گزارشی از میزان نفوذ و دخالت عربستان، امارات و غربی‌ها در مسائل سیاسی لبنان
به گزارش خبرگزاری رسا، در فاصله دو ماه مانده به انتخابات پارلمانی لبنان یعنی در اسفندماه گذشته (1396) و حدود دو ماه بعد از بازداشتش در ریاض، عربستان تصمیم گرفت «سعد الحریری» نخست‌وزیر لبنان را فرابخواند تا با او درباره انتخابات پارلمانی گفت‌وگو کند؛ الحریری در همان ماه به ریاض رفت و پس از دیدار با مقامات مختلف این کشور، به بیروت بازگشت.
نخست‌وزیر لبنان به محض رسیدن به بیروت به دیدار «فؤاد سنیوره» رییس‌جمهور سابق این کشور رفت و همزمان در محافل سیاسی درباره مسیر انتخاباتی حزب «تیار المستقبل» و موضع ریاض در این خصوص سوالهایی ایجاد شد.
با فرا خوانده شدن الحریری به عربستان مشخص شد ریاض تصمیم گرفته به شیوه‌ای متفاوت با این موضوع تعامل داشته باشد: نه صمیمیت و نه حمله؛ بلکه تلاش در راستای بهبود موازنه قدرت در راستای منافع ریاض و بدون کناره‌گیری از واقعیت لبنان.
سفر سعد الحریری به عربستان در حالی صورت گرفت که طی سفر قبلی به این کشور در هشتم آبان ماه سال گذشته (1396)، مجبور به استعفا و پس از آن بازداشت شد؛ نخست‌وزیر لبنان بیست و سه روز بعد و پس از وساطت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در یکم آذرماه به لبنان بازگشت اما این واقعه، در درون جریان 14 مارس، دودستگی‌هایی ایجاد کرد.
عربستان با فشار اماراتی-آمریکایی، پرونده انتخابات لبنان را برای فرستادن پیام «لبنان، رها شده نیست» به داخل و خارج انتخاب کرد؛ ریاض در راستای تجمیع جریان 14 مارس تلاش می‌کند و اولین پیام سعودی‌ها با سفر هیأت این کشور به لبنان به ریاست «نزار العلولا» مشاور دفتر پادشاهی عربستان و دیدار با برخی شخصیت‌های سیاسی این کشور منتقل شد؛ یک هفته بعد هیأت عربستانی دیگری وارد لبنان شد تا در دیدار با شخصیت‌های جدید لبنانی درباره تعامل با حزب‌الله و متحدان آنها در مرحله بعدی صححبت بیشتری داشته باشد.
توصیه به «قطع روابط با حزب‌الله»
عربستان آنچنان غرق در بازار انتخاباتی لبنان شد تا جایی که در بهمن‌ماه گذشته «ولید الیعقوب» سفیر عربستان در لبنان (که اکنون برکنار شده) به دخالت در ترکیب لیست‌های انتخابات وارد شده و به کسانی که با آنها در لبنان در ارتباط است یک نصیحت اساسی می‌کند: «با حزب‌الله قطع رابطه کنید».
«الاخبار» در آن زمان گزارش داد: الیعقوب با خانم «میریام سکاف» رییس «الکتلة الشعبیة» (ائتلاف مردمی) دیدار کرد و از وی خواست روابطش با حزب‌الله را قطع کند. منابع انتخاباتی وابسته به خانم سکاف می‌گویند این ائتلاف قادر است 2 کرسی از 7 کرسی «زحله» را از آن خود کند اما برخی منابع دیگر در این موضوع شک دارند.
افشای سند محرمانه عربستان برای تضعیف حزب‌الله در لبنان
هفته گذشته سندی فاش شد که حمایت عربستان از برخی متحدانش در لیست‌های انتخاباتی لبنان با هدف تضعیف حزب‌الله و کم کردن از محبوبیت مردمی این جنبش را نشان داد.
نامه مذکور که به امضای «عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان رسیده بود ، خطاب به «ولید البخاری» کاردار عربستان در لبنان نوشته شده بود.
در این سند آمده بود وزارت خارجه (عربستان) دستور حمایت لازم از لیست‌های جریان المستقبل و حزب «القوات‌اللبنانیه» را در انتخابات پارلمانی لبنان می‌دهد تا در اولین فرصت در راستای ارائه پیشنهادی به پارلمان جدید لبنان برای مشروع کردن حضور آوارگان سوری بر اراضی لبنانی کار شود و اهرم فشاری بر حزب‌الله خصوصا در منطقه البقاع برای تغییر بافت اجتماعی و تحقق اهداف زیر باشد:
اول: تضعیف نفوذ حزب الله در پایگاهش (منطقه البقاع)
دوم: ایجاد شکاف میان حزب‌الله و پایگاه‌های مردمی‌اش
سوم: خارج کردن منطقه از سیطره و نفوذ حزب‌الله
.jpg)
مداخله سفارت‌خانه‌های خارجی در انتخابات لبنان و هشدار حزب‌الله
در رسانه‌های لبنانی گزارش‌های مختلفی از دخالت عربستان و دیگر کشورها در انتخابات لبنان منتشر شده و این مداخلات طی دو هفته اخیر به شدت افزایش افزایش یافته است. «انجمن لبنان برای انتخابات دموکراتیک» در این باره هشدار داد و از افزایش سطح مداخلات خارجی مانند آنچه در سفر سفرای امارات و عربستان به مناطق بعلبک و عکار رخ داد، ابراز نگرانی کرد.
بر اساس گزارش رسانه‌های لبنانی، سفارت‌خانه‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای غربی به سمت حمایت علنی و آشکار از لیست‌های جریان المستقبل و القوات‌اللبنانیه در رقابت با لیست‌های حزب‌الله و متحدانش پرداخته‌اند و این موضوع حتی به خرج کردن پول‌های بسیار در این راه رسیده است.
حمایت مالی نامحدود از دفترهای لیست المستقبل و القوات که ریاست آن را نماینده پارلمانی «یحیی شمص» بر عهده دارد اما در واقع سفارت‌های یاد شدده آن را اداره می‌کنند، کاملا مشخص است. این دفترها در حال گسترش دامنه فعالیت خود به خارج از بعلبک-الهرمل هستند تا به بیروت و ضاحیه نیز برسند.
محافل سیاسی معتقدند همه اینها دلالت بر آن دارد که این سفارت‌ها به هر قیمتی شده می‌خواهند حداقل به یکی از کرسی‌های حزب‌الله در حوزه‌های مذکور دست یابند تا به افکار عمومی بگویند حزب‌الله از حمایت مردمی سابق برخوردار نیست؛ حامیان مقاومت در لبنان نیز حجم این هدف قرار گرفته شدن را درک کرده‌اند.
بعلبک –هرمل حدود 20 هزار اهل سنت دارد اما به دلیل آرای بالای شیعیان، بر اساس قانون قبلی نمی‌توانستند نماینده‌ای از المستقل به پارلمان بفرستند اما با قانون جدید این فضا برای آنها فراهم شده است، علت توجه بیش از حد عربستان و امارات و غیره به حوزه مذکور به همین دلیل است.
این موضوع واکنش حزب‌الله را نیز در پی داشت: شیخ «نعیم قاسم» معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان در گفت‌وگویی اعلام کرد: حزب‌الله، مداخله برخی سفارت‌های عربی و خارجی را اقدامی ناامیدانه می‌داند، زیرا گروه‌های وابسته به آنها در لبنان نتوانسته‌اند اوامر این سفارتخانه‌ها را محقق کنند و به همین دلیل به دخالت مستقیم روی آوردند.
معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان با اشاره به تلاش برخی احزاب برای تخریب چهره حزب‌الله تصریح کرد: پاسخ این جنبش به تحریک‌‌آفرینی‌ها، با ارائه یک برنامه انتخاباتی کامل، محکم و موثر بوده؛ این در حالی است که حزب «المستقبل» برنامه انتخاباتی ندارد و علیه حزب‌الله تحریکآفرینی می‌کند اما این مردم هستند که باید مقایسه و گزینه صحیح را انتخاب کنند.
«نبیل قاووق» عضو شورای مرکزی در حزب‌الله نیز در سخنانی به این موضوع اشاره کرد و گفت: زمانی که عربستان اموالی را برای هدف قرار دادن مقاومت (خرید رأی برای رقبای حزب‌الله) خرج می‌کند و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان معرکه تحریکآفرینی و خرید رأی را رهبری می‌کند ؛ رأی ما در روز انتخابات «دستاورد مقاومت» است.
«سید حسن نصرالله» دبیرکل حزب‌الله هم در مراسم چهلمین سالگرد تاسیس حوزه مطالعات اسلامی امام منتظر (عج) در شهر بعلبک (در اسفندماه گذشته) طی صحبتی تلویحی اعلام کرد، این جنبش با پول رأی نمی‌خرد و آن را حرام می‌داند.
مهره‌های سفارت امارات برای مقابله با حزب‌الله و أمل
روزنامه «الاخبار» لبنان در یکی از گزارش‌های «امارات‌لیکس» خود که مربوط به تلگراف‌های لو رفته سفارت امارات در لبنان است، لیست کاندیدهای پیشنهاد شده از سوی این سفارت برای مقابله با حزب‌الله و امل را منتشر کرد.
تلگراف مذکور شامل اسامی شیعیان مخالف با حزب‌الله در لبنان است که برای انتخابات پارلمانی آینده کاندید شده اند و امارات اعلام کرده باید از نامزدی آنها جهت ورود به پارلمان حمایت مالی شود.
.jpg)
تصاویر اسامی پیشنهادی سفارت امارت
تیم‌های آمریکایی- اروپایی و عربی ناظر انتخابات هستند
دفتر رسانه‌‌ای وزارت کشور لبنان اعلام کرده است موسسه ملی دموکراسی که ریاست آن را «مادلین آلبرایت» وزیر خارجه اسبق آمریکا بر عهده دارد با 30 ناظر بر حوزه‌های 15 گانه انتخابات پارلمانی لبنان نظارت خواهند کرد. همچنین یک تیم از اتحادیه عرب نیز در روند نظارتی مذکور حضور خواهند داشت.
اتحادیه اروپا نیز در نظارت بر انتخابات لبنان حضور دارد، چندی پیش «نهاد المشنوق» وزیر کشور لبنان، «ایلینا والنسیانو» رییس هیأت ناظران بین‌المللی وابسته به اتحادیه اروپا را در لبنان به حضور پذیرفت. وی به المشنوق توضیح داد که تیم دهها نفری ناظران اروپایی بر عملیات رأی‌گیری در داخل و خارج از لبنان نظارت خواهند کرد.
تحلیل اندیشکده آمریکایی از نتیجه انتخابات 2018 لبنان
اندیشکده آمریکایی «انستیتو واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» در یادداشتی بر انتخابات لبنان به قلم «حنین غدار»، حزب‌الله را بزرگترین برنده این انتخابات خواند و اذعان کرد فرصت برای جلوگیری از تحقق این پیروزی از دست رفته است.
در بخش‌هایی از این گزارش که 19 آوریل 2018 منتشر شده، آمده است: در سال 2005 وعقب‌نشینی نیروهای سوریه از لبنان، حزب‌الله در انتخابات پارلمانی شکست خورد اما تغییرات کنونی در قانون انتخابات و تحول در ائتلاف‌های سیاسی، حزب‌الله و متحدانش را در موضعی قرار داده که آنها را برای کسب اکثریت بی‌سابقه پارلمان در انتخابات پیش‌رو آماده کرده است .
غدار افزود:در واقع از سال 2009 شرایط به صورت بسیار زیاد به نفع حزب‌الله چرخیده است علیرغم اینکه موضوع سوریه و آوارگان آن در لبنان منجر به نگرانی برخی لبنانی‌ها شده اما صلاحیت‌ها و شایستگی‌های حزب‌الله در نظر بسیاری از رأی‌دهندگان بهتر شده است. موضوع بسیار مهم‌تر آن است که رقابتی که حزب‌الله با آن مواجه است، بسیار ضعیف است. ائتلاف 14 مارس در حال فروپاشی است و الحریری بیشتر از آنکه در تقابل با حزب‌الله باشد، (با این جنبش) موافق است. به نظر می‌رسد از زمانی که الحریری از بازداشت اجباری خودرد ریاض در نوامبر گذشته (2017) بازگشته، عقب‌نشینی‌های بیشتری در قبال تمایلات حزب‌الله داشته است.
این اندیشکده نتایج احتمالی پس از پیروزی حزب‌الله در انتخابات را به شرح زیر پیش‌بینی کرد:
اول: احتمالا حزب‌الله دست به شادی زیاد پس از پیروزی نزند زیرا این اقدام، منجر به نگرانی جمعه بین‌المللی می‌شود و چه بسا غرب را به تحمیل تحریم‌های اقتصادی و غیره بر لبنان تشویق کند. به جای این، احتمال می‌رود حزب‌الله طوری رفتار کند گویا اتفاقی نیفتاده و همچنین اقدام به تثبیت الحریری در جایگاه نخست‌وزیری کند. این بدان معنا نیست که حزب‌الله و شرکایش در پارلمان بر همه چیزز توافق دارند اما هنگامی که موضوع مربوط به مسایل اساسی مانند عزل و نصب‌ها در مراکز امنیتی، جنگ‌ها در منطقه و مسایل خارجی دیگر باشد، این حزب‌الله است که تصمیم‌ها را میگیرد.
دوم: احتمال می‌رود حزب‌الله از اکثریت پارلمان برای مشروعیت دادن به سلاحش استفاده کند. «سید حسن نصرالله» دبیرکل حزب‌الله اخیرا گفت افکار عمومی درباره این قضیه تغییر کرده و ملت لبنان از «مقاومت» در مبارزه با اسرائیل حمایت می‌کنند. نظر به سیاست «بیطرفی» که سعد الحریری آن را مطرح کرد – و اصل آن در عدم مقابله با حزب‌الله خلاصه می‌شود- احتمال وجود حزب سیاسی مسلح دائمی، دیگر مسأله مورد اختلاف زیاد ، حداقل در سطح محلی و داخلی نخواهد بود.
سوم: حزب‌الله به سمت تغییر قوانین پیش خواهد رفت تا تسلط خود برای طولانی مدت را تضمین کند.
هشدار وزیر صنعت لبنان
«حسین الحاج» وزیر صنعت لبنان که اکنون نیز از کاندیدهای حزب‌الله برای انتخابات است، اسفندماه گذشته (1396) درباره مداخلات خارجی در این انتخابات هشدار و از آغاز آنها خبر داد.
وی گفت:بر کسی پوشیده نیست که آمریکا و برخی کشورهای اروپایی و عربی و رژیم صهیونیستی مداخله در انتخابات پارلمانی آینده را آغاز کرده‌اند و تنها مشکل آنها، مقاومت لبنان، محبوبیت آن در این کشور و حضورش در پارلمان آینده است.
انتخابات پارلمانی پس از 3 دوره تمدید پارلمانی فعلی (حدود 10 سال)، فردا (یکشنبه/16 اردیبهشت) در 15 حوزه برگزار می‌شود و باید دید آیا این حجم از دخالت‌ها بر نتایج رقابت مذکور تأثیری مشهود می‌گذارد یا خیر./۸۴۷/ب۱۰۲/ف
منبع: فارس