جلد نخست کتاب عملیات بانکداری داخلی

کتاب حاضر برای دانشجویان رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی به عنوان منبع اصلی درس «عملیات بانکداری داخلی ۱ و ۲» تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی کلیه کارکنان و مدیران بانک‌ها و دانشجویان مدیریت، مدیریت مالی و مهندسی صنایع و سیستم‌ها و سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.

در پیشگفتار این کتاب آمده است:

«طی قرن اخیر شاهد تغییرات و تحولات سریع و بی‌سابقه‌ای در بخش‌های مختلف دانش بشری، به ویژه حوزه خدمات بانکی، بوده‌ایم. بررسی روند و سرعت پیشرفت عملیات بانکداری داخلی در جمهوری اسلامی ایران، در چند دهة اخیر، و شدت گرفتن شتاب تحولات و نوآوری‌ها در خدمات، ابزارها و فناوری‌های جدید بانکی در عرصه جهانی نشان می‌دهد که در آینده این تحولات و نوآوری‌ها شتاب بیشتری خواهد گرفت. بانکداری و توسعه نظام مالی به لحاظ تأثیر فزاینده آن بر توسعه و رشد اقتصادی یکی از موضوعاتی است که اکنون بیش از گذشته مورد توجه جدی اندیشمندان اقتصادی قرار گرفته است.»

طی سال‌های اخیر گسترش روزافزون خدمات، ابزارها و فناوری‌های جدید و استقبال عمومی از آن سبب جایگزینی ابزارهای جدید بانکداری با برخی شیوه‌های سنتی تجهیز و تخصیص منابع در نظام بانکی کشور شده است.

در واقع، بانکداری جدید شامل نسل جدیدی از بانک‌ها می‌شود که بدون حضور فیزیکی قادر به انجام عملیات بانکی هستند و با استفاده از آخرین دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و بی‌نیاز از شعب فیزیکی محصولات و خدمات خود را بی‌وقفه، در تمام ساعات شبانه‌روز و در طول هفته به عموم مردم و بنگاه‌های اقتصادی در اقصی نقاط کشور و جهان، با هزینة کمتر و سرعت و کارایی بیشتر، ارائه می‌کنند.

نویسندگان درباره ضرورت این‌کتاب می‌نویسند: «به کارگیری ابزارهای جدید بانکی در کشور مستلزم آموزش و نیز در دسترس بودن کتب درسی جدید و منابع بانکداری داخلی روزآمد است. از این‌رو، برای بهره‌مندی از خدمات نوین بانکداری، اقدام جدی به منظور روزآمد کردن محتوای کتب درسی بانکداری داخلی موجود در ایران، و نیز آموزش به موقع و صحیح کارکنان نظام بانکی کشور، نیاز جدی شبکه بانکی کشور تلقی می‌شود. در این راستا، کتاب حاضر با هدف تأمین نیاز آموزشی کارکنان زحمت‌کش نظام بانکی کشور و نیز روزآمد کردن برخی مطالب کتب درسی و آموزشی بانکداری داخلی موجود در کشور تدوین شده است.»

کتاب شامل دو بخش است، بخش نخست این کتاب به تاریخچه پول و بانکداری اختصاص دارد نویسندگان در این بخش که شامل ۶ فصل است در فصل نخست به تاریخچه پول و در فصل دوم به تاریخچه بانکدرای می‌پردازند. فصل سوم به بانکداری در ایران اختصاص یافته و در فصل چهارم به سیر تحول قوانین و تشکیلات بانکداری در ایران می‌پردازند. فصل پنجم این بخش بانکداری بدون ربا، یانکداری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت راهبردهای بانکداری در مدل بانکداری نوین را در فصل ششم بحث شده است.

نویسندگان بخش دوم این کتاب را به تجهیز منابع بانکی اختصاص داده‌اند. این بخش نیز از پنج فصل تشکیل شده است. نویسندگان در فصل نخست این بخش به روش‌های تجهیز منابع در شبکه‌های بانکی پرداخته‌اند. فصل دوم را به حساب‌ قرض‌الحسنه جاری و فصل سوم را به ضوابط و مقررات حاکم بر حساب قرض‌الحسنه جاری اختصاص داده‌اند. فصل چهارمبه حساب قرض‌الحسنه پس‌انداز بحث شده است و در نهایت در فصل پنجم بخش دوم حساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار مورد بررسی قرار گرفته است.