یادداشت‌خوانی با طعم جریان‎شناسی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، ششمین گعده‌ی یادداشت خوانی نویسندگان حوزوی رسا حالی برگزار شد که گعده با حضور گرم و شرکت فعال اعضا در بحث پرشورتر از همیشه به نطر می‎رسید.

این گعده‌ی با توجه به شروع تحرکات برخی جریان‌ها و گروه‌ها در جهت آماده سازی جامعه برای انتخابات به نفع جریان مطبوع خود بیشتر به کلاس جریان شناسی می‌ماند که با محوریت بررسی یادداشتی از تقی آزاد ارمکی برگزار شد.

به نظر اعضای گعده، یادداشت مذکور در درجه‌ی اول غیر از آنکه از لحاظ فرم و قالب و استخدام کلمات چنگی به دل نمی‌زند حکایتگر آشفتگی فکری نویسنده‌ی آن است که علت‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد.

حسن ابراهیم زاده، استاد و مشاور این جلسه با بیان قولی از امام راحل مبنی بر اینکه «امروز مردم چراغ راه روشنفکران هستند» تلاش نویسنده‌ی یادداشت برای جا دادن موضوعات متنوع و گاه بی‌ربط به همدیگر در یک متن را نشانه‌ای دانست بر تقویت این ظن که ارکان تاکیدی یادداشت، بیش از آنکه دغدغه‌ی نویسنده‌ی آن باشد احتمالا حاصل سفارشی بودن آن است و این یعنی بهره‌گیری یک جریان از تاثیر احتمالی معروفیت یک چهره‌ی روشنفکر دانشگاهی برای تاثیرگذار کردن یادداشت یک روزنامه‌ی جریانی.

به باور اعضای گعده، به نظر می‎رسد آزاد ارمکی از آن دست روشنفکران و جامعه شناسانی است که هنوز به قوت و اقتدار نظام سیاسی ایران اسلامی باور قلبی ندارند و این را می‎شود از جای‎جای متن او به وضوح برداشت کرد؛ آنجا که آزاد ارمکی در عبارتی که انگار به قوت و اقتدار موجود در نظام باوری نداشته باشد ادعا می‎کند «در صورت استمرار شفافیت، دولت و نظام سیاسی در جامعه تقویت شوند و ما نظام سیاسی مقتدری داشته باشیم».

نویسنده که در ابتدای متن خود با دسته بندی کلیت ایران به «جامعه به مفهوم مردم»، «دولت» و «نظام سیاسی» سعی بر القای وجود یک انشقاق در کلیت جامعه دارد، در بسیاری از بخش‌های متن خود به صورتی آشکار دولت فعلی را جدای از نظام سیاسی عنوان کرده میزان دفاع خود از دولت را به عنوان عنصری مستقل از نظام سیاسی پررنگتر می‎کند.

از دیدگاه مشاور این نشست طلبگی، این القای انشقاق آنجا که رابطه‎ی دولت را با مردم رابطه‎ای تعاملی عنوان می‎کند به صورت واضحتری، مشخصا بین مردم و نظام سیاسی و نه مردم و دولت عنوان شده و کاروان مردم را با دولت در یک تیم معرفی و نظام سیاسی حاکم بر کشور را تنها عامل جلوگیری کننده از شفافیت معرفی می‎کند.

آزاد ارمکی که یادداشت او برخلاف برآیند جامعه‌ی اسلامی ایران، تقریبا خالی از کلمات و عبارات ارزشی است کوشش می‌کند ذهن مخاطب را روی شفافیت مسائل مادی متمرکز کند و در هیچ جای متن حرفی از شفافیت ارتباطی و یا اعتقادی جریان‌ها به میان نمی‌آورد.

به‌نظر استاد جلسه، آزاد ارمکی در جملاتی از متن که ادعا می‎کند شورای نگهبان، مجمع تشخیص و شورای عالی انقلاب فرهنگی در مقابل شفافیت مقاومت نشان می‎دهند زیرکانه سعی کرده است خصوصا نهاد‌های زیر نظر رهبری را مخالف شفافیت معرفی کرده و دولت را در دسته‌ای جداگانه و حامی شفافیت عنوان کند.

البته با وجود همه‌ی تلاش‌های نویسنده برای حمایت از دولت اما، یادداشت او از تناقضات زیادی نیز رنج می‌برد. آنجا که بیان می‎کند در لایحه‌ی شفافیت برای اولین بار حریم خصوصی مشخصا تعریف شده است ظاهرا از این نکته غافل بوده که تاکید بر عبارت شفافیت، خود مستلزم ورود به حریم خصوصی مردم نیز خواهد بود.

دست نویسنده در احتمال سفارشی بودن متن، آنجایی بیشتر رو می‌شود که به یکباره از لایحه‌ی شفافیت پرشی بلند به موضوع نجفی می‌زند و ضمن اینکه برخلاف حقیقت و واقعیت، جامعه‌ی ایران را مبتلا به آشوب قلمداد می‌کند، آزردگی جریان مطبوع خود را از موضوع نجفی و حساسیت مردم نسبت به آن به منصه‌ی ظهور می‌رساند.

چه، آزاد ارمکی و سفارش دهندگان احتمالی یادداشت، موضوع نجفی و شفاف شدن دلایل قتل میترا استاد به دست او را پاشنه آشیل جریان متبوع خود دانسته و نتیجه‌ی آن را از تعیین کننده‌ترین مسائل روی نتیجه‌ی انتخابات آتی می‎دانند و به همین دلیل مطلقا در هیچ جایی از یادداشت سخنی از شفافیت ارتباطات و اعتقادات جریان‌ها و افراد به میان نیاورده و سعی بر القای شخصی بودن این نوع اتفاقات به مخاطب را دارد؛ این در حالیست که به نوشته‌ی بسیاری از خبرگزاری‌ها نجفی خود در بخشی از اعترافاتش بر اینکه میترا استاد او را تهدید به فاش کردن برخی راز‌ها کرده بود تاکید کرده و این شاهدی بر وجود بخش‌های تاریک در ارتباطات جریان اصلاح طلب و لزوم شفافیت ارتباطی در بین جریانات سیاسی دارد.

مسئله‌ای که می‎تواند توان رقابت این جریان را در مقابل جریان‌های رقیب گرفته و حتی تا حذف از نظرگاه مردم پیش برد.

پایان بخش یادداشت نیز جملاتی است که همچنان نگاه مشکوک نویسنده‎ی متن به استحکام حکومت در آن موج می‎زند و انگار که پایه‌های نظام در حال لرزیدن باشد به‌صورت ضمنی بیان می‌کند که اوضاع به گونه‌ای است که برای جلوگیری از یک انقلاب اجتماعی باید لایحه شفافیت به شکلی که دولت پیشنهاد داده است تصویب شود./918/ز502/س

خبرنگار: محمد اصغری مرجانلو