نگاهی گذرا به کتاب مثل قطره‌های باران
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا انتشارات سروش نعیما کتاب درسنامه امر به معروف و نهی از منکر «مثل قطره‌های باران» نوشته آیت‌الله غلامعلی نعیم‌آبادی را منتشر کرده است.
مؤلف کتاب را در هشت فصل سامان داده است: کلیات، تاریخچه امر به معروف و نهی از منکر در صدر اسلام، جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در اسلام، عوامل رکود امر به معروف و نهی از منکر در جامعه، شناخت امر به معروف و نهی از منکر، آسیب‌شناسی امر به معروف و نهی از منکر، روش‌های امر به معروف و نهی از منکر و آثار مثبت امر به معروف و نهی از منکر و عواقب ترک آن .
در بررسی احکام اجتماعی در اسلام دیده می شود که نمونه‌هایی بسیاری مانند تنظیم روابط همسایگان و مسائل مالی، زکات و خمس، حج، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر، مسائل حکومتی و...همه مشمول فقه اجتماعی می‌شوند که با در نظر گرفتن فروع آن منظومه گسترده‌ای از عناوین اصلی و فرعی خواهد شد. لذا نویسنده در مقدمه کتاب در این باره چنین گفته است:
تنوع موضوعات در گستره فقه اجتماعی و نیز روش‌های اجتهادی توانسته است پاسخ‌گوی بسیاری از نیازهای انسان در حوزه اجتماعی باشد و ظرفیت وسیع خود را در موضوعات جدید به نمایش بگذارد. با این حال، هرچند قوانین الهی یا قوانین بشری، مترقی و عالی باشد، بدون اجرای صحیح، نتیجه چندانی حاصل نخواهد شد و بود و نبود آن یکسان خواهد بود. در اینکه چگونه می‌توان به این مسئله کمک کرد دو دیدگاه اصلی وجود دارد. دیدگاه اول، ایجاد سیستم نظارت پلیسی مقتدری است که بر اجرای قوانین نظارت کند و جامعه را به اجرای قانون وادارد. اما دیدگاه دوم، متعلق به اسلام است که امر به معروف و نهی از منکر است.
همچنین نگارنده در صفحه 35 کتاب در خلاصه فصل اول چنین می‌نویسد:
برای فهم بهتر امر به معروف و نهی از منکر باید موضوعاتی مانند «جامعه»، «دین» و «نظارت همگانی» را توضیح دهیم. «جامعه» مجموعه‌ای از انسان‌هاست که با روابط گسترده خود اجتماعی را شکل می‌دهند که مبتنی بر سنت‌ها و قوانین است. اما قوانین و سنت‌هایی که بنیان جامعه را تشکیل می‌دهند بر اثر اهمال و جاه‌طلبی انسان‌ها آسیب‌پذیر است و باید با خیزش همگانی از صدمه خوردن جامعه جلوگیری کرد.
«دین» نیز از این منظر که خاستگاه مشروعیت بخشی این خیزش همگانی است، محل بحث قرار می‌گیرد. دین اسلام علاوه بر احکام فردی دارای احکام اجتماعی، از جمله امر به معروف و نهی از منکر است. در فرهنگ اسلامی، این حکم اجتماعی باعث حفظ جامعه و افراد آن از خطرها و انحرافاتی است که موجب انحطاط و فروپاشی آن می‌شود.
«نظارت همگانی» هم مقوله دیگری است که امروزه علاوه بر درج در قانون اساسی، در ادبیات علمی نیز وارد شده است.
در ادامه آیت‌الله نعیم‌آبادی عوامل رکود امر به معروف و نهی از منکر در جامعه را چنین برمی‌شمارد: فقدان شناخت کافی از معروف و منکر، ضعف و سستی، ترس، بی‌اعتنایی رفتار مردگان متحرک، خودداری خواص از امر به معروف و نهی از منکر و استصلاح برتری منافع مالی بر دین.
وی در توضیح خودداری خواص از امر به معروف و نهی از منکر چنین آورده است:
به طور کلی خواص به سه شکل موجب تضعیف جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه می‌شوند. نخست آنکه، خودشان امر به نیکی و نهی از زشتی‌ها نمی‌کنند؛ دوم آنکه، منکر را تشویق می‌کنند و معروف را در معرض بی‌توجهی قرار می‌دهند؛ مثلاً وقتی خانم بدحجابی کار اداری با آنها دارد به‌سرعت رسیدگی می‌کنند و اما به کار خانم‌های محجبه اعتنایی نمی‌کنند. صورت سوم، آن است که امر به معروف و نهی از منکر عوام را برنمی‌تابند و با آن مقابله می‌کنند. بنابراین، امر به معروف و نهی از منکر کمتر دامن خواص را می‌گیرد. اگر کسی هم به این کار اقدام کند، خواص با توجه به توانمندی‌هایی که دارند و با بهره بردن از ابزارهای قدرتی که در اختیار دارند، شخص آمر به معروف را در تنگنا قرار می‌دهند.
در پشت جلد کتاب نیز درباره امر به معروف و نهی از منکر چنین آمده است:
مثل قطره‌های باران است فریضه الهی امر به معروف و نهی از منکر. نم‌نم باران، پر از حس حیات است که تن خشکیده زمین را طراوت می‌بخشد و بر لب‌های ترک خورده خاک مرهم می‌نهد؛ نفس را به زندگی بازمی‌گرداند و خون را در رگ‌های طبیعت جاری می‌سازد. هوا لطیف می‌شود با عطر آن و خاک تیره پاک می‌گردد تا زندگی و حیات باقی بماند. عمل به فریضه امر به معروف و نهی از منکر توسط همه افراد جامعه نیز رفتارهای غلط را اصلاح و از ابتلاء جامعه به بیماری‌های اخلاقی جلوگیری می‌کند، از ارزش‌های جامعه حفاظت، زمین را آباد، حقوق پایمال شده را احقاق و امنیت مردم را تأمین می‌کند. تداوم حیات جامعه، نشاط و پویایی روابط انسانی درگرو امر به معروف و نهی از منکراست. و این ضرورتی مهم برای حیات اجتماعی انسان است؛ درست مثل قطره‌های باران.
انتشارات سروش نعیما کتاب مثل قطره‌های باران را با شمارگان 5000نسخه و در 307 صفحه با قیمت 18000 تومان روانه بازار نشر کرده است. علاقه‌مندان می‌توانند برای تهیه کتاب با شماره تلفن:37730341-025 و 09101393171 تماس حاصل نمایند.۹۹۸/ ن ۶۰۲/ش