شاخصه‌های مدیریت جهادی از منظر امام خامنه‌ای (۱)

به گزارش گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، به‌رغم همه‌ی این مشکلات طاقت‌فرسا، جمهوری اسلامی روزبه‌روز گام‌های بلندتر و استوارتری به جلو برداشته است. این چهل سال، شاهد جهاد‌های بزرگ و افتخارات درخشان و پیشرفت‌های شگفت‌آور در ایران اسلامی است. عظمت پیشرفت‌های چهل‌ساله‌ی ملّت ایران آنگاه بدرستی دیده میشود که این مدّت، با مدّت‌های مشابه در انقلاب‌های بزرگی همچون انقلاب فرانسه و انقلاب اکتبر شوروی و انقلاب هند مقایسه شود. مدیریت‌های جهادی الهام‌گرفته از ایمان اسلامی و اعتقاد به اصل «ما میتوانیم» که امام بزرگوار به همه‌ی ما آموخت، ایران را به عزّت و پیشرفت در همه‌ی عرصه‌ها رسانید.[۱] سخنانی که از دیده گذشت، فرازی از بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری به مناسبت سالروز یک چله درخشان انقلاب اسلامی است که از سویی به تبیین گذشته پر افتخار، دستاورد‌ها و مبانی انقلاب، و از سوی دیگر به ترسیم ادامه مسیر انقلاب به سمت آرمان‌ها و اهداف پرداخته است؛ لذا سند و منشوری به منظور جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی بزرگ است.

معظم رهبری در این بیانیه مدیریت جهادی را عامل عزت و پیشرفت ایران در همه عرصه‌ها معرفی می‌کنند؛ عنصری که تا به امروز جمهوری اسلامی را به نظامی اعجاب انگیز در تمامی شاخص‌های پیشرفت تبدیل کرده و آن را از تمام مناسبات و حوادث صعب‌العبور تاریخ عبور داده و عزتی ابدی را برای ملت ایران به ارمغان آورده است.

دیر زمانیست که واژه مدیریت جهادی را در بیانات مقام معظم رهبری به عنوان کلیدی برای برون رفت از مشکلات شاهد هستیم؛ ایشان بار‌ها در جلسات مختلف از سال ۱۳۹۲ مدیران را برای حل مشکلات گوناگون کشور و ملت به مدیریت جهادی در تمام عرصه‌ها فرا می‌خوانند و می‌فرمایند: اگر مدیریت جهادی یا همان کار و تلاش با نیت الهی و مبتنی بر علم و درایت حاکم باشد، مشکلات کشور، در شرایط کنونیِ فشار‌های خباثت آمیزِ قدرت‌های جهانی و در شرایط دیگر، قابل حل است و کشور حرکت رو به جلو را ادامه خواهد داد. [۲] از دستاورد‌های انقلاب اسلامی مدیریت جهادی است. روح انقلاب در هر چه دمیده شد خود و محیط اطراف خود را روشن می‌کند، انگیزه می‌دهد، نشاط می‌دهد، پیشرفت چشمگیر ایجاد می‌کند، اعتماد به نفس و قوت و اتکا بر توان داخلی را می‌آورد؛ مدیریت هم از این قاعده مستثنی نیست؛ لذا مدیریت انقلابی و جهادی خود انقلابی را در هر کجا که باشد برپا میکند.

وقتی سرگذشت انقلاب را ورق می‌زنیم هر جا که نقطه‌ی درخشانی میبینیم، مدیریتی جهادی را به همراه داشته است. در تلاطم و طوفان هشت سال دفاع مقدس از نظام نوپایی که تمام قدرت‌ها کمر همت بر محو آن بسته بودند، آن عنصری که توانست تهدید جنگ را به فرصت تبدیل کند، مدیریت جهادی نیرو‌های مومن و مخلص انقلاب و در راس آن‌ها حضرت امام رحمة‌الله‌علیه بود. اگر امروز از دستاورد‌ها و پیشرفت‌های باورنکردنی مان در طول چهار دهه انقلاب اسلامی ایران در عرصه‌های مختلف پزشکی، نظامی، صنعتی و ... به خود می‌بالیم به خاطر مدیران و دانشمندانی است که مجاهدانه و مخلصانه در این راه تلاش کرده‌اند. اما هرگاه ضعفی و یا آسیبی به کشور و ملت را مشاهده میکنیم، از اصلی‌ترین عوامل و ریشه‌های آن ضعف مدیریت است. مدیریت‌های بی‌انگیزه و دغدغه و محافظه کارانه و رانتی گره‌ای را از مشکلات کشور باز نخواهد کرد و خود تهدیدی برای نظام و جامعه خواهد بود؛ لذا هرچه در جهت نیل به آرمان‌ها و اهداف‌های انقلاب جلوتر می‌رویم، نیازبه مدیریت جهادی در تمام عرصه‌های کشور و سطوح مدیریتی بیشتر نمود پیدا می‌کند.

مقام معظم رهبری در تبیین ضرورت مدیریت مجاهدانه ذیل شعار سال ۱۳۹۳ (اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی) می‌فرمایند: اگر یک ملّتی به خود نیاید، خود را قوی نکند، دیگران به او زور می‌گویند. بعضی ملّتها هستند که تا قوی شدن، فاصله‌ی زیادی دارند؛ امیدی وجود ندارد که بخواهند در خود آن نیرویی را که بتوانند مقابله کنند با زورگویان و گردن‌کلفت‌های عالم، ایجاد کنند؛ امّا ملّت ما این‌جور نیست؛ ما اوّلاً استعداد قوی شدن، زیاد داریم؛ امکانات و ظرفیّتها هم زیاد داریم؛ ملّت ما به سمت اقتدار ملّی هم راه افتاده است و راه زیادی پیموده است؛ من بر این اساس نقشه‌ی کلّی سال ۹۳ را در این دو عنصر میبینم که در پیام اوّل سال عرض کردم: اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و با مدیریّت جهادی.[۳] ایشان مدیریت جهادی را یکی از دو رکن پیشرفت ملت ایران معرفی می‌کنند؛ زیرا آنچه که برای پیشرفت و تعالی کشور لازم است تماما مهیا است؛ از منابع غنی مادی و معنوی تا نیروی نخبه جوان و با انگیزه، و عنصری که بتواند این دو سرمایه را به نحو صحیح و با تمام ظرفیتشان در جهت خدمت به رشد کشور قرار دهد مدیریت جهادی است.

با اندک تأملی در شعار‌های سالانه دهه گذشته در می‌یابیم که از لوازم قطعی تحقق شعارِ هر سال، مدیریت مجاهدانه منابع، نیرو‌ها و ظرفیت‌ها در جهت نیل و وصول به آن و آرمان‌های انقلاب اسلامی است. حال اگر به جهاد برای ساختن ایران اسلامی بزرگ فکر می‌کنیم ناگزیر به تفکر درباره الگوی مدیریت جهادی و شاخصه‌ها و مولفه‌های یک مدیر جهادی هستیم که در این سلسله یادداشت ها به آن خواهیم پرداخت.

[۱]بیانیه گام دوم

[۲]بیانات در دیدار با شهردار و اعضای شورای شهر تهران ۱۳۹۲/۱۰/۲۳

[۳]بیانات نوروزی در حرم مطهر رضوی ۱۳۹۳/۰۱/۰۱