نمی توان با عقل احکام شرع را نسخ کرد
در پی اظهارات اخیر مرجع خود خوانده، سید کمال حیدری پیرامون احکام زنان و سخنانی از این قبیل که غالب احکام بانوان مختص صدر اسلام است و امروز باید تغییر کند، خبرگزاری رسا نزد کارشناسان دینی رفته و با آنها به گفتوگو پرداخته است.
دکتر سمانه پورحاتم، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل زن و خانواده در گفتوگو با خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، ضمن بیان نکاتی در زمینه حضور زن در اجتماع و وجوب حجاب، بطلان سخنان کمال حیدری را پیرامون این بحث واضح خواند و گفت: دین مجموعهای از اعتقادات، احکام و اخلاق است و اگر به برخی التزام نداشته باشیم، هیچ اثری ندارد؛ اینکه کسی بخواهد «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَكْفُرُ بِبَعْضٍ» باشد، اشتباه است.
وی به بیان شواهد تاریخی پرداخت و عنوان کرد: حجاب امری اجتماعی است، در قرآن و روایات به ضرورت آن اشاره شده و از اصول مسلم اسلام و جامعه اسلامی به شمار میرود که تشریع آن، در زمان نبی مکرم اسلام بوده است؛ یک زن مسلمان با حجاب میتواند وارد اجتماع شود، درس بخواند، شغل داشته باشد و نمونه بارز آن نیز حضرت خدیجه(س) است.
استاد دانشگاه هدی ادامه داد: نمونه دیگری که معاصر هم بوده و فاصله زیادی با صدر اسلام داشته، دانشمند بزرگ مرحومه بانو مجتهده امین است که به عنوان یک زن مسلمان شیعه، در بیرون از منزل یک مجتهده تمام عیار بود و علمای زیادی از محضر ایشان علم آموزی و اجازه اجتهاد از ایشان گرفتند و البته ایشان در منزل، یک مادر و همسر نمونه بودند.
وی در رد سخنان کمال حیدری گفت: باید از ایشان پرسید که آیا دین چیزی غیر از اعتقادات، احکام و اخلاق است؟ آیا معتقد به این نیستیم که دین اسلام کاملترین و آخرین دین آسمانی است که برای همه مسائل زندگی بشر برنامه دارد؟ آیا واقعاً ۹۰ درصد احکام زنان با توجه به شرایط گذشته است و تا این اندازه اسلام متزلزل است؟
این استاد دانشگاه تصریح کرد: با تکیه به این سخن بی اساس میتوان گفت برخی احکام مردان هم با توجه به شرایط گذشته هست و باید تغییر کنند؛ باید از ایشان پرسید آیا با قبول سخنان ایشان، دیگر میتوان احکام را حفظ کرد و ضمانت اجرایی برای آن قائل شد؟ آیا انسانها میتوانند با عقل خود احکام دین را نسخ کنند؟
وی به بیان پرسشهایی پرداخت که از سخنان بیاساس سید کمال حیدری پرده بر میدارد و اذعان داشت: آیا با تغییر نصوص دینی که احکام از آنها گرفته شده میخواهید تغییر ایجاد کنید؟ آیا زنان در زمان حال دیگر نیازی به این نود درصد احکام ندارند؟ کاش ایشان به جای کلی گویی، برخی از این نود درصد احکام را بیان میکردند تا بدانیم کدام یک از احکام برای شرایط حال باید تغییر کند.
پورحاتم به تشریح وضعیت زنان پیش از اسلام پرداخت و ضمن مقایسه شرایط آنها با پس از اسلام یادآور شد: ما نباید فراموش کنیم این اسلام بود که جایگاه انسانی والایی را به زن بخشید؛ در هر کجای قرآن که سخن از ذات انسان، مقام انسان، برتری انسان نسبت به دیگر موجودات، دمیده شدن روح خداوند و... سخن به میان آمده، زن و مرد در آن مشترکاند و جنسیت مطرح نیست.
وی افزود: فرانسویها در سال ۵۸۶ میلادی کنفرانسی درباره زنان تشکیل دادند و در پایان نتیجه گرفتند که زن هم یک انسان است، اما صرفاً برای خدمت به مرد آفریده شده و هیچ حقی از خود ندارد؛ تفکرات فمینیستی که ادعا میشود برای رسیدن به حقوق برابر است یک نوع چپاول زن به حساب میآید و حق زنانگی را از زن سلب میکند.
این کارشناس مسائل زن و خانواده با اشاره به حقیقت و حقانیت دین اسلام تأکید کرد: کسی که با و وضعیت زنان در دوران جاهلیت یا دیگر تمدنها آشنایی داشته باشد، به این حقیقت میرسد که زنان در هیچ مکتبی به اندازه اسلام از احترام، ارزش و حقوق برخوردار نبوده و نیستند.
وی اظهار داشت: اگر از فردی با اعتقادات غیر اسلامی چنین سخنانی را بشنویم، او را جاهل قلمداد میکنیم ولی شنیدن این سخنان از کسی که خود را مرجع میداند، بسیار عجیب است؛ این حرف مبنای درستی ندارد و البته وقتی نظریهای بیان میشود، باید دید چارچوب و مبنای فکری آن چیست و از چه اصولی پیروی میکند.
پورحاتم در پایان یادآور شد: با اندکی پژوهش و تحقیق در حوزه زن و خانواده میتوان فهمید که اگر موازین شرعی در حوزه زن و خانواده آنگونه که اسلام خواسته رعایت شوند، زن، خانواده و جامعه به سلامت و سعادت نزدیکتر خواهند شد و این به این معناست که دین اسلام کاملترین دین است و برای زندگی بشر در همه زمانها و مکانها برنامه دارد.