عامل حمله به نفتکش ایرانی؛ پاسخ تهران کوبنده خواهد بود

روابط عمومی و امور بین الملل شرکت ملی نفتکش ایران نفتکش ایرانی سابیتی صبح روز جمعه ۱۱ اکتبر ۲۰۱۹ اعلام کرد: «نفتکش ایرانی سابیتی در ساعت های ۵ و ۵:۲۰ صبح روز جمعه ۱۹ مهرماه ۹۸ به وقت ایران در ۶۰ مایلی بندر جده عربستان سعودی دچار تخریب در بخش بدنه شده است که احتمال می‌رود دلیل آن اصابت دو موشک باشد. این سانحه آسیب‌دیدگی در مخازن ۱ و ۲ در قسمت سمت راست کشتی به ابعاد نیم تا یک و نیم متر در بدنه کشتی ایجاد کرده است. منشا این حملات هنوز مشخص نشده است و تحت بررسی و رصد کارشناسی و امنیتی قرار دارد.این کشتی خوشبختانه دچار حریق نشده است و همه کارکنان کشتی در وضعیت سالم و ایمن به سر برده و کشتی نیز با تلاش کارکنان کشتی و هدایت کارشناسان حاضر در اتاق اضطرار شرکت ملی نفتکش در وضعیت با ثباتی قرار دارد».

واکنش ایران

سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به هدف قرار گرفتن نفتکش ایرانی «سابیتی» در دریای سرخ گفت: «بررسی‌های انجام شده توسط شرکت ملی نفتکش ایران نشان می‌دهد که کشتی ایرانی از مکانی نزدیک به کریدور عبوری این نفتکش از شرق دریای سرخ، دو بار و به فاصله حدود نیم ساعت مورد هدف قرار گرفته و آسیب‌دیده است. خوشبختانه خدمه نفتکش هیچ‌گونه آسیبی ندیده‌اند و شناور در حالت پایدار قرار دارد. در چند ماه گذشته برخی اقدامات تخریبی دیگر نیز علیه نفتکش‌های ایران در دریای سرخ صورت پذیرفته که بررسی‌ها درخصوص عوامل دخیل در این اقدامات در حال انجام است. کلیه مسئولیت‌های ناشی از این اقدام از جمله آلودگی شدید زیست محیطی ایجاد شده در منطقه بر عهده عوامل این ماجراجویی خطرناک است. بررسی جزئیات و عوامل این اقدام خطرناک ادامه داشته و پس از حصول نتیجه اعلام خواهد شد».

دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی با اشاره به حمله موشکی بامداد جمعه به نفت کش ایرانی در دریای سرخ، گفت: «راهزنی دریایی و شرارت در آبراههای بین المللی که با هدف ناامن سازی رفت و آمد شناورهای تجاری انجام می شود بدون پاسخ نخواهد ماند. کمیته ویژه بررسی موضوع حمله به شناور سابیتی که در نزدیکی سواحل عربستان سعودی در دریای سرخ هدف دو موشک قرار گرفت تشکیل شده و گزارش آن به زودی برای اخذ تصمیم به مراجع مسئول ارائه می‌شود. با بررسی تصاویر ویدیویی موجود و شواهد اطلاعاتی جمع آوری شده، سرنخ‌های اصلی این ماجراجویی خطرناک بدست آمده است.

شمخانی به اقدامات تخریبی دیگری که طی ماه‌های گذشته بر علیه نفت کش‌های ایرانی «هپینس و هلم» در دریای سرخ صورت پذیرفته اشاره کرد و خاطرنشان کرد: ناامن سازی آبراه‌های بین المللی، مخاطرات نگران کننده‌ای را برای اقتصاد جهانی بدنبال خواهد داشت و مسئولیت عواقب آن متوجه برنامه ریزان، مجریان و پشتیبانی کنندگان از اینگونه اقدامات تحریک آمیز خواهد بود».

دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی هم با اشاره به حمله موشکی بامداد جمعه به نفت کش ایرانی دردریای سرخ، گفت: راهزنی دریایی و شرارت در آبراه‌های بین المللی که با هدف ناامن سازی رفت و امد شناورهای تجاری انجام می شود بدون پاسخ نخواهد ماند.

روایت سعودی ها

سخنگوی اداره مرزبانی سعودی امروز (شنبه) در اولین واکنش به حادثه برای نفتکش ایرانی در دریای سرخ و در نزدیکی ساحل «جده» مدعی شد که مرزبانی سعودی قصد کمک‌رسانی داشته اما نفتکش ایرانی جی پی اس خود را خاموش کرده و تماس‌ها را بی پاسخ گذاشته است.

این مقام سعودی ادعا کرد که در ساعت ۱۱:۴۷ دقیقه روز جمعه (به وقت محلی) ایمیلی از ایستگاه ساحلی جده دریافت شد که حاوی پیام ناخدای نفتکش (سابیتی) که پرچم ایران را حمل می‌کرد بود.

به ادعای مرزبانی سعودی، در پیام ناخدای نفتکش آمده بود که دماغه نفتکش دچار شکستگی شده و مواد نفتی در حال نشت کردن به داخل دریاست.

وی مدعی شد: «هنگامی که در حال تحلیل اطلاعات از سوی مراکز هماهنگی جهت امدادرسانی بودیم، مشخص شد که نفتکش به مسیر خود ادامه داده و از مسافت ۶۷ مایل دریایی ساحل جده دور شده است و همچنین جی پی اس خود را نیز خاموش کرده و به تماس‌ها پاسخگو نیست.»

مرزبانی دولت سعودی در ادامه ادعا کرد: در ساعت ۱۵:۵۰ دقیقه، بار دیگر مکان نفتکش به روزرسانی و مشخص شد که در مسافت ۷۹ مایل دریایی در جنوب غرب ساحل جده و در ۶۴ مایل دریایی نزدیک‌ترین ساحل قرار دارد و با سرعت ۹.۷ گره دریایی در درجه ۱۵۲ در حال حرکت است.

کارشناسان چه می گویند؟

 عبد الباری عطوان  تحلیلگر جهان عرب در این باره آورده است: «آیا زیردریایی های اسرائیلی در ورای حمله موشکی به نفتکش ایرانی در ساحل جده در دریای سرخ هستند؟ آیا همزمانی این حمله با اعزام سه هزار نظامی آمریکایی و ارسال سامانه های تاد و پاتریوت به ریاض تصادفی است؟ ایا اقدامی برنامه ریزی شده برای جنگ شدید نفتکشهاست؟

وی می نویسد:  فکر نمی‌کنم حمله به نفتکش ایرانی حامل یک میلیون بشکه نفت که به مقصد سوریه در حرکت بود، تصادفی بوده باشد. آنهم زمانی که وزارت دفاع آمریکا از اعزام هزاران سرباز و سامانه موشکی دفاعی تاد به عربستان خبر داده است. روشن است در پی حملات ویرانگر به تاسیسات نفتی بقیق و خریص، اکنون منطقه خلیج فارس و دریای سرخ در آستانه مرحله جدیدی از تنش قرار گرفته است.

وی در ادامه نوشت: حمله به نفتکش ایرانی سابیتی نزدیک سواحل جده عربستان، برای اولین بار اتفاق افتاده، زیرا هیچ یک از نفتکش‌هایی که در ماه‌های اخیر مورد چنین حملاتی قرار گرفتند، ایرانی نبوده‌اند.

عطوان می افزاید: شرکت نفت ملی ایران مالک نفتکش سابیتی، شلیک موشک به این نفتکش از خاک عربستان را تکذیب کرده و همین امر عامل این حمله را در هاله‌ای از ابهام قرار می‌دهد. برخی پیش بینی می‌کنند بعید نیست زیر دریایی های اسرائیلی به این حمله موشکی دست زده باشند. که موجب تغییر مسیر و بازگشت سابیتی به خلیج فارس شد. اسرائیل در ورای حملات به نیروهای ایرانی در سوریه طی سالهای گذشته بوده است و تعجبی ندارد که دامنه حملات خود را به دریای سرخ و چه بسا خلیج فارس گسترش دهد.

وی بیان کرد: روایت دیگری آمریکا را نیز از جمله متهمان این ماجرا می‌داند و این اقدام را واکنشی به تخریب ۶ نفتکش سعودی، اماراتی و نروژی در دریای عمان و سرنگونی پهپاد گلوبال هوک در ۲ ماه پیش، تلقی می‌کند. حمله به بقیق، قلب صنایع نفتی عربستان، که انصارالله یمن مسئولیت آن را برعهده گرفت، شکستی برای عربستان و آمریکا بود. در وهله نخست این اقدام توهین به عربستان و ابهت آن بود و در واقع این حمله نشان از شکنندگی اقدامات این کشور در زمینه دفاع از تاسیسات نفتی آن بود. دوم زیر سوال بردن سامانه موشکی و رادارهای آمریکایی که این موشک‌ها توانستند با نفوذ به آن‌ها با دقت ۹۰ درصدی به اهداف مورد نظر اصابت کنند.

عطوان آورده است: اینکه ایران هنوز در خصوص این حادثه هیچ یک از کشورهای منطقه را متهم نکرده، نشان می‌دهد قصد وارد شدن در هیچگونه تنشی با عربستان را در حال حاضر و پیش از ورود عمران خان، نخست وزیر پاکستان به تهران ندارد. در این سفر که به درخواست عربستان انجام می‌شود، عمران خان پیشنهاد ریاض را برای مقامات ایران به همراه دارد. این اقدام همچنین نشانگر این است که تهران طرفی که در این تجاوز دست داشته است را می شناسد.

این تحلیلگر در ادامه افزود: تجارب ماه‌های پیش نشان می‌دهد به احتمال بسیار زیاد ایران به این حمله پاسخ خواهد داد؛ زیرا سپاه پاسداران لحظه‌ای در سرنگون کردن پهپاد آمریکایی گلوبال هوک که ۲ ماه پیش حریم هوایی ایران در تنگه هرمز را نقض کرده بود، تردید نکرد و همچنین به سرعت به توقیف نفتکش ایرانی به دست دولت انگلیس هنگام عبور از تنگه جبل الطارق واکنش نشان داد و دو نفتکش این کشور را در آب‌های خلیج فارس توقیف کرد.

عطوان در پایان می نویسد: آیا ما در برابر جنگ نفتکش های جدید قرار داریم یا مساله عمیق تر از آن است و یا وجود طرح آمریکایی-اسرائیلی و سعودی مشترک برای انجام حملات تلافی جویانه وجود دارد؟ اما جواب را نمی دانیم اما اعزام ۳۰۰۰ نظامی و سامانه تاد و پاتریوت به عربستان برای حمایت از تاسیسات نفتی در آن گواه تحولات بسیار خطرناکی است که طی روزها و ماههای آتی شاهد آن خواهیم بود».

«پارن شلدروب» تحلیلگر غربی به خبرگزاری فرانسه گفت: «حمله به نفتکش ایرانی به مثابه دامن زدن به بحران در خاورمیانه و شعله ور کردن آن است».

«ثینا مارگیتی سالتویدت» از دیگر تحلیلگران غربی به خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: «آنچه نگران کننده است، تبعاتی است که به بار می آید. بحث درباره اینکه نفتکش نفت داشته است و موجب فشار بر بازار نفت می شود، نیست بلکه نگرانی از بروز حملات دیگر است».

اما وبگاه صهیونیستی دبکا مدعی شده است: «دو احتمال وجود دارد اینکه دو موشک از ساحل عربستان یا موشک انداز سعودی پرتاب شده باشد و این اولین بار است که ریاض به حمله ۱۴ سپتامبر گذشته آرامکو واکنش نشان می دهد و احتمال دوم این است که طرف ثالثی که در دریای سرخ حضور موشکی دارد آنرا انجام داده باشد. اگر کار عربستان باشد که سبب شعله ور شدن اوضاع و تبادل موشکی میان ایران و عربستان خواهد شد و اما اگر کار طرف سوم باشد، تهران اسرائیل را مسئول حمله می داند».