انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، خبر درگذشت حضرت آیت الله مصباح یزدی(ره) از اساتید برجسته حوزه علمیه قم باعث غم و اندوه بسیاری از طلاب و اساتید حوزه و دانشگاه شد. او یکی از برجسته ترین اساتید حوزه علمیه قم بود که دارای تألیفات فراوانی در حوزه تفسیر قرآن، فلسفه اسلامی، عقاید و کلام، اخلاق و اندیشه سیاسی اسلام است.

رهبر معظم انقلاب با صدور پیامی رحلت این عالم ربانی و فقیه و حکیم مجاهد آیت الله مصباح یزدی(ره) را تسلیت گفتند:

 بسم الله الرّحمن الرّحیم

با تأسف و تأثر فراوان خبر درگذشت عالم ربانی، فقیه و حکیم مجاهد، آیةالله آقای حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی را دریافت کردم. این، خسارتی برای حوزه‌ی علمیه و حوزه‌ی معارف اسلامی است.

ایشان متفکری برجسته، مدیری شایسته، دارای زبان گویائی در اظهار حق و پای با استقامتی در صراط مستقیم بودند. خدمات ایشان در تولید اندیشه‌ی دینی و نگارش کتب راه‌گشا، و در تربيت شاگردان ممتاز اثرگذار، و در حضور انقلابي در همه‌ی میدانهائی که احساس نیاز به حضور ایشان میشد، حقاً و انصافاً کم‌نظیر است. پارسائی و پرهیزگاری خصلت همیشگی ایشان از دوران جوانی تا آخر عمر بود و توفیق سلوک در طریق معرفت توحیدی، پاداش بزرگ الهی به این مجاهد بلند مدت است.

اینجانب که خود سوگوار این برادر قدیمی و عزیز میباشم، به خاندان گرامی و فرزندان صالح و دیگر بازماندگان ایشان و نیز به شاگردان و ارادتمندان این معلّم بزرگ و به حوزه‌ی علمیه تسلیت عرض میکنم و علّو درجات ایشان و مغفرت و رحمت الهی را برای ایشان مسألت می نمایم.

سیّدعلی خامنه‌ای

به مناسبت درگذشت این عالم ربانی  خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، با راه اندازی پرونده ای با نام «کتب راه گشا» به بررسی تفصیلی آثار این عالم ربانی می پردازد.

انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن

انتشارات مؤسسه آموزشی امام خمینی(ره) کتاب «انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن» نوشته حضرت آیت الله مصباح یزدی(ره) را به چاپ رسانده است.

برای شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز علل زیادی ذکر می شود برخی آنرا عمدتا محصول شرایط بین المللی و خارجی می دانند، بعضی دیگر شرایط و عوامل داخلی و درونی را عمده می کنند، دسته ای بر عوامل سیاسی پای می فشارند، جمعی عوامل فرهنگی را مهم می دانند، گروهی عوامل اقتصادی را پیش می کشند؛ افزایش درآمد نفت، بهم ریختگی اقتصاد ایران، وابستگی شاه به سیاست ابر قدرت ها، رواج فساد، ظلم و دیکتاتوری و... نیز عواملی هستند که در کنار عوامل فوق مطرح باشند.

مهمترین علت برای ایجاد انقلاب اراده انسان می باشد. خداوند انسان را با اراده آزاد آفریده است. در نهایت این انسان است که با اختیار خود نظام زندگیش را سامان می دهد. در این راه به لحاظ قانونمندی های طبیعت و سنت های اجتماعی، انسان نمی تواند اراده و خواسته اش را در عمل صد در صد پیاده کند.

ساختار کتاب

کتاب انقلاب اسلامی و ریشه های آن دارای دو بخش اصلی است.

بخش نخست این كتاب تحلیل نظری انقلاب اسلامی است كه در آن طی 9 درس مباحث ذیل بررسی و بیان شده است:

1. تعریف انقلاب و مقایسه آن با دیگر حركت‌های اجتماعی نظیر: كودتا، شورش و اصلاح و ...

2.تبیین و بررسی تئوری‌های مطرح دربارة انقلاب

3. بررسی عوامل پیدایش انقلاب از منظر دینی با اشاره به عوامل ایجاد تحولات اجتماعی، زمینه‌های پیدایش بحران و تعادل در جامعه

4. بررسی ماهیت و ویژگی‌های انقلاب اسلامی

5. نقش رهبری، مردم، و آموزه‌های دینی (به عنوان اركان انقلاب اسلامی) در ایجاد وحدت در جامعه و پیروزی انقلاب اسلامی

6. دست‌آوردهای انقلاب اسلامی

7. مفهوم استمرار انقلاب، آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی، و بررسی راه‌كارهای حفظ و تداوم آن با اشاره به انواع تهدیدها و آسیب‌های فراروی نظام.

بخش دوم كتاب به نقاط عطف تاریخ ایران، از مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی، پرداخته است. این حوادث شامل نهضت مشروطه، دوران دیكتاتوری پهلوی اول و دوم، و دوران آغازین انقلاب می‌شود و سرفصل‌های مباحث مربوط به آنها عبارتند از:

1. منشأ، ماهیت، جریان‌شناسی، وعلل انحراف نهضت مشروطه از اهداف اصیل خود، و نقش این انحراف در به‌تعویق افتادن شكل‌گیری انقلاب اسلامی

2. زمینه‌های ایجاد دولت‌های لائیك در جهان اسلام

3. برخی حوادث عمده در دوران پهلوی اول

4. بررسی برخی از اقدامات، حوادث و جریانات دوران پهلوی دوم، از جمله: تضعیف ارزش‌ها و باورهای اسلامی از سوی حكومت، چگونگی تقویت حوزه علمیه ازسوی علمای بزرگ، فاجعه مدرسه فیضیه، كاپیتولاسیون، قیام 15 خرداد، اوج‌گیری انقلاب در سال 57، فرار شاه، ورود امام خمینی(ره) و ...

5. جریان‌شناسی گروه‌های منحرف فكری پیش و پس از انقلاب اسلامی مانند: ماركسیستها، منافقین، و منافقین نوین (ملی‌گرایان).

برشی از کتاب

در صفحه 189 و 190 این کتاب درباره اهتمام به مسائل فرهنگی این مطالب نگاشته شده است:

از آن‌جا كه دشمنان خارجی انقلاب برای به فساد كشاندن اخلاق و باورهای مردم تلاش‌های فراوانی می‌كنند و نیز از آن‌جا كه آفات داخلی انقلاب در دو بعد علم و اخلاق، عارض زمامداران و مردم می‏شود باید گفت كه آفات انقلاب عمدتاً فرهنگی هستند و بنیادی‏ترین و سودمندترین شیوه حفظ و تقویت انقلاب، فعّالیّت‏های آموزشی و پرورشی است. اگر مردم و مسؤولان و دست‏اندركاران امور و شؤون جامعه انقلابی تعلیم و تربیت صحیح و كافی نیابند، هیچ امیدی به دوام و سلامت انقلاب نخواهد بود، هرچند شخص رهبر و تنی چند از زمامداران و متصدّیان امور از هر جهت صالح و شایسته باشند.

مگر نه ‏این كه انقلاب اسلامی‏ای كه چهارده قرن پیش در جزیره العرب به رهبری بی‏نظیر پیامبر گرامی‏ اسلام (صلى الله علیه وآله) صورت پذیرفت، پس از مدّتی بسیار كوتاه به انحراف كشیده شد و بدان‌جا رسید كه امویان و عبّاسیان زمام كارها را در دست گرفتند و به شیوه جبّاران و ستمگران عمل کردند؟ در واقع، هرچند رهبری‏ای برتر و بهتر از رهبری آن حضرت ممكن و متصوّر نیست، ولی آن رهبری بی‌مانند هم نمی‏توانست ضامن دوام و سلامت ‏انقلاب باشد؛ زیرا این امر تابع چند و چون علم، اخلاق، عمل، بینش و گرایش عموم مردم ‏است كه تا آن زمان از تعلیم و تربیت درست، به حدّ كفایت، برخودار نشده بودند.

بنابراین، برای «استمرار» انقلاب ـ ‌یعنی هم ضدّ انقلاب را در همه میدان‏ها مغلوب ­سازد و هم به جمیع اهداف و مقاصد خود نائل آید‌ مؤثّرترین و مفیدترین كاری كه می‏توان و باید كرد فعّالیّت ‏فرهنگی، به وسیع‌ترین معنای این كلمه است. باید تلاش كرد تعداد بیشتری از مردم با احكام و تعالیم اسلام آشنا شوند و هیچ فرد، گروه یا قشری از این آشنایی فرخنده محروم ‏نماند و این آموزه‏ها و فرموده‏ها هرچه بیشتر در ژرفای دل و جان افراد رسوخ یابد. علاوه بر این‌كه در تعلیم و تربیت دینی مردم هیچ فرد، گروه یا قشری را فراموش نمی‏كنیم و به هیچ درجه و رتبه‏ای از معرفت دینی اكتفا نمی‏ورزیم، باید از آگاه كردن مردم نسبت به اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه خودمان و نیز دیگر جوامع به هیچ روی غفلت نورزیم.

انتشارات مؤسسه آموزشی امام خمینی(ره)، کتاب انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن را در قطع وزیری و در 288 صفحه منتشر شده است.

علاقه مندان جهت خرید این کتاب می توانند به فروشگاه مؤسسه امام خمینی(ره) به آدرس: قم، ابتدای بلوار امین، خیابان جمهوری، فروشگاه مؤسسه امام خمینی مراجعه کنند./826/