به همت پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن؛
انتشار کتاب «سفر» بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت
نگارنده در کتاب «سفر» بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت (ع) به بررسی تعریف، اهمیت، اقسام، احکام سفر، اهداف، آثار، آداب سفر پرداخته است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب «سفر؛ بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت (ع)» به قلم عیسی عیسی زاده به همت پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن با همت پژوهشگران با بهره‌گیری از آموزه‌های نورانی قرآن و اهل‌بیت تلاش کرده است با تدوین فرهنگ‌نامه سبک زندگی، کاربردی‌ترین اطلاعات را در موضوعات مرتبط با حوزه‌های گوناگون فردی، خانوادگی، اجتماعی و محیط زیست در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد. از این رو حجت‌الاسلام محمدصادق یوسفی مقدم، رییس پژوهشکده فرهنگ و قران کریم در سخنی با خواننده چنین آورده است:
در میان مدخل‌های این فرهنگ‌نامه، برخی از موضوعات کاربرد فرهنگی ویژه‌ای دارند و عموم افراد جامعه به صورت گسترده با آن سر و کار دارند؛ از این رو به منظور ارتقا تقویت سبب زندگی اسلامی، شایسته است آموزه‌های دینی و مربوط به این گونه موضوعات علاوه بر ارائه در فرهنگ‌نامه، به‌صورت کتابچه‌هایی مستقل در اندازه‌هایی که حمل و مطالعه آن آسان باشد نیز در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد؛ بر همین اساس در اثر پیش رو شاخصه‌های سبک سفر از آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت تهیه شده و در اختیار علاقه‌مندان قرارگرفته است.
نگارنده در این به بررسی موضوعاتی همچون: تعریف سفر؛ اهمیت سفر، اقسام سفر، احکام سفر، اهداف سفر، آثار سفر، آداب سفر، سفر گروهی، سفر زیارتی و حق سفر پرداخته است.
سبک زندگی هر جامعه، نمای ظاهر و آشکار هویت آن جامعه است و جامعه‌ای می‌تواند دستاورد‌های ایدئوژیک و جهان‌بینی خود را به نمایش بگذارد که سبک زندگی آن متناسب با باور‌ها و آرزوهایش شکل گرفته باشد؛ از این رو نویسنده در مقدمه درباره این کتاب چنین نوشته است:
جامعه کنونی ما به علت تأثیرپذیری از فرهنگ غرب از یک سو و تحت تأثیر زندگی قبل از انقلاب اسلامی از سوی دیگر، متأسفانه نتوانسته است میان باور‌های اصیل اسلامی و سبک زندگی خود در حوزه‌های گوناگون فردی، اجتماعی و ارتباطی عمیق و تنگاتنگ ایجاد کند و از داشتن سبک زندگی اسلامی به معنای واقعی محروم مانده و نتوانسته است از میوه‌های ارزشمند عقاید و باور‌های دینی خویش در عرصه ارتقا و سبک زندگی بهره‌مند گردد.
یکی از موضوعات مهمی که با بهره‌گیری از معارف نورانی قرآن و اهل‌بیت می‌توان شاخصه‌های ارزشمندی برای سبک آن به جامعه ارائه نمود؛ سفر (مسافرت) است که متأسفانه به جهت رعایت نکردن شاخصه‌ها آسیب فراوانی دران به وجود آمده است. در این پژوهش تلاش شد تا توصیه‌های مسافرتی که در آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت واردشده است در اختیار علاقه‌مندان قرارگیرد.
انسان‌ها از دوران گذشته برای برآوردن نیاز‌های مادی و معنوی خویش مسافرت را یکی از برنامه‌های زندگیشان قرار می‌دادند و دین اسلام نیز به تأمین این نیاز اساس توجه ویژه نموده و برای انجام آن آداب و احکامی خاص را توصیه کرده است؛ از این رو نویسنده درباره اهمیت سفر چنین نوشته است:
خداوند در آموزه های قرآن؛ برای اینکه انسان‌ها بهتر به خداشناسی، معادشناسی و عبرت‌آموزی دست پیدا کنند بار‌ها آنان را به سیر و سفر، همراه با تفکر و تدبیر در نشانه‌های خلقت و سرگذشت پیشینیان دعوت نموده است و از مؤمنان نیز خواسته است که عده‌ای از آنان برای کسب معارف دینی سفر کنند و پس از بازگشت، به هدایت قوم خویش بپردازند. خداوند در آیات دیگر برای رفاه و آسانی مسافران در هنگام سفر، در اجرای احکام عبادی مثل نماز و روزه تخفیف‌های ویژه‌ای را در نظر گرفته است و برای رفاه مسافر در راه مانده (ابن سبیل)، سهمی در خمس و صدقات واجب تعیین نموده است.
در آموزه‌های دینی برای سفر تنهایی آدابی نقل شده است، برای سفر گروهی نیز آدابی ذکر شده است که انتخاب مدیر، پخش توشه به همراهان، مشارکت در هزینه، مشارکت در کارها، یاری کردن ناتوان، رازداری، شوخی مناسب، پرهیز از تک‌روی، همراهی با هم‌سفر بیمار، بدرقه و مشایعت هم‌سفر، خوش‌اخلاقی، خوش‌رویی، گوش سپاری به بزرگ‌تر، اجابت کردن دعوت، یاری کردن دیگران، مهربانی با همراهان، اذن از سرپرست و اطلاع‌رسانی به همسفران از آداب سفر گروهی ذکر شده است.
یکی از آداب سفر گروهی آن است که هر فرد در کارها با دیگران همکاری نماید؛ از این رو نگارنده در این باره چنین آورده است:
در سیره عملی پیامبر خدا آمده است که آن حضرت در سفری پیشنهاد داد تا گوسفندی ذبح شود و یکی از افراد گفت: من ذبح می‌کنم و دیگری گفت: من پوست می‌کنم و سومی گفت: من گوشتش را ریز می‌کنم، چهارمی گفت: من آن را می‌پزم. پیامبر خدا نیز فرمود: من برای شما هیزم جمع می‌کنم و اصحاب گفتند: شما زحمت نکشید؛ پدران و مادرانمان به فدایت، ما به جای شما کار می کنیم.
حضرت فرمود: می‌دانم که شما به جای من کار می‌کنید، اما خداوند خوش ندارد که بنده‌اش با عده‌ای از همراهان خود باشد و میان آن‌ها ممتاز و جدا باشد و سپس برخاست و شروع به جمع‌آوری هیزم کرد.
کتابچه «سفر» بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت (ع) در ۷۰ صفحه به قیمت ۶۵۰۰ تومان به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. /۹۹۸/ن ۶۰۲. ش
پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن با همت پژوهشگران با بهره‌گیری از آموزه‌های نورانی قرآن و اهل‌بیت تلاش کرده است با تدوین فرهنگ‌نامه سبک زندگی، کاربردی‌ترین اطلاعات را در موضوعات مرتبط با حوزه‌های گوناگون فردی، خانوادگی، اجتماعی و محیط زیست در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد. از این رو حجت‌الاسلام محمدصادق یوسفی مقدم، رییس پژوهشکده فرهنگ و قران کریم در سخنی با خواننده چنین آورده است:
در میان مدخل‌های این فرهنگ‌نامه، برخی از موضوعات کاربرد فرهنگی ویژه‌ای دارند و عموم افراد جامعه به صورت گسترده با آن سر و کار دارند؛ از این رو به منظور ارتقا تقویت سبب زندگی اسلامی، شایسته است آموزه‌های دینی و مربوط به این گونه موضوعات علاوه بر ارائه در فرهنگ‌نامه، به‌صورت کتابچه‌هایی مستقل در اندازه‌هایی که حمل و مطالعه آن آسان باشد نیز در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد؛ بر همین اساس در اثر پیش رو شاخصه‌های سبک سفر از آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت تهیه شده و در اختیار علاقه‌مندان قرارگرفته است.
نگارنده در این به بررسی موضوعاتی همچون: تعریف سفر؛ اهمیت سفر، اقسام سفر، احکام سفر، اهداف سفر، آثار سفر، آداب سفر، سفر گروهی، سفر زیارتی و حق سفر پرداخته است.
سبک زندگی هر جامعه، نمای ظاهر و آشکار هویت آن جامعه است و جامعه‌ای می‌تواند دستاورد‌های ایدئوژیک و جهان‌بینی خود را به نمایش بگذارد که سبک زندگی آن متناسب با باور‌ها و آرزوهایش شکل گرفته باشد؛ از این رو نویسنده در مقدمه درباره این کتاب چنین نوشته است:
جامعه کنونی ما به علت تأثیرپذیری از فرهنگ غرب از یک سو و تحت تأثیر زندگی قبل از انقلاب اسلامی از سوی دیگر، متأسفانه نتوانسته است میان باور‌های اصیل اسلامی و سبک زندگی خود در حوزه‌های گوناگون فردی، اجتماعی و ارتباطی عمیق و تنگاتنگ ایجاد کند و از داشتن سبک زندگی اسلامی به معنای واقعی محروم مانده و نتوانسته است از میوه‌های ارزشمند عقاید و باور‌های دینی خویش در عرصه ارتقا و سبک زندگی بهره‌مند گردد.
یکی از موضوعات مهمی که با بهره‌گیری از معارف نورانی قرآن و اهل‌بیت می‌توان شاخصه‌های ارزشمندی برای سبک آن به جامعه ارائه نمود؛ سفر (مسافرت) است که متأسفانه به جهت رعایت نکردن شاخصه‌ها آسیب فراوانی دران به وجود آمده است. در این پژوهش تلاش شد تا توصیه‌های مسافرتی که در آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت واردشده است در اختیار علاقه‌مندان قرارگیرد.
انسان‌ها از دوران گذشته برای برآوردن نیاز‌های مادی و معنوی خویش مسافرت را یکی از برنامه‌های زندگیشان قرار می‌دادند و دین اسلام نیز به تأمین این نیاز اساس توجه ویژه نموده و برای انجام آن آداب و احکامی خاص را توصیه کرده است؛ از این رو نویسنده درباره اهمیت سفر چنین نوشته است:
خداوند در آموزه های قرآن؛ برای اینکه انسان‌ها بهتر به خداشناسی، معادشناسی و عبرت‌آموزی دست پیدا کنند بار‌ها آنان را به سیر و سفر، همراه با تفکر و تدبیر در نشانه‌های خلقت و سرگذشت پیشینیان دعوت نموده است و از مؤمنان نیز خواسته است که عده‌ای از آنان برای کسب معارف دینی سفر کنند و پس از بازگشت، به هدایت قوم خویش بپردازند. خداوند در آیات دیگر برای رفاه و آسانی مسافران در هنگام سفر، در اجرای احکام عبادی مثل نماز و روزه تخفیف‌های ویژه‌ای را در نظر گرفته است و برای رفاه مسافر در راه مانده (ابن سبیل)، سهمی در خمس و صدقات واجب تعیین نموده است.
در آموزه‌های دینی برای سفر تنهایی آدابی نقل شده است، برای سفر گروهی نیز آدابی ذکر شده است که انتخاب مدیر، پخش توشه به همراهان، مشارکت در هزینه، مشارکت در کارها، یاری کردن ناتوان، رازداری، شوخی مناسب، پرهیز از تک‌روی، همراهی با هم‌سفر بیمار، بدرقه و مشایعت هم‌سفر، خوش‌اخلاقی، خوش‌رویی، گوش سپاری به بزرگ‌تر، اجابت کردن دعوت، یاری کردن دیگران، مهربانی با همراهان، اذن از سرپرست و اطلاع‌رسانی به همسفران از آداب سفر گروهی ذکر شده است.
یکی از آداب سفر گروهی آن است که هر فرد در کارها با دیگران همکاری نماید؛ از این رو نگارنده در این باره چنین آورده است:
در سیره عملی پیامبر خدا آمده است که آن حضرت در سفری پیشنهاد داد تا گوسفندی ذبح شود و یکی از افراد گفت: من ذبح می‌کنم و دیگری گفت: من پوست می‌کنم و سومی گفت: من گوشتش را ریز می‌کنم، چهارمی گفت: من آن را می‌پزم. پیامبر خدا نیز فرمود: من برای شما هیزم جمع می‌کنم و اصحاب گفتند: شما زحمت نکشید؛ پدران و مادرانمان به فدایت، ما به جای شما کار می کنیم.
حضرت فرمود: می‌دانم که شما به جای من کار می‌کنید، اما خداوند خوش ندارد که بنده‌اش با عده‌ای از همراهان خود باشد و میان آن‌ها ممتاز و جدا باشد و سپس برخاست و شروع به جمع‌آوری هیزم کرد.
کتابچه «سفر» بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت (ع) در ۷۰ صفحه به قیمت ۶۵۰۰ تومان به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. /۹۹۸/ن ۶۰۲. ش
ارسال نظرات