند ، بدترین افراد در این مجموعه شیعیان رافضی هستند.
او در توئیت دیگری در سال 2013 تأکید در رابطه با تخریب مراکز مقدس شیعیان می نویسد: رافضی ها اهمیتی به مساجد مسلمانان نمی‌دهد ، بلکه کار خود را با برپایی مراکز شرک در نزد خود دنبال می کنند. شایسته است که مجاهدین حرم های آن ها را با خاک یکسان کرده و آثار آن را از بین ببرند.
محمد النجیمی
محمد النجیمی یکی دیگر از این افراد است. او مفتی سعودی است و دولت عربستان باید اظهارات وی را رد کند. او استاد آکادمی عالی قضایی وابسته به دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در ریاض است. او 127 پیگیری کننده در توئیتر دارد. وی در مارس 2015 در توئیتی نوشت: بفهم! ما داعش را تایید نمی کنیم، بلکه ضد آن هستیم، از بین بردن خوارج و داعش آسان است، اما مجوسی ها و رافضی ها خطرناک تر و از بین بردن آنها سخت تر است. کاش می فهمیدی!
گفتمان ضد شیعی در کتاب های رسمی سعودی
دیده‌بان حقوق بشر ده ها مورد از حالت های تبعیض و تحریک ضد دانش آموزان شیعه در نظام آموزشی عربستان را مستند کرده است. به عنوان مثال در سال 2006 معلمان اهل تسنن در مدارس شهر احساء دانش آموزان شیعه را به علت برگزاری مناسبت‌های دینی و ثبت آن در گوشی های تلفن همراه کافر توصیف می کردند. در مارس 2008 یک شیعه اسماعیلی در ریاض نقل کرد که چطور یک معلم اهل تسنن دختر وی را کافر توصیف کرده و از کلاس اخراج کرده است.
علاوه بر تعرض‌های صورت گرفته ضد دانش‌آموزان شیعه ، معلمان و فعالان شیعه نیز از مدت‌ها پیش نسبت به جانب‌داری ضد شیعیان در کتاب‌های درسی مورد استفاده وزارت آموزش پرورش در مدارس رسمی عربستان شکایت دارند. اعتراض آنها این است که متون موجود در این کتاب‌ها اعتقادات و رفتارهای دینی شیعیان را محکوم کرده و به صورت مستقیم به تبعیض ضد شیعیان منجر می‌شود. انتقاد از رفتارهای دینی شیعیان گفتمانی مورد حمایت در عربستان است، اما مقامات این کشور نباید اجازه بدهند توصیفاتی نظیر کافر ضد شیعیان در روش‌های درسی آنها وجود داشته باشد.
مناقشه در زمینه کتاب‌ها و وعده نافرجام اصلاح آنها
کتاب‌های دینی عربستان سعودی مناقشه گسترده‌ای را طی سال‌های گذشته به ویژه بعد از حملات 11 سپتامبر سال 2001 ایجاد کرده است. اتهامات زیادی در این رابطه در زمینه انتشار محتویات ضد یهودی و ضد مسیحی در این کتاب‌ها مطرح است که جهاد ضد کفار را ترویج می کند.
به عنوان مثال پژوهشی از سوی سازمان فریدوم هاوس در سال 2006 به این موضوع اشاره می کند که یکی از کتاب های دبیرستانی عربستان یهودیان را میمون و "ملت شنبه" توصیف می کند و مسیحیان را خوک و مشرک توصیف می کند.
دیپلمات‌های سوری در واکنش به این انتقادات ، تعهد به اصلاح روش‌های آموزشی خود دادند. در نوامبر سال 2005 ترکی الفیصل سفیر وقت عربستان سعودی در سازمان ملل متحد در کنفرانسی تعهد داد که روش‌های آموزشی عربستان را اصلاح کرده و مواردی که دعوت به تعصب و افراطی‌گری می‌کند، برای اصلاح نماید. وی در این رابطه صراحتاً اعلام کند که روش‌های اثبات‌شده آموزشی در مدرسه شامل بازنویسی متون درسی می‌شود و صدور دستوراتی برای آنها نیز بخشی از این رویکرد خواهد بود و به صورت کلی نظام آموزشی کشور از بالا تا پایین تغییر خواهد کرد.
ترکی الفیصل در مارس سال 2006 مدعی شد که حاکمیت عربستان تمامی موارد موجود در زمینه تعصب در متون درسی را از بین برده، اما پژوهشی که پس از این تاریخ در رابطه با 12 کتاب دینی عربستان از سوی مرکز فریدوم هاوس صورت گرفت، نشان داد که با وجود تغییر برخی از محتواها ، روش دینی همچنان به دنبال انتشار ایدئولوژی تنفر نسبت به کافران است که شامل مسیحیان و یهودیان و شیعیان و اهل تصوف و اهل تسننی است که پیرو رویکرد وهابیت نیستند.
وزارت خارجه آمریکا در سال 2011 مرکز بین‌المللی ادیان و دیپلماسی را مسؤول بررسی کامل کتاب‌های دینی عربستان سعودی نمود، اما از انتشار نتایج این پژوهش خودداری کرد، این موضوع با انتقادات گسترده‌ای مواجه شد. با این وجود وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که فعالیت خود با حاکمیت آل سعود برای اصلاح روش‌های درسی را ادامه می‌دهد.
در مارس 2016 کمیته حقوق اطفال وابسته به سازمان ملل متحد خواستار اطلاعاتی در این رابطه شد که آیا دولت عربستان روش‌های تبعیض‌آمیز اقلیت‌های دینی در مدارس این کشور را اصلاح کرده است. دولت عربستان به صراحت گفت که روش‌های درسی آن شامل هیچ یک از رویکردهای تبعیض‌آمیز نیست. اما این کمیته از عربستان خواست تا اصلاح کتاب‌های درسی و پیرایش آن از محتویات توهین‌آمیز و اقلیت‌های دینی را در اولویت‌های خود قرار دهد.
مسؤولان سعودی در فوریه سال 2017 بر اساس گزارش آمریکا در رابطه با آزادی‌های دینی در جهان اعلام کردند که مرحله نهایی اصلاحات کتب درسی در دبیرستان‌ها همچنان در دست اجرا است و اصلاحات صورت گرفته در کلاس‌های 11 و 12 به زودی انجام خواهد شد.
با این وجود کمیته مذکور اعلام کرد که با وجود اینکه سطح محتویات متعصبانه در این کتاب ها کاهش پیدا کرد، اما همچنان زبان توهین‌آمیز ضد مسلمانان غیر اهل تسنن در آن وجود دارد.
رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا نیز به کمیسیون امور خارجه در مجلس نمایندگان این کشور در تاریخ 14 ژوئن 2017 اعلام کرد که یکی از طرح‌هایی که مرکز جهانی مبارزه با افراطی‌گری که مقر جدید آن در ریاض است، در پیش گرفته، این است که کتب جدید درسی مخصوص مدارس موجود در مساجد تمامی نقاط جهان تدوین کند تا جایگزین کتاب‌های درسی موجود شوند که رویکردهای افراطی وهابی و توجیه خشونت را در دستور کار خود قرار داده است. تیلرسون با این وجود به صورت مستقیم به کتاب های درسی عربستان سعودی اشاره نکرد./۸۴۷/ب۱۰۱/ف
منبع: تسنیم