از کتاب «زندگی فرهنگی سیاسی شلمغانی از استقامت تا انحراف» رونمایی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی ذاکری، مؤلف «زندگی فرهنگی سیاسی شلمغانی از استقامت تا انحراف»، در آیین رونمایی از جدیدترین آثار پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی که در تالار شیخ طوسی (ره) این پژوهشگاه برگزار شد، اظهار داشت: شلمغانی از سه جهت عمده قابل توجه است: یکی از جهت جایگاه علمی وی است که شخصیتی صاحب اثر است؛ کتاب "التکلیف" وی سال‌ها بعد از مرگش هم مورد توجه شیعیان بود.

وی با بیان این که شلمغانی شخصیت علمی مورد توجهی است، گفت: کتاب "الاوصیا" دیگر کتاب شلمغانی است که مورد توجه بوده و ارتباط گسترده‌ای با شلمغانی دارد و از این جهت هم با جایگاه علمی وی خیلی بیشتر باید مورد توجه واقع شود؛ از روایات این کتاب بر می‌آید که خیلی به مباحث کلامی و منازعات درون شیعی توجه داشته و حتی روایات دیگر شلمغانی که در کتاب "اثبات الوصیه" نیست، و از طرق دیگر به دست رسیده، توجه وی به جایگاه اهل بیت (ع) و تاریخ ایشان را به ما نشان می‌دهد.

مؤلف کتاب «زندگی فرهنگی سیاسی شلمغانی از استقامت تا انحراف» تصریح کرد: از جهت دیگری که باید در جایگاه علمی اش صحبت شود، جریان شناسی است که لازم است به آن پرداخته شود؛ هر چند اساتید و مشایخ شلمغانی را به راحتی نمی‌توان شناسایی کرد، روایاتش نشان می‌دهد که به جریان‌هایی علاقه‌مند است که خیلی بیشتر در زمینه کرامات و جنبه‌های فرازمینی اهل بیت (ع) فعالیت داشته است.

وی افزود: شلمغانی یک شخصیتی است که هیچ شناخت و گزارشی در مورد وی در منابع موجود نیست، تا زمانی که حسین بن روح به سرپرستی وکلا انتخاب می‌شود و از آنجا حسین بن روح جایگاهی برای ایشان به خاطر جایگاه علمی که داشت، به وجود می‌آورد، پس از توجهات ابن روح به شلمغانی، به تدریج بحث منازعاتی پیش می‌آید که شلمغانی ادعا‌هایی می‌کند که برای شیعیان مشکلاتی را ایجاد می‌کند و ادعا می‌کند که من باب امام هستم و اگر ابن روح به وکالت رسید، به خاطر این بود که من چنین خواستم و طبیعی بود که این منازعات در بین شیعیان اثرات زیادی بگذارد که چالش‌های زیادی را ایجاد کرد.

حجت الاسلام والمسلمین ذاکری اظهار داشت: شلمغانی مترود امامیه و نُسِیریه است و این‌ها سبب می‌شود که بیشتر به وی توجه کنیم؛ جهت دیگری که باید به جایگاه علمی شلمغانی توجه شود، گرایش‌های فکری شلمغانی است؛ به دلیل این که شخصیت مطرودی است، در منابع انحراف‌های متعددی به شلمغانی نسبت داده شده، در حالی که شخصیت علمی شیعه بوده و به این راحتی نمی‌توانیم همه این انحرافات را که برخی از آن‌ها خیلی هم سخیف هستند، بپذیریم.

وی گفت: باید به این توجه داشت که اواخر کار، شلمغانی در مجلس سران شیعه حاضر می‌شود و ادعا می‌کند که در منازعه با حسین بن روح، شلمغانی بر حق است، درباره چنین شخصیتی نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که همه انحرافاتی که به وی نسبت داده شده، حقیقت داشته باشد.

مؤلف کتاب «زندگی فرهنگی سیاسی شلمغانی از استقامت تا انحراف» تصریح کرد: مجموع این مباحث سبب می‌شود که توجه به شلمغانی اهمیت پیدا کند و اهمیت آن در حد یک پژوهش زیاد باشد.

وی افزود: از همین اثر، چندین مقاله استخراج شده و در فصلنامه‌های متعددی منتشر شده است. /۸۲۲/پ ۲۰۲/ش