بررسی حقوق جنین و سقط آن در یک اثر

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، بدون تردید مسأله سقط‌جنین در عصر ما نظر عموم مردم را به خود متوجه کرده است، به خصوص سقط‌جنین نامشروع که در اثر زنا به وجود می‌آید، اماسقط جنین به انگیزه های متعددی صورت می پذیرد، از جمله سقط‌جنین به خاطر پنهان کردن عمل زشت زنا وحفظ آبروی خانواده، یا به انگیزه  نجات دادن  مادر در صورتی که ادامه حاملگی حیات مادر یا حیات جنین و مادر را تهدید کند، یا به خاطر پیشگیری از انتقال بیماری‌های خونی مانند بیماران هموفیلی، یا به انگیزه رهایی از به‌وجود آمدن کودک ناقص‌الخلقه، و یا به انگیزه پیشگیری از سرایت صفات ارثی و…

بعضی ازفقها گفته‌اند اگر اجازه به سقط‌جنین بدهیم باید علل وضروری بودن سقط‌جنین حتما ثابت شود و منفعت و سود آن بیشتر از ضرری باشد که منجر به ممنوعیت آن می‌شود، و باید مدت سپری شدن بارداری و دمیدن روح در جنین موردتوجه قرار بگیرد. برخی از فقهاء گفته‌اند دمیدن روح بعد از (١۲۰) صد و بیست روز از بسته شدن  نطفه است و سقط‌جنین دراین مدت جنایت به حساب نمی‌آید. نظر درست در سقط‌جنین این است که بعد از حلول روح حرام است، و البته بنا به نظر برخی از فقها قبل از حلول روح  نیز حرام است و تا زمانی که با ابزارهای پیشرفته پزشکی به طور قطع و یقین ثابت نشود که در جنین عیوب وراثتی خطرناکی است و به خانواده‌اش سرایت می کند و یا اینکه حیات مادر را درمعرض خطر جدی قرار می دهد اجازه‌ سقط‌ جنین داده نمی‌شود اما زمانی که یکی از این موارد ثابت شود می‌توان سقط‌جنین را انجام داد و اگر کورتاژ غیرقانونی باشد پزشکی که این عمل زیر نظر او انجام شده باید مورد بازخواست قرار گیرد. فقها در مباحث فقهی دیات، قصاص، حدود، وصیت، ارث، وقف و… به موضوع جنین و سقط آن  پرداخته‌اند و پیرامون حكم آن قبل ازدمیدن روح درآن و نیز بعد از آن، نظرات گوناگونی دارند.

انتشارات موجک کتاب حقوق جنین و سقط آن را که نوشته دکتر عبدالجبار زرگوش‌نسب بوده به چاپ رسانده است.

ساختار کتاب

کتاب حقوق جنین و سقط آن در چهار فصل تدوین یافته است.

فصل اول: عنوان فصل نخست این کتاب مفهوم شناسی و مراحل شکل گیری جنین از منظر قرآن و روایات، است. دیگر عناوین این فصل عبارت است از: جنین، جهاض، اجهاضدراصطلاح، مراحل شکل گیری جنین ازمنظرقرآن کریم، مراحل خلقت جنین درروایات، مدت مراحل شکل گیری جنین درروایات، مدت مراحل خلقت جنین درروایات شیعه، مدت مراحل خلقت وشکل گیری جنین درروایات اهل تسنن، شکل گیری جنین ازنظرجنین شناسی.

فصل دوم: حقوق مادی و معنوی جنین و احکام شرعی مترتب بر سقط شده و مادرش، عنوان فصل دوم این کتاب است.

عناوین دیگر این فصل عبارت است از: حقوق مادی جنین، ارث بردن، نفقه،  جنین، وصیت برای جنین، وقف بر جنین، هبه به جنین، حق شفعه، حقوق معنوی جنین، وظیفه مادر در برابر حفظ و سلامت جنین، تأخیر انداختن اجرای حد زن باردار، جواز روزه خواری زن باردار، حق نسب و حلال زادگی، حق حیات جنین، احکام شرعی جنین سقط شده و مادراو، سپری شدن عده زن مطلقه، ترتب احکام نفاس برزنی که سقط کرده، غسل،کفن ودفن جنین سقط شده و نماز براو.

فصل سوم: فصل سوم این کتاب با عنوان سقط جنین از دیدگاه قرآن، سنت، عقل و فقها، مشخص شده است. برخی عناوین دیگر این فصل عبارت است از: سقط جنین ازدیدگاه قرآن، اسقاط جنین از منظرسنت، سقط جنین ازدیدگاه عقل وبنای عقلا، سقط جنین ازدیدگاه فقهاوعلمای مذاهب اسلامی، سقط جنین هنگام تهدیدجان زن باردار، آراء و نظرات فقهای شیعه، آراء و نظرات علمای اهل تسنن، اسقاط جنین هنگام تهدیدجان مادر و جنین، آراء و مستندات فقهای شیعه، آراء علمای اهل تسنن، اسقاط جنین نامشروع، آراء و مستندات فقهای شیعه، آراء و مستندات علمای اهل تسنن، سقط جنین درصورت تجاوز با اکراه، سقط جنین به خاطر ناقص الخلقه بودن جنین یابیماری های ارثی و واگیر، نظرات فقهای شیعه.

فصل چهارم: آخرین فصل این کتاب با عنوان مجازات مشخص شده است عناوین دیگر این فصل عبارت است از: سقط جنین، مجازات سقط جنین، قصاص، نقد و بررسی قول به قصاص، مجازات سقط جنین، دیه، روایات دیه، مفاد روایات فوق  از نظر صاحب جواهر، مسئولیت پزشک، جنایت بر جنین بین عمد، شبه عمد، وخطا، شروط جنایت بر جنین، مسئول پرداخت دیه جنین سقط شده، دیه جنین اهل کتاب، کیفرومجازات سقط جنین، کفاره.

ویژگی های اثر

1. شناخت آثار مترتب بر سقط‌جنین از دیدگاه مذاهب اسلامی اعم از شیعه و اهل تسنن.

2. حکم سقط‌ جنین از منظر قرآن‌کریم.

3. بررسی حکم سقط‌ جنین از منظر سنت.

4. پرداختن حکم سقط‌ جنین از دیدگاه مذاهب چهارگانه اهل تسنن.

5. بررسی حکم جنین از دیدگاه شیعه.

6. پرداختن به مسئله مجازات سقط‌ جنین و حقوق آن.

برشی از کتاب

در صفحه 12 این کتاب در مورد نظر شیعه در مورد سقط جنین این مطالب نگاشته شده است:

فقهای امامیه نظرشان این است که بعد از بسته شدن نطفه سقط جنین انجام نشود، و برای مراحل مختلف آن (نطفه قرار گرفته در رحم، علقه، مضغه، عظام قبل از پوشاندن به گوشت و پس از آن، و بعد از دمیدن روح) در صورت سقط جنین، دیه تعیین کرده اند، و تنها به دلیل اینکه جنین ناقص الخلقه است و یا پس از تولد فقط مدت کوتاهی زنده می ماند و یا برای رهایی از جنین نامشروع، سقط جایز نمی شود، مگر اینکه زنده ماندن جنین برای مادر موجب زحمت طاقت فرسا و سختی شدید باشد که در این صورت قبل از دمیدن روح بنا به نظر بعضی از فقها سقط جایز است، اما بعد از دمیدن روح دیگر سقط را جایز نمی دانند، و در صورتی که ثابت شود که بین زندگی مادر و جنین باید یکی را انتخاب کرد باید آن چیزی که ارجح است و آنچه مصلحت است برگزیده شود.

لذا از دیدگاه آنها جنین دارای حقوقی است و آثاری بر آن مترتب می شود، و سقط آن مجازاتی دارد. از آنجا که احکام شرعی برای سامان بخشیدن به زندگی مادی و معنوی بشریت صادر شده اند، و سقط جنین یکی از مسائلی است که مورد توجه جامعه قرار گرفته است.

انتشارات موجک کتاب “حقوق جنین و سقط آن” نوشته دکتر عبدالجبار زرگوش‌نسب را در قطع وزیری و 106 صفحه به چاپ رسانده است.

علاقه‌مندان می‌توانند برای جهت تهیه این کتاب به آدرس: تهران، میدان انقلاب، خیابان آزادی، نبش خیابان جمال زاده جنوبی، پلاک 84، واحد 4، تلفن: 02166127593 مراجعه کنند./826/ن601/ق