دیدگاه تجرد روح از نظر متکلمان اشعری بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، احمد صنوبر از مدعوین خارجی همایش بین المللی آموزه های دینی و مساله روح و بدن، در نشست تخصصی ماهیت انسان در کلام و فلسفه در سالن همایش‌های بین‌المللی دفتر تبلیغات اسلامی قم بیان داشت: بسیاری از دانشمندان به موجب آیه (قل الروح من امری) از بحث پیرامون روح امتناع کرده اند و آیه روح را به خود خدا ارجاع داده‌اند.

وی بیان داشت: بیشتر اشاعره قائلند که اصل روح بر ما مخفی است اما بحث پیرامون مسائل دیگر همچون جسم یا غیر جسم بودن روح مانعی ندارد.

این محقق علوم عقلی اظهار داشت: اشاعره پیرامون تجرد یا عدم تجرد روح اختلاف نظر دارند و در مجموع می توان سه نظریه را گزارش کرد.

وی بیان داشت: بیشتر اشاعره معتقدند روح جسم لطیف و جاری در بدن است و از حیث ماهیت با بدن مخالف است، که این گروه ادله نقلی فراوانی در این باره مطرح کرده اند.

این محقق علوم اسلامی اظهار داشت: برخی از محققان اشاعره، روح را مجرد از مادیات عنوان کرده‌اند و معتقد شده‌اند روح غیرجسم و غیر عرض است و نه در این جهان و نه در خارج وجود ندارد بلکه به صورت تدبیر و تصرف به بدن تعلق می‌گیرد.

وی سومین نظر را دارای طرفداران کم عنوان کرد و گفت: این نظریه روح را عرض می‌داند.

وی تاکید کرد: گروهی از بزرگان اشاعره به تجرد روح قائل شده اند که مشهورترین آنها غزالی، شهرستانی، فخر رازی و بیضاوی هستند.

این محقق علوم اسلامی گفت: دیدگاه تجرد در میان پایه گذران اولیه اشعریه سابقه ای ندارد که به نظرم فلاسفه در رسوخ این دیدگاه در میان اشاعره تاثیر‌گذار بوده‌اند.

وی ادامه داد: تصوف نیز در گرایش به این دیدگاه در میان اشاعره تاثیر گذار بوده است، البته ممکن است انگیزه پذیرش تجرد روح، دفع شبهات منکران معاد جسمانی باشد که البته این احتمال ضعیف است.

این پژوهشگر علوم عقلی، گفت: ادله نقل شده برای اثبات تجرد روح از سوی اشاعره قابل اعتماد نیست. /909/پ202/ع