اهمیت تبیین فروپاشی رؤیای آمریکایی برای مردم

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشست ظرفیت‌های فضای مجازی دوران پساآمریکایی با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد نوروزی، دکتر دهقان و حجت‌الاسلام دکتر رنجبر در سالن اندیشه مؤسسه امام خمینی(ره) برگزار شد. حجت‌الاسلام رنجبر در این نشست به بررسی موضوع «سقوط و فروپاشی کلان روایت‌های آمریکایی در فضای مجازی» پرداخت و گفت: آمریکایی‌ها یک گفتمان جهان شمول دارند که از دو عنصر هویت ساز و غیریت ساز بهره می‌برد. گفتمانی که بر روی عنصرِ مایِ خودشان و دیگر سازی برای مایِ مقابلشان بسیار تأکید دارد و برای تبیین، غلبه و هژمونی شدن  این گفتمان، کلان روایت‌هایی را درست کرده‌اند و بر اساس این کلان روایت‌ها که یک چراغ راه و راهبردی برای آن‌هاست در فضای رسانه‌ای و در فضای مجازی، از خرده روایت‌های روزانه برای تبیین آن کلان روایت خودشان بهره گرفته‌اند.

وی ادامه داد: آمریکایی‌ها با استفاده از خرده روایت‌هایی که دارند تلاش می‌کند کلان روایت‌های خود را در اذهان مردم تثبیت کند. آمریکایی‌ها در موضوعات مختلفی همچون جهان بدون آمریکا، جهان با آمریکا، خاورمیانه بدون آمریکا و با آمریکا کلان روایت خود را ارائه دهد و برای تثبیت آن از خرده روایت‌هایی که هر روزه در فضای مجازی بدان می‌پردازد، استفاده می‌کند.

حجت الاسلام رنجبر با اشاره به اعلامیه استقلال آمریکا ابراز داشت: می‌گویند ما همه انسان‌ها را برابر می‌دانیم که برخی حقوق از سوی پروردگار به آن‌ها اعطا شده است. این جملات در فضای مجازی دنیا و فضای گفتمانی دنیا مطرح شده که سالیانی با جملاتی که توماس جفرسون تبیین کرده بود، آن‌ها با این نخ تسبیح نگهدارنده گفتمان آن را نگاه می‌داشتند.

وی افزود: آن‌ها حق زندگی، آزادی و به دنبال عاقبت به‌خیری از دید خودشان باید حرکت کنند؛ بنابراین خودشان را یک کشور تماماً لیبرال، آزاد، برابر، عادل که فرصت‌های برابری را در اختیار همه قرار می‌دهد و خودشان را به‌عنوان نماد همه این کعبه آمال‌ها معرفی کرده بودند و آن نماد مجسمه آزادی با مشعل که می‌گوید من جلوی در با مشعل منتظر شما هستم که به تعبیر خودشان آمریکن دریم که در پی سعادت همه ابنای بشری است که سایر کشور‌ها و گفتمان مقابل ما اجازه نمی‌دهد که آن‌ها به سعادت و خوشبختی دست پیدا کنند و این ما هستیم که این فرصت و فضا را در اختیار دیگران قرار می‌دهیم تا به اینجا برسند.

حجت الاسلام رنجبر با اشاره به تلاش آمریکا و رسانه‌های وابسته‌اش برای نمایش یک چهره بزک کرده از این کشور اظهار داشت: آمریکا تلاش می‌کنند تا از طریق فضای مجازی چهره غیرواقعی خودشان را بزک کنند و این کلان روایت را در اذهان عمومی مردم دنیا تثبیت کنند؛ اما با استقامت و ایستادگی و فضایی که خودشان در اختیار مردم دنیا قرار داده‌اند، این کلان روایت درحال فروپاشی است.

وی ادامه داد: در حال حاضر پس از ۱۱ سپتامبر پلیسی‌ترین حکومت دنیا آمریکاست. این را خود واقعیت آمریکا بیان می‌کند. ما نباید تلاشی کنیم تا کلان روایتی پروپاگاندا شده از آمریکا معرفی کنیم، بلکه ما باید تلاش کنیم واقعیت غیربزک شده و غیردروغ آمریکایی را در صحنه جهانی و کشور خودمان تبیین کنیم. اگر ما بتوانیم همین واقعیت را تبیین کنیم، آن کلان روایت را فروپاشانده‌ایم.

حجت الاسلام رنجبر با استناد به آخرین سخنرانی آیزنهاور خاطر نشان کرد: دو دفعه این اصطلاح را آقای آیزنهاور که یکی از شخصیت‌های مشهور و بزرگ که در جنگ جهانی دوم فرمانده متفقین بود و توانسته بود آمریکا و لیبرالیزم را از دست نازیسم نجات بدهد که می‌تواند در دوران جگ سرد بخش زیادی از موفقیت‌ها را برای آمریکا رقم بزند، می‌گوید آمریکا به مجتمع نظامی-صنعتی تبدیل شده؛ یعنی نظامی‌ها، وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون، همه صنایع و عرصه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آمریکا را در اختیار دارند.

وی افزود: ترامپ قبل از پایان ریاست جمهوری خودش یک بار دیگر به این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید که این‌ها مانع جنگ افروزی ما آمریکایی‌ها در خاورمیانه نمی‌شوند و نمی‌گذارند که ما جنگ‌ها را پایان بدهیم. وقتی ترامپ این حرف را می‌زند، او را برکنار می‌کنند و پیش از تحلیف ریاست جمهوری جدید، اجازه نمی‌دهد که دیگر ترامپ در فضای مجازی حضور پیدا کند!

این دانش آموخته مؤسسه امام خمینی حرکت آمریکایی‌ها علیه ترامپ را نوعی کودتا تلقی کرد و توضیح داد: هرکجای دنیا چنین اتفاقی افتاده بود، اسم آن کودتا بود؛ اما متأسفانه ما نتوانستیم به‌خوبی از این موضوع بهره بگیریم. یکی دیگر از شعار‌ها و عناصری که آن‌ها در کلان روایت و گفتمان خودشان بر روی آن تأکید دارند بحث عدالت و برابری است؛ اما الآن این‌ها چیزی نیست که بر کسی پوشیده باشد، یک هرم نابرابر در رسانه‌های خودشان معرفی و تبیین می‌کنند.

وی افزود: به ظاهر آمریکا، دموکراسی و بالاترین و بهترین جمهوری دنیاست، در حالی که آمریکا الیگارش‌ترین که آمریکن دریم به آمریکن تراژدی تبدیل شده و یک درصد جامعۀ آمریکا البته کمتر از یک درصد، ۴۵ درصد ثروت را در اختیار دارد. این موضوع بر اساس آمار‌های رسمی خودشان است. افرادی مانند خانواده راکفلر، روچیلدها، زاکربرگ، جف بزوس و ... منابع آمریکا را در اختیار دارند.

حجت الاسلام رنجبر دعواهای سیاسی آمریکا را دعوایی الیگارشیک خواند و تبیین کرد: دعوا امروز میان الیگارشی لیبرال با الگیارشی سنتی که در رأس آن ترامپ بود وجود دارد. این الیگارشی به تمام معنا که خودش را سال‌ها بهترین جمهوری و بهترین دموکراسی معرفی کرده بود، در این سال‌ها مشخص می‌شود که یک درصد جامعه ۴۵ درصد ثروت را در اختیار دارد.

وی افزود: تقریبا ۹ درصد مدیران و توجیه‌گران مانند آقای زاکربرگ یا بزوس یک نفر را به‌عنوان نخبه می‌آورد و مدیر خود قرار می‌دهد و این افراد ۴۰ درصد ثروت را در اختیار دارند. این مدیران برای توجیه حاکمیت، بسط و گسترش آن یک درصد الیگارش تلاش می‌کنند. تلاش این افراد منجر می‌شود تا الیگارش‌ها به این ۹ درصد دنیای واقعی بدهند. یکی مانند کیسینجر آلمانی بخواهد کرسی درسی بگیرد به او می‌دهند، یکی بخواهد جایزه اسکار بگیرد، به او می‌دهند و این‌ها در آن زمان توجیه‌گران الیگارشی برای تثبیت کلان روایت می‌شود.

حجت الاسلام رنجبر در توضیح عملکرد بروکراتیک جهت ادامه حیات الیگارشی ادامه داد: ۹۰ درصد باقی‌مانده باید ۱۵ درصد ثروت باقی مانده را میان خود تقسیم کنند. این هرم نابرابر در حال تبیین شدن است و نخبگان دنیا و نخبگان آمریکایی حس می‌کنند که یک کلاه بسیار گشادی بر سرشان رفته و ما می‌توانیم از این واقعیت عیان شده در فضای مجازی امروزه به‌خوبی استفاده ببریم، به مردم خودمان نشان بدهیم ته آمریکا دریمی که می‌گفتند آزادی و برابری نیست.

وی افزود: کلان روایت دیگری که آمریکایی‌ها از منطقه ما ارائه داده‌اند این است که می‌گویند حضور ما در این منطقه موجب آرامش، امنیت و پیشرفت می‌شود. در حالی که از ۱۹۱۶ قرارداد سایکس-پیکو منعقد می‌گردد، صلحی است که همه صلح‌ها را بر باد داد و این بی‌نظمی که آن‌ها در منطقه خاورمیانه شکل دادند که از پیش از دوران ظهور ابرقدرتی آمریکا بود که انگلستان و فرانسه، سایکس-پیکو را طراحی و اجرا کردند تا از دلش کشور‌های کوچک به وجود آوردند و نظمی موزاییک‌وار شکل دادند.

حجت‌الاسلام رنجبر با اشاره به حوادث منطقه در طول دهه‌های گذشته ابراز داشت: آن‌ها کشور‌هایی به‌وجود آوردند که از حیث‌های زیادی کشور‌ها را در مضیقه قرار دادند و تلاش کردن با این کلان روایت خودشان را مجری امنیت و اتفاقات منطقه معرفی کردند که در ازای این خدمات هزینه زیادی را دریافت می‌کردند؛ مانند همان کلام صریحی که ترامپ عربستان سعودی را گاو شیرده خود معرفی کرد.

وی گفت: آن‌ها برای حفظ هژمونی و ابرقدرتی خودشان می‌خواهند در خاورمیانه باشند و البته می‌خواهند با یک روایت دیگری این موضوع را توجیه کنند. ۲۰ سال حضور آمریکا در افغانستان نشان داد که آمریکایی‌ها دروغ می‌گفتند و مجبور شدند مفتضحانه از افغانستان خارج شوند. این تصویر اخراج مفتضحانه آمریکایی‌ها از خاورمیانه را نیاز داریم. تصویر افتضاح آمریکا در عین الاسد را نیاز داریم. با کنار هم گذاشتن این تصویرهاست که رؤیای آمریکایی فرو خواهد پاشید.