روابطی مخفیانه که از دهه ۹۰ آغاز شد

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری رسا،عادی سازی روابط بحرین با رژیم صهیونیستی گرچه به صورت ناگهانی اعلام شد، اما از جمیع جهات یک خبر غافلگیر کننده به شمار نمی‌رود. رسانه‌های صهیونیستی و منطقه‌ای طی یک ماه گذشته به ویژه بعد از اعلام عادی‌سازی رسمی مناسبات رژیم صهیونیستی با امارات متحده عربی از بحرین به عنوان دومین ایستگاه عادی سازی روابط با اسرائیل نام می‌بردند. علاوه بر اینکه تاریخچه مناسبات راهبردی رژیم صهیونیستی با بحرین طی دو دهه گذشته نیز نشان دهنده این بود که حاکمیت بحرین که از فقدان بستر اجتماعی و حمایت افکار عمومی داخلی رنج می‌برد، به دنبال دستاویزی خارجی برای بقای حاکمیت خود است.

مناسبات مخفیانه بحرین با رژیم صهیونیستی از دهه 90 قرن گذشته میلادی آغاز شده است، اوج این مناسبات دیروز جمعه 11 سپتامبر 2020 بود که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از عادی سازی رسمی مناسبات دوجانبه و برپایی روابط دیپلماتیک کامل بین منابع و تل‌آویو خبر داد.

بحرین دومین کشور عربی حاشیه خلیج فارس است که طی هفته‌های اخیر عادی سازی روابط خود با اسرائیل را کلید می زند، این اتفاق در حالی رقم خورد که اقدام امارات متحده عربی در توافق مشابه با بحرین با واکنش تند افکارعمومی کشورهای اسلامی و غیر اسلامی مواجه شد.

به نظر می‌رسد اقدام اخیر بحرین در عادی‌سازی روابط با اسرائیل بدون موافقت عربستان صورت نگرفته است، کشوری که خود نیز از طریق گسترش عادی‌سازی به دنبال احیای مناسبات رسمی با اسرائیل است.
در این گزارش به بررسی تاریخچه مناسبات غیر علنی بحرین با رژیم صهیونیستی می‌پردازیم.

 

هزاره سوم و کلید آغاز مناسبات بحرین با اسرائیل

بعد از چندین سال ارتباط پشت پرده میان بحرین و رژیم صهیونیستی، شیخ سلمان بن حمد آل خلیفه ولیعهد بحرین دیپلماسی رسمی خود در مذاکره با مسئولان اسرائیل را در جریان دو نشست سران اقتصاد جهانی طی سال‌های 2000 و 2003 آغاز کرد.

در پی این اتفاق وزرای خارجه بحرین و رژیم صهیونیستی در سال 2007 در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با یکدیگر دیدار کردند.

دو سال بعد و باز هم در نیویورک، شیمون پرز رئیس وقت رژیم صهیونیستی با پادشاه بحرین دیدار و گفتگو کرد. در همان سال هیئتی بحرینی در سفری بی‌سابقه به سرزمین‌های اشغالی رفت تا در ظاهر تعدادی از شهروندان بازداشت شده در تل‌آویو را بازگرداند. افراد بازداشت شده، بخشی از فعالان حامی فلسطین بودند که نیروی دریایی رژیم صهیونیستی در راستای محاصره غزه آنها را بازداشت کرده بود. در حالی که پارلمان بحرین در اکتبر سال 2009 قانون ممنوعیت هرگونه ارتباط با رژیم صهیونیستی را تصویب کرد، اما این مصوبه هرگز به اجرا گذاشته نشد.

در سال 2011 و در نتیجه خیزش‌های عربی به وجود آمده در کشورهای اسلامی، روند عادی سازی روابط با اسرائیل تا حدی متوقف شد، این در حالی بود که بحرین نیز شاهد موج گسترده‌ای از اعتراضات مردمی بود که خواستار انجام اصلاحات در این کشور بودند.

2016، آغاز مقدمه‌چینی برای روابط رسمی با تل‌آویو

در سپتامبر سال 2016 شیخ خالد آل خلیفه وزیر خارجه سابق بحرین بعد از مرگ شیمون پرز رئیس سابق رژیم صهیونیستی از وی ستایش کرد. این بیانیه غافلگیر کننده انتقادات گسترده‌ای را در سایت‌های اجتماعی ایجاد کرد.

در سال 2017 یک هیئت اسرائیلی مجوز مشارکت در نشست بین‌المللی فدراسیون فوتبال در منامه را به دست آورد. به نظر می‌رسید به این ترتیب روند عادی سازی روابط با اسرائیل وارد کانال ورزشی شده است، چرا که رژیم بحرین بار دیگر در همان سال به یک راننده اسرائیلی اجازه مشارکت در مسابقات اتومبیل‌رانی را داد.

در سال 2017 همچنین گروهی از فعالان ادیان مختلف در بحرین اعلام کردند که هیئتی را به مناطق اشغالی اعزام می‌کنند تا روند تسامح و همزیستی مسالمت‌آمیز با این رژیم را تبلیغ کند. این در حالی است که اقدام رژیم آل خلیفه با خشم عمومی کشورهای عربی مواجه شد.

اظهار نظر وزیر خارجه بحرین در می سال 2018 مبنی بر حق رژیم صهیونیستی در دفاع از خود با انتقادات گسترده‌ای مواجه شد. این موضع گیری بعد از آن اتفاق افتاد که رژیم‌ صهیونیستی در اقدامی تجاوز طلبانه دهها هدف نظامی در سوریه را موشک باران کرد.

در سال 2019 اما تلاش‌های رژیم آل خلیفه برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی روند شتابانی به خود گرفت. در ژوئن این سال کارگاه اقتصادی که ایالات متحده آمریکا برای پیشبرد معامله قرن در بحرین ترتیب داده بود، بدون رسیدن به نتایج ملموس در جهت پیشبرد این طرح به پایان رسید، اما با این حال مقدمه‌ای برای عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با برخی کشورهای عربی شد. وزیر خارجه بحرین در حاشیه این کارگاه دو روزه با یک روزنامه نگار صهیونیستی مصاحبه و تاکید کرد که اسرائیل بخشی از تاریخ منطقه است.

یک ماه بعد یسرائیل کاتس وزیر خارجه رژیم صهیونیستی اعلام کرد که در جریان سفر به واشنگتن با همتای بحرینی خود دیدار کرده است.

در اکتبر 2019 نیز نمایندگانی از بیش از 60 کشور از جمله رژیم صهیونیستی در بحرین گردهم آمدند تا در کنفرانسی روند امنیت دریایی را بررسی کنند.

در سال 2020 رژیم بحرین از توافق عادی سازی رسمی روابط امارات با رژیم اسرائیل که در 13 آگوست گذشته علنی شد، استقبال کرده و این توافق را یک اقدام تاریخی توصیف کرد. این اتفاق در حالی بود که حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین به مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا ابلاغ کرد که کشورش همچنان به طرح صلح عربستان که خواستار عقب‌نشینی کامل اسرائیل از اراضی فلسطینی سال 1967 است، پایبند است.

رژیم بحرین در عین حال به هواپیماهایی که بین امارات متحده عربی و رژیم‌صهیونیستی تردد می‌کردند، اجازه عبور از حریم هوایی خود داد. این اتفاق یک روز پس از آن رخ داد که عربستان سعودی نیز اعلام کرد که هواپیماهای مذکور اجازه استفاده از حریم هوایی عربستان را دارند./د101/ق