«روز صفر» در کنار اخلاق صفر!

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، بالاخره جشنواره سی و هشتم فیلم فجر با همه نقاط قوت و ضعف و حواشی که داشت سه شنبه شب در برج میلاد به کار خود پایان داد.

اما مهمترین نکته که شاید چالش برانگیز تزین رویداد جشنواره و اختتامیه فیلم فجر بود به عدم حضور عوامل فیلم «روز صفر» در مراسم اختتامیه بر می‌گردد.

بعد از اهدای اولین سیمرغ بهترین فیلم اول (نگاه نو) مشخص شد که «سعید ملکان» (کارگردان) و عوامل فیلم «روز صفر» در سالن حضور ندارند. شهیدی فر مجری مراسم گفت که ایشان در مسیر رسیدن به برج میلاد هستند و احتمالا در ترافیک گیر کرده اند، اما بعد از اینکه چند تا از عوامل فنی «روز صفر» هم برای گرفتن سیمرغ حاضر نشدند مشخص شد که این یک تصمیم شخصی نبوده و گروه «روز صفر» که ادعای ساخت فیلم ملی را داشتند تصمیم گرفتند در این مراسم شرکت نکنند و جشنواره ملی را تحریم یا با آن قهر کنند.

از همان لحظات نخست این رویداد واکنش‌های منفی به این تصمیم «سعید ملکان» و تیمش شروع شد و تقریبا نیم ساعت از مراسم اختتامیه گذشته بود که بیانیه عوامل فیلم «روز صفر» در فضای مجازی درباره علت قهر کردنشان و نیامدنشان به مراسم اختتامیه منتشر شد:در متن این بیانیه آمده است که: «خواستیم در کنارِ مدیران‌فرهنگی قرار نگیریم که اصرار بر جاانداختنِ مسیری دارند که شایسته سینمای ایران نیست. مسیری که پر از باج‌دهی و تکریم کسانی است که با پنجه کشیدن به صورت سینما باعث منفور شدن همکاران سینمایی، نزد مردم می‌شوند. با سپاس از داوران و احترام به انتخاب‌هایشان و با آگاهی از برنده شدن در ۵ رشته ترجیح دادیم در مراسمِ اختتامیه شرکت نکنیم تا برای آیندگان جوابی داشته باشیم که ما شریکِ این بی‌فرهنگی‌ها و ترویجِ رویه‌هایِ غلط نیستیم. سینما و مردم، تحریم شدنی نیستند.»

واقعیت این است که کمتر کسی متوجه این متن پر از ایهام و ابهام سازندگان «روز صفر» شد و خیلی‌ها هم به طنز خواستار ترجمه این متن شدند.

اما «ابراهیم داروغه‌زاده»، دبیر جشنواره فیلم فجر در توئیتی که در پاسخ به خبرنگاران منتشر کرد علت نیامدن «سعید ملکان» و دیگر عوامل فیلم سینمایی «روز صفر» را بیان کرد.
او در توئیت خود نوشت:
آقای ملکان به دو موضوع انتقاد داشتند و اختتامیه فیلم فجر را تحریم کردند:
١-معتقد بودند نباید افرادی که صحبت از تحریم کرده‌اند و یا افرادی که در نشست رسانه‌ای اعتراض کرده‌اند داوری و کاندید می‌شدند
٢-پذیرش فیلم «خورشید» علیرغم دیر رسیدن به جشنواره فجر.

در اینباره ذکر چند نکته ضروری است.

اگر اعتراض «سعید ملکان» و سازندگان فیلم «روز صفر» به این بوده است که چرا مثلا یک بازیگر (پیمان معادی) که صحبت از تحریم کرده است باید جایزه بگیرید. باید گفت که اگر آن بازیگر حرفی از تحریم زده ان هم به شکل و شمایلی نه چندان صریح، تیم سازندگان «روز صفر» و خود آقای «ملکان» در شبی که میلیون‌ها ایرانی پای گیرنده ها‌ی رسانه ملی بوند دست به چنین عملی زدند و جشنواره و همکاران سینماگر خود را بی اعتبار و ناچیز شمردند.

نکته دومی که اقای «ملکان» و تیمشان اعتراض داشتند این بود که چرا باید فیلمی (خورشید) که دیر به جشنواره رسیده داوری بشود. نکته جالب اینجاست که ایشان (ملکان) در زمانی که تهیه کننده و مجری طرح فیلم‌های «ابد و یک روز» و «تختی» بودند همین تجربه دیر رساندن آثارشان به جشنواره را داشته اند. حالا چرا آن موقع ایراد نداشت و کسی معترض نبوده و حال امروز باید این مورد را بهانه‌ای برای تحریم جشنواره کرد جای سوال و تعجب دارد!.

لازم به ذکر است که این رویه (دیر رسیدن فیلم‌ها به جشنواره) نه در این دوره که تقریبا در تمام ادوار جشنواره مرسوم بوده است و ایین نامه‌ای هم وجود ندارد که بگویید فیلمی که دیر می‌رسد حق داوری ندارد. در طول تاریخ برگزاری جشنواره فیلم فجر همواره فیلم‌های بودند که به موقع برای اکران مردمی نرسیدند و حتی بعضی آثار مثل «هامون «و «مهمان مامان» شب جمع بندی نتایج داوری به جشنواره رسیده اند.

به نظر می‌رسد قهر، اعتراض و تحریم سازندگان «روز صفر» بیش از آنکه به این دلایل باشد ناشی از اطمینان نداشتن نسبت به فیلمی است که در جزییات و کلیاتش پر از ایراد است وگرنه گرفتن ۵ سیمرغ برای چنین اثری با این سطح کیفیت بالاتر از انتظار هاست.

شايد بشود نتيجه گرفت كه «سعید ملکان» که پیشتر از فیلم «روز صفر» تهیه کننده و مجری طرح پروژه «تختی» بوده و به مانند همان پروژه فیلم «روز صفر» را نیز با حمایت مادی و معنوی نهاد‌های امنیتی تولید کرده است از نگرانی اتفاقی که برای فیلم «تختی» در گیشه افتاده است دست به چنین ریسکی (قهر با سیمرغ) زده است. /882/ 102/