ایستادگی در مقابل وادادگی فرهنگی وظیفه همگانی

فرهنگ ایرانی اسلامی دارای سابقة کهن و درخشانی است و از آنجا که غنا و عمق هر فرهنگی تا حد زیادی بسته به قدمت آن فرهنگ می‌باشد، فرهنگ ایرانی اسلامی با سابقه‌ ای طولانی و در مواجهه با تنگناهای گوناگون آب دیده شده و استحکام لازم را به‌دست آورده است؛ اما امروزه به دلیل هجمه های گسترده فرهنگی از سوی دشمنان انقلاب اسلامی در برخی از مسائل فرهنگی با وادادگی هایی مواجه شده ایم به همین خاطر خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با حجت الاسلام اسماعیل محمدی پژوهشگر و عضو شورای کتاب آستان مقدس قم گفت‌وگویی داشته است.

متن کامل این گفت‌وگو بدین شرح است:

رسا- ضمن تعریف فرهنگ معنای وادادگی فرهنگی را توضیح دهید؟

فرهنگ مجموعه آداب و رسوم اجتماعی برخاسته از تعالیم قرآنی و سنت معصومان و آداب و رسوم ملل و اقوام که با مبانی و مفاهیم قرآن تفاوتی نداشته باشد است و در حوزه رفتارهای فردی، خانوادگی و در گستره جامعه انسانی نُمود پیدا می کند.

وادادگی فرهنگی به معنای سازش با فرهنگ مخاطب و متخاصم است؛ به معنای تسلیم بی قید و شرط در مقابل فرهنگ بیگانه است که جایگزینی فرهنگ دشمن به جای فرهنگ خودی و فاصله گرفتن تدریجی و دور شدن از فرهنگ اسلامی را به دنبال دارد.

رسا- چه عواملی سبب می شود که به فرهنگ خودی بی توجه شویم؟

عوامل مختلفی می تواند مقدمات بی توجهی به فرهنگ خودی را به وجود آورد که برخی از آن عوامل را می توان چنین نام برد: فاصله گرفتن از قرآن و عترت، دور شدن از آموزه های اسلام، فراموش کردن کتاب های شاخص در موضوع فرهنگی، عدم مطالعه و اطلاع از فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی، از دست دادن خودباوری، عملکرد ناپسند نخبگان سیاسی و فرهنگی، غفلت از نیرنگ و حیله های دشمن، افزایش اختلافات و مشکلات داخلی.

رسا- علل گرایش به فرهنگ غربی و اجرای مراسماتی چون کریسمس در کشورهای اسلامی چیست؟

 درباره گرایش افراد به فرهنگ غربی نیز عوامل مختلفی وجود دارد که اهتمام غربی‌ها برای حاکم ساختن فرهنگ غربی بر اقصی نقاط جهان، تلاش غرب زده های داخلی در حوزه های سیاسی فرهنگی و اقتصادی در داخل و خارج از کشور، ضعف‌های داخلی در حوزه های مدیریتی و اقتصادی، افزایش عدم رضایت توده مردم از عملکرد مسئولان، توجه نکردن به ظرفیت‌های دینی و ملی و تسلیم شدن در مقابل برنامه ها و آداب و رسوم فرهنگ های غیر اسلامی بخشی از این عوامل هستند و مراسماتی چون کریسمس از آن مواردی است که آن را برای ملت‌های مسلمان و داخل کشورهای اسلامی طراحی نموده اند تا فرهنگ اسلامی را دچار یک وادادگی کنند.

رسا- آیا نباید در مقابل این وادادگی فرهنگی ایستاد؟

فرهنگ یک ملت اختصاص به بعض دون بعضی ندارد و لذا باید همه آحاد مردم و مسئولان در مقابله با نفوذ فرهنگ غربی و متناسب با وظایف فردی و اجتماعی به مسئولیت خود عمل کنند و در مقابل وادادگی های فرهنگی و نفوذ فرهنگ بیگانه به کشورهای اسلامی ایستادگی کرده و از ترویج فرهنگ غیر اسلامی در کشور جلوگیری کرده و تدابیر لازم را برای ترویج فرهنگ ایرانی اسلامی اتخاذ کنند.

رسا- چه عواملی می تواند به ما در مقابله با فرهنگ منحط غربی کمک می کند؟

 تقویت نهادهای فرهنگی، حمایت از منادیان فرهنگ برتر ایرانی اسلامی، تشویق و بازشناسی فرهنگ ایرانی و اسلامی؛ به عبارت دیگر تشویق توده مردمی که عامل به فرهنگ ایرانی اسلامی هستند و بازشناسی فرهنگ ایران اسلامی در سطوح مختلف نهادهای فرهنگی و رسانه های ملی؛ چراکه رسانه ها که توده مردم از آنها استفاده می‌کنند می توانند در برطرف ساختن ضعف های بزرگ و کوچک در حوزه های اقتصادی فرهنگی و سیاسی کشور بسیار سهیم و موثر باشند.

رسا- نقش متولیان فرهنگی در این مورد را چگونه ارزیابی می کنید؟

به صورت طبیعی ارزیابی نقش متولیان فرهنگی با یک نگاه ممکن و میسّر نیست و البته معقول و مطلوب هم نمی باشد؛ چراکه در هر نهاد و فرهنگی به تناسب امکانات، اختیارات، نیروهای انسانی، تخصیص بودجه و حوزه مأموریت باید یک ارزیابی جداگانه ای از هر کدام انجام شود؛ البته اگر ارزیابی ها بخواهد به صورت عادلانه صورت گیرد، باید مبتنی بر اطلاعات و آمار و گزارش های دقیق باشد.

 تنها چیزی که می توان گفت این است که در حوزه ناهنجاری ها و کاستی های فرهنگی که در جامعه مشاهده می شود بسیاری از نهادها مسئولیت و نقش دارند و علی القاعده نیازمند فعالیت‌های جهادی و شبانه‌روزی آنان که مبتنی بر علم و اخلاص است می باشد.