بررسی رابطه ناسیونالیسم و باستانگرایی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، انتشارات تسنیم اندیشه با همکاری خبرگزاری رسا، کتاب «فرقهها، عرفانوارهها و مکاتب صهیونیستی» را به قلم مهدی دهنوی و با نظارت علمی محمدحسین فرجنژاد منتشر کرده است. بنابراین از این پس مطالب این کتاب را در قالب برشی از کتاب خدمت خوانندگان عزیز تقدیم میکنیم:
درباره ناسیونالیسم یا ملّیگرایی تعاریف گوناگونی مطرح شده است ولی میتوان مفهوم مشتركی از آنها بهدست آورد؛ پس نخست به بیان برخی از تعاریف میپردازیم.
«اسنایدر» ، ناسیونالیسم را حالت ذهنی یا عاطفی گروهی از مردم در یك منطقه جغرافیایی معین، با زبان و عادات و رسوم مشترك تعریف میکند. «هانسكوهن» معتقد است، ناسیونالیسم، حالتی روحی است كه عالیترین شكل آن، وفاداری نسبت به ملّیت و میهن است. از نظر وی، ناسیونالیست آنگاه اصیل است كه هیچ عامل دیگری در راه وفاداری انسان به میهن مانع نشود.
برخی، ملّیگرایی را تركیبی متغیر از اعتقادات و حالاتی میدانند كه با عناصری همچون سرزمین مشخص، خصایص مشترك فرهنگی، دولت مستقل و عشق به وطن شناخته میشود. درباره ملیگرایی، موضعگیریهای بسیار متفاوتی صورت گرفته است؛ برخی آنقدر ملّیگرایی را باور دارند كه آن را مقدسترین و ارزشمندترین ارزشهای یك ملت میدانند؛ برای نمونه، «آرنولد توینبی» ، مورّخ انگلیسی، ناسیونالیسم را مذهب غیر رسمی جامعه جدید غربی معرفی میکند.
وطندوستی- و نه وطنپرستی- یعنی علاقه طبیعی و فطری به زادگاه، خاك، ملت، مفاخر و میراث گذشته، امری فطری است و نه تنها ناپسند نیست كه ستودنی است. اما وطنپرستی، یعنی اصالت دادن به آب و خاك و ملّیت و گزافهگویی برای بزرگنمایی یك ملت پسندیده نیست؛ وطنپرستی که روح خودستایی را میآفریند و مقابله با دیگر اقوام و ملتها را توجیه میکند، از نظر عقل و شرع ناپسند و خلاف فطرت انسانی است.
ملیگرایان با وطنمحوری و نژادپرستی، به شكل جاهلانه تنها آنچه را به ملت آنان منسوب است، حق دانسته، بر این اساس، بهگونه غیرمنطقی، بسیاری از حقایق را زیر پا میگذارند! شعلهور ساختن احساسات نژادی و زبانی، برتریطلبی، دشمنسازی و تنفر از بیگانگان، تقدیس افراطی خاك و گذشتهگرایی هنگامی كه از حد طبیعی خارج شود، وحدت و امنیت ملی نیز با خطر رو بهرو میشود و چه بسا به برادركُشی، قومزدایی و حتی تجزیه داخلی و جنگ خارجی و منطقهای میانجامد.
تبدیل ناسیونالیسم به فاشیسم در ایتالیای دوره موسولینی و به ویژه در آلمان نازی در عصر هیتلر، مصائب عظیمی را برای جهان به بار آورد.
ارزیابی میراث و آثار گذشته یك ملت باید با بررسی عقلانی و پذیرش جنبههای سازنده و انسانی صورت پذیرد. نمیتوان هر آنچه را که به گذشته و تمدن باستان مربوط است، پذیرفت و ستود. همچنین نمیتوان بهطور كلی همه میراث سنّتی را نفی کرد و نمیتوان آداب و رسوم خرافی، بتپرستی و شرك را چون به گذشته باستانی یك كشور مربوط است، كاری درست شمرد و در مقابل، آداب، ارزشها و هنجارهای منطقی و عقلانی ملل دیگر را نیز به كلی مردود دانست.
گفتنی است، انتشارات تسنیم اندیشه با همکاری خبرگزاری رسا، کتاب «فرقهها، عرفانوارهها و مکاتب صهیونیستی» را در شمارگان ۵۰۰۰ نسخه، در ۱۵۶ صفحه به قیمت ۱۵۰۰۰ تومان منتشر کرده است و علاقه مندان برای خرید این کتاب به مدیریت توسعه علمی و ارتباطات خبرگزاری رسا مراجعه و یا با شماره تقلن تلفن: ۰۲۵۳۲۹۰۴۰۲۶--داخلی ۱۰۸ تماس بگیرند./۹۹۸/ن ۶۰۴/ش