کار علامه مصباح در تأسیس مؤسسه امام، یک ابتکار جدید بود

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، دکتر موسی نجفی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگی، در نشست هم‌اندیشی «حکیم جریان ساز» با اشاره به اعضایی که در این نشست دور هم جمع آمده‌اند گفت: همین گروهی که ما در مؤسسه تشکیل داده‌ایم، به شخصیت تمدنی علامه مصباح بر می‌گردد. خود شهر قم، صرف نظر از جنبه مذهبی و قداستی که دارد، خود این شهر علمی است و شهرهایی که به طور تخصصی در یک زمینه‌ای کار می‌کنند، خود این یکی از نمادهای تمدنی است.

وی ادامه داد: برای مثال در یکی از شهرهای اروپا، یک جایی وجود دارد که فقط در آنجا فیلسوفان و فلاسفه وجود دارد و فکر می‌کنم در بلژیک باشد. یک مرکز بزرگی است که در آن جا فقط فلسفه کار می‌کنند و مانند یک شهر است.

این استاد دانشگاه با اشاره به تلاش‌های علامه مصباح در تأسیس مؤسسه امام خمینی(ره) ابراز داشت: قم هم همینطور است. این مؤسسات موفق و بزرگی که هستند، همتی که این‌‌ها را ایجاد کرده است و آن فکری که در پشت آن است. مؤسسات فقط ساختمان نیست، سخت افزار نیست، بلکه یک نرم افزار فکری و نظری پشت آن است و از این جنبه، این ایده‌ای که مرحوم آیت الله مصباح داشتند و هم و غم و حاصل عمرشان را در این مؤسسه تجمیع کردند، خود، یک ایده و یک همت تمدنی را در ایشان حکایت می‌کند و نشان می‌دهد که ایشان در این زمینه، این شخصیت برای این مرحله از انقلاب بیشتر ساخته شده بود.

وی ادامه داد: مخصوصاً که در شهر قم که این مؤسسه که یک مؤسسه علوم انسانی است و هم ورود به مباحث تخصصی در هر دو حوزۀ تمدن غربی و تمدن اسلامی را دارد؛ چون در این مؤسسه هم مباحث عقلی و فلسفه خوانده می‌شود و هم رشته‌های جدید و خود این هم یک ابتکار جدیدی است که مشابه در این سطح ندارد.

نجفی با اشاره به روند فعالیت مؤسسه اظهار داشت: البته مراکز دیگر هستند ولی اینکه این‌ها تا این مرحله جلو رفته است و پذیرش دکتری و تحقیقات مفصل و این دانشنامه خوب حکایت می‌کند از شخصیتی که پشت این حرکت علمی قرار دارد، بنابراین من در خود مؤسسه و این تأسیس این گروه‌ها و به خصوص گروه خودمان را که هم تاریخ است و هم علوم سیاسی و هم به نحوی به تمدن نزدیک می‌شود را یکی از مصادیق این قضیه می‌دانم و حمایت‌هایی که آن مرحوم در این بیست و چند سال از این فکر داشتند و سرمایه گذاری کردند و هم از نظر مالی، هم افراد، هم مکانی، همیشه حمایت ایشان و این زمینه بوده و اگر کسی به این چیزها اعتقاد نداشته باشد نمی‌تواند کار کند.

وی افزود: حملاتی که الآن به آقای مصباح می‌شود در زمینه رژیم گذشته که یک چیزهایی که گفته می‌شود و دوستان مؤسسه با آب و تاب دفاع می‌کنند خیلی خوب است، ولی من می‌گویم حتی اگر نباشد هم خیلی مهم نیست. ما در طول تاریخ تشیع، شخصیت‌های بزرگی که در تمدن اسلامی نقش داشته‌اند، حتما برایشان زندان و تبعید و زندگی سختی دیده بودند. البته ایشان اینها را داشته‌اند و البته نداشتن آن هم برای ایشان ایرادی به حساب نمی‌آید. 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگی درباره حملاتی که به علامه مصباح می‌شود خاطرنشان کرد: تاریخ این به شخصیت تمدنی ایشان ضربه‌ای نمی‌زند. مگر مرحوم سید مرتضی، شیخ طوسی و بزرگانی که در زمان‌های مختلف بوده‌اند، مگر آدم‌های خاصی بوده‌اند؟ ماندگاری آن‌ها به مبارزات عملی‌شان با طاغوت زمان خودشان نبوده و بیشتر شخصیت برجسته علمی و کاری که کرده‌اند را ما می‌توانیم ملاک بگیریم. از این جنبه مرحوم آیت الله مصباح را بخواهیم ببینیم، من 5 مرحله را همیشه به 3 مرحله تقلیل می‌دهم؛ نهضت، نظام که مرحله دولت اسلامی، کشور اسلامی و جامعه اسلامی و بعد تمدن اسلامی. 

وی گفت: ما مرحوم آقای مصباح را در مرحله دوم و سوم بیشتر می‌توانیم نگاه کنیم و هر چقدر به دهه چهارم و پنجم انقلاب نزدیک می‌شویم، می‌بینیم که جامعه اسلامی، کشور اسلامی و دولت اسلامی، باز ایشان به سمت تمدن و جایی که باید فرهنگ سازی بشود و این فرهنگ سازی عمر بیشتری پیدا کند، حضور ایشان هم پررنگ‌تر می‌شود.

خبرنگار: محمدحسین کتابی