یادداشت؛
سیاست خارجی، تهدیدها و فرصت‌های کرونا
جهان پس از کرونا جهان دیگری خواهد بود؛ همچنین روابط بین‌الملل دچار تحول ساختاری خواهد شد. در این فرآیند سازمان‌های منطقه‌ای می‌توانند نقش‌آفرین باشند.
به گزارش خبرگزاري رسا، محمد باقر بهرامی، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی طی یادداشتی در روزنامه «فرهیختگان» نوشت: سیاست خارجی قرین تقویت اقتدار و جایگاه کشور در نظام بین‌الملل است. توفیق برنامه‌های ملی با رویکرد سیاست خارجی ارتباط تنگاتنگ دارد. سیاست خارجی یکی از مقوله‌های بحث‌انگیز در حوزه سیاست‌گذاری است که نقش موثر در بسط رابطه با کشورهای دیگر دارد. همچنین مقوله سیاست خارجی در حفظ تمامیت ارضی و اعتبار بین‌المللی کشورها موثر بوده و باعث همبستگی و ارتباط میان ملت‌ها می‌شود. در جمهوری اسلامی ایران، برای رسیدن به این هدف، در راستای احکام بالادستی (نظیر قانون اساسی، سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی و فرمایشات مقام معظم رهبری مدظله‌العالی) که تعامل سازنده و توسعه‌گرای عدالت‌محور را با سایر جوامع توصیه کرده، تعامل با نظام‌های اقتصادی و سیاسی و بهره‌مندی از امکانات جهانی یک راهکار خردمندانه تلقی می‌شود.
توجه به ماهیت انقلاب اسلامی و شناخت چیستی استکبار و چرایی و چگونگی نفوذپذیری‌های اجتناب‌ناپذیر و شناخت آن می‌تواند در تعامل با سایر جوامع منجر به توفیق شود. با این توصیف می‌توانیم از طریق اقناع جمعی و مشارکت فعال در ایجاد و هدایت فرآیندهای منطقه‌ای و تلاش در تبدیل نفوذ منطقه‌ای به بین‌المللی از یک‌سو و از سویی تعریف جمعی واحد از خود در محیط بین‌الملل به‌عنوان عنصری فعال با برقراری روابط عادلانه در کنار تحول در ساختار نظام اداری، پولی، مالی، مدیریتی و اعمال اقتصاد مقاومتی و بهره‌گیری از داشته‌های داخلی، توسعه همه‌جانبه پایدار عدالت‌محور را فراهم سازیم. این مسیر نیازمند پایش عملکرد قوای مجریه و قضائیه و مقننه و طراحی ساختاری متناسب با اهداف فوق است.
در چیستی کرونا، علمای پزشکی آن را یک ویروس خطرناک و در چرایی کرونا بعضی آن را پروسه دانسته و جمعی به پروژه بودن آن نظر دارند. در چگونگی این ویروس، جمع زیادی از آزمایشگاه‌ها در ووهان چین و تعدادی از آزمایشگاه‌های آمریکا در کشور گرجستان به نتایجی رسیده‌اند که در هر صورت پرداختن به هرکدام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و فرصت دیگری را می‌طلبد. کرونا با پنج‌گرم وزن توانسته ظرف چندماه دنیا را زمین‌گیر و نظم جهانی را دچار چالش کند و وضعیت اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و حتی روابط بین‌الملل را متحول کرده و ببر قدرت‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی اثر بگذارد و پایه‌گذار نظم نوینی در نظام بین‌الملل باشد. این مهم در سخنان صاحب‌نظران غرب و شرق، وابسته و مستقل هویداست. از مصادیق این تاثیرگذاری می‌توان لرزان‌شدن مفهومی به‌نام «جهانی شدن» و تقویت «ناسیونالیسم» را نام برد. از طرفی در این رهگذر، ناتوانی قدرت‌های مدعی در جهان مثل ایالات متحده آمریکا از همیشه نمایان‌تر شده و سیر تحولات پرشتاب کنونی می‌رود هژمونی آمریکا را به‌طور جدی به چالش بکشد، ضمن آنکه این تحولات از ظهور قدرت‌های جدید در آینده‌ای نزدیک خبر می‌دهد. لذا جهان پس از کرونا جهان دیگری خواهد بود؛ همچنین روابط بین‌الملل دچار تحول ساختاری خواهد شد. در این فرآیند سازمان‌های منطقه‌ای می‌توانند نقش‌آفرین باشند. تقویت این سازمان‌ها یا مهندسی جدید آنها و شکل‌گیری سازمان‌های منطقه‌ای دیگر در مهندسی جدید نظم جهانی از تبدیل این سازمان‌ها و نهادها به بازیگران قدرتمند و تاثیرگذار روابط بین‌الملل حکایت می‌کند. جمهوری اسلامی ایران در آغاز این تحول می‌تواند با طراحی و ایجاد این‌گونه سازمان‌ها در منطقه غرب آسیا به‌ویژه با کشورهای اسلامی و همسایه در جهت تحقق اهداف انقلاب اسلامی، تهدید کرونا را به‌فرصتی بی‌بدیل مبدل سازد.
در این راستا نباید از نقش مردمی نمونه که بر تارک تاریخ درخشیده و رهبری حکیم، فرزانه، انقلابی و نیز نقش وحدت کلمه غفلت ورزید. درواقع با درک صحیح حکمت و دقت در تشخیص مصلحت حول کلمه وحدت و با مدیریت و کار جهادی تا رسیدن به قله عزت و تمدن بزرگ اسلامی، برگ زرینی از دفتر انقلاب اسلامی در هزاره سوم در جهت تحقق وعده الهی ورق خواهد خورد.
به‌یاد دیپلمات جبهه مقاومت، مرحوم دکتر شیخ‌الاسلام، معاون فقید امور بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی
/1360/
منبع: فرهیختگان
ارسال نظرات