گلچینی دلنشین از بیانات رهبر انقلاب درباره معلمان و آموزش ‌و پرورش

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، مؤسسه انتشارات شهید کاظمی، کتاب «معلم باید در خط مقدم باشد؛ رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی پیرامون معلمان و آموزش‌ و پرورش (از سال 1366 تا ابتدای سال 1397)» به کوشش سعید ابوالقاضی را به چاپ سوم رساند.

یکی از اهداف مهم آفرینش، تعلیم و تربیت است. خداوند همه‌چیز را در این دنیا در تسخیر انسان قرار داد تا انسان بتواند راه کمال را طی کند.

انسان در ارتباط با خود، ارتباط با خداوند، ارتباط با محیط پیرامون و اجتماع و ارتباط با طبیعت باید پسندیده و مطلوب عمل کند که لازمه این ارتباط‌های نیک، تعلیم و تربیت صحیح انسان است.

امام خمینی تربیت و تزکیه را هدف و غایت بعثت می‌داند و می‌فرماید: «گرفتاری همه ما برای این است که ما ترکیه نشده‌ایم، تربیت نشدیم. عالم شدند، تربیت نشدند، دانشمند شده‌اند، تربیت‌نشده‌اند تفکراتشان عمیق است، لکن تربیت‌نشده‌اند. آن خطری که از عالمی که تربیت‌نشده است و تزکیه نشده است بر بشر وارد می‌شود آن خطر از خط مغول بالاتر است. غایت آمدن انبیا این تزکیه است، و دنبالش آن تعلیم. اگر نفوسی تزکیه نشده و تربیت‌نشده وارد بشوند در هر صحنه، در صحنه توحید، در صحنه معارف الهی، در صحنه فلسفه، در صحنه فقه و فقاهت، در صحنه سیاست، در هر صحنه‌ای که وارد بشوند، اشخاصی که تزکیه نشدند و تصفیه نشدند و از این شیطان باطن رها نشدند، خطر این‌ها بر بشر خطرهای بزرگ است.»

ازاین‌رو، اهمیت و ضرورت تعلیم و تربیت دوچندان می‌گردد. یکی از متولیان اصلی تعلیم و تربیت معلمین هستند. معلمین به‌عنوان بانیان اصلی تأثیر بر کودک و نوجوان، گاهی بیشتر از والدین می‌توانند در شکل‌دهی شخصیت انسان تأثیرگذار باشند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به‌عنوان رهبر معظم انقلاب اسلامی در باب تعلیم و تربیت، معلمین، علم‌آموزی، آموزش‌وپرورش و تهاجم فرهنگی در طی دوران رهبری همواره بیانات و پیگیری‌های مختلفی در جهت تعلیم و تربیت داشته و با آسیب‌شناسی و مشاهده بحران در موضوع تعلیم و تربیت، هشدارها و آموزش‌هایی را برای معلمین و آموزش‌وپرورش بیان داشته تا بتوانند نسلی مؤمن، متدین، دانا و فهیم برای انقلاب اسلامی تربیت کنند.

این مجموعه که با عنوان «معلم باید در خط مقدم باشد»، گلچینی دل‌نشین و جذاب از بیانات رهبر معظم انقلاب است که در طول سال‌های ۶۶ تا ابتدای ۹۷ در جمع معلمین و فرهنگیان سراسر کشور، آموزش‌وپرورش، شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانش آموزان، مسئولان اتحادیه انجمن اسلامی دانش آموزان، نخبگان و سایر مجامعی که در موضوع تعلیم و تربیت فعالیت دارند ایراد گردیده است.

از آنجا که این بیانات حاوی مباحثی ارزشمند و راهگشا برای معلمین و آموزش‌وپرورش است، تصمیم بر این مهم شد که نکات مهم و اساسی در موضوع تعلیم و تربیت و معلمین، از بیانات استخراج و پس از تدوین و فصل‌بندی به صورتی مناسب در اختیار معلمین و آموزش‌وپرورش قرار گیرد.

ساختار کتاب

ازآنجاکه معلمی و تعلیم و تربیت اهمیت فراوانی دارد؛ مجموعه «معلم باید در خط مقدم باشد» در شش فصل و سه ضمیمه تدوین‌شده است تا گامی مؤثر در جهت تربیت نسل انقلاب اسلامی برداشته شود.

نویسنده در فصل اول این کتاب به ارزش و جایگاه معلم که نقشی حساس و پررنگ در تربیت و اجری بالا و مسئولیتی سنگین دارد، پرداخته است.

همچنین فصل دوم ارزش علم و علم‌آموزی در گذشته، حال و آینده و تأثیر آن بر پیشرفت جامعه را در بردارد.

در فصل‌های بعدی این کتاب هم به موضوعاتی پیرامون جایگاه تعلیم و تربیت و نقش اخلاق، تعهد و دانش در معلمان، اهمیت فرهنگ و توجه به تهاجم فرهنگی در جامعه معلمان، وظایف و اهداف معلمان، لزوم خودباوری به دانش آموزان، تعهد و تخصص، وجدان کاری، استفاده از تصویر و داستان و شعر در آموزش، اخلاق، تدین و ... پرداخته شده است.

همچنین در بخش ضمایم این کتاب موضوعاتی درباره جایگاه والای شهید مطهری به‌عنوان معلمی برتر، سند تحول آموزش‌وپرورش و برخی نمودارهای مهم در رابطه با معلمان و آموزش‌وپرورش گنجانده‌ و بیانات رهبر انقلاب در جمع معلمان و فرهنگیان سراسر کشور، آموزش‌وپرورش، شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانش‌آموزان، مسئولان اتحادیه انجمن اسلامی دانش‌آموزان، نخبگان و سایر مجامعی که در موضوع تعلیم و تربیت فعالیت دارند، اورده ‌شده است.

برشی‌های از کتاب:

معلمین در حال عبادت‌اند

هر کس که در جمهوری اسلامی مشغول کار است، به معنای اعم کار کار فرهنگی، کار اقتصادی و کار خدماتی صحیح و مفید، باید بداند که حسنه انجام می‌دهد و برای خدا کار می‌کند، پس عمرش به بیهودگی تلف نشده است. شما یک روز که کارکنید، یک روز در دیوان الهی ذخیره کرده‌اید، یک روز به ملت فایده بخشیده‌اید، و یک روز به سیر تکاملی جامعه مدد رسانده‌اید. این، فرهنگ اسلام است؛ نه آنکه متأسفانه در بعضی از برنامه‌های هنری و رادیو و تلویزیون ما، انسان می‌بیند که کسی بعد از ۳۰ سال کار، احساس می‌کند که کارش به هدررفته و عمرش تلف‌شده است؟ این فرهنگ، فرهنگ اسلامی و قرآنی نیست. اگر ۳۰ سال درست‌کار کردید، ۳۰ سال این جامعه را جلو برده‌اید و ۳۰ سال پیش خدا ذخیره کرده‌اید.

 اگر درست‌کار کردید، ۳۰ سال خودتان جلو رفته‌اید. این، فرهنگ قرآنی و اسلامی است. همین فرهنگ باید در هنر ما هم منعکس بشود. این مفاهیم باید در نمایشنامه‌ها، فیلم‌ها، سینما، تلویزیون و رادیوی ما انعکاس یابد.

 معلمین، کارگران کارخانه‌ها و مزارع، صنعتگران، محققان، کارمندان دستگاه‌های اجرایی، مدافعان از حریم امنیت کشور، و هر کسی که در هر نقطه‌ای از این کشور اسلامی مشغول چنین کاری است، باید بداند که در حال عبادت است. نکته مهم این است که مسافر وقتی در منزل بین راه برای گذراندن یک مرحله فرود می‌آید، اگر احساس بکند که دیگر کارش تمام شده، این مسافر در راه مانده است؛ این را در یاد داشته باشید. معلمین باید از روی دلسوزی، از روی صمیمیت، بااحساس اینکه کشور و ملت و این انقلاب، به هر یک ساعت درس آن‌ها نیاز دارد، خوب کار کنند و با این روحیه و با این وجدان درس بدهند.