یکی از ضعف‌های پژوهش‌های حوزوی کتابخانه‌ای بودن آن است
حجت‌الاسلام محمدرضا عبداللهی، پژوهشگر حوزه علمیه قم در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا اظهار داشت: امروز وضعیت پژوهش رو به رشد است به گونه‌ای که حتی قابل مقایسه با ده سال پیش هم نیست.
پژوهشگر پژوهشگاه باقر العلوم(ع)با بیان این که پژوهش در حوزه علمیه هر سال از نظر کمی و کیفیت رشد کرده است و از کارهای انجام شده بارقه‌های امید در دل ایجاد می شود، ادامه داد: اگرچه رشد و پیشرفت تحقیق در حوزه علمیه مناسب بوده است اما نیاز است تا با آسیب شناسی این عرصه، روند رشد آن را سرعت بخشیم.
این محقق علوم اسلامی اظهار داشت: یکی از مشکلات عمیق و مزمن پژوهش حوزوی، کتابخانه ای بودن یا انتزاعی بودن پژوهش ها است یعنی زحمات محققان معطوف به نیازهای جامعه نیست. متاسفانه وقتی به مسائل این نوع تحقیق‌ها نگاه می کنیم، شاهدیم آثار آن در جامعه دیده نمی شود و این پژوهش نتوانسته یک مساله اجتماعی را حل کند.
این محقق علوم اسلامی گفت: این فرهنگ نامناسب که تحقیق از کتابخانه آغاز و به کتابخانه ختم شود و در یک فضای منتزع از اجتماع شکل گیرد و در نتیجه مقاله روی مقاله قرار گیرد، برای پژوهش‌های حوزوی آسیب‌زا شده است.
این محقق حوزه علمیه قم اذعان داشت: پژوهش در حوزه یعنی چاپ کتاب و مقاله از این رو اگر یک مبلغ بگوید من در ایام تبلیغی، پژوهشی انجام دادم و مسائل و مشکلات جامعه را بررسی کردم این پژوهش مورد بی مهری قرار می گیرد.
وی گفت: فرهنگ صحیح پژوهش این است که محقق در سر صحنه حاضر شود و مساله را بشناسد سپس به منابع مراجعه کند، در مرحله سوم پاسخ خود را به عرصه جامعه ببرد و آن را مورد سنجش کارآمدی قرار دهد و در نهایت به کتابخانه بازگردد و راه حل‌ها را تکمیل کند.
این پژوهشگر حوزه علمیه قم بیان داشت: امروز افرادی که در حوزه علمیه دغدغه‌مند هستند وارد عرصه پژوهش کتابخانه‌ای نمی‌شوند، چون اصلا راضی نمی‌شوند گوشه کتابخانه بنشینند و مسائل مهم را روی زمین ببینند. برای همین باید پرسید چرا افرادی که دغدغه مسائل مهم و کاربردی نظام را دارند در پژوهشگاه‌ها تعریف نشده‌اند و جایگاهی ندارند؟
این محقق علوم انسانی اظهار داشت: بزرگترین مشکل پژوهش حوزوی، غیرکاربردی بودن آن است برای همین باید در مدیریت کلان پژوهش تجدیدنظر کنیم.
وی با تاکید بر اینکه پژوهش باید از دل جامعه تعریف شود، گفت: فرایند مساله شناسی باید به صورت کامل انجام شود و تحقیق با فضای عینی جامعه مرتبط شود، زیرا موضوع شناسی و مساله شناسی در باز کردن برخی فضاهای تحقیق به صورت مستقیم دخالت دارد.
وی با بیان اینکه کارآمدی و اتقان دو نوع رویکرد کتابخانه‌ای و میدانی را می‌توان به دقت محک زد، گفت: امروز در مورد فرهنگ عفاف و حجاب چقدر کتاب نوشته شده است اما این مساله هنوز حل نشده است به دلیل آن که تحقیقات انجام شده در این عرصه میدانی نیست و بیشتر کتابخانه‌ای است.
وی گفت: درمورد پژوهش تولیدی و کاربردی باید گفتمان سازی کنیم و این رویکرد را در حوزه های علمیه تقویت کنیم. /909/ت302/ع